سه شنبه 24 شهريور 1394 , 12:03
اجرای قانون جامع از توهم تا واقعیت(۱۷)
گر میگوییم فرهنگ ایثار و شهادت مظلوم است به دلیل آن است که در قانون بالاترین مقامات اجرایی کشور و با اختیارات وسیعی که قانونگذار به آنان داده، عهدهدار ترویج و گسترش آن شدهاند ولی دریغ از اینکه تا به حال یک جلسه تشکیل داده و یا حتی یک مصوبه عادی درباره آن داشته باشند.
یوسف مجتهد - پس از بررسی مواد و تبصرههای مسکن، درمان، معیشت و استخدام در قانون جامع خدماترسانی به ایثارگران که گویای عدم اجرای بخش عمده این قانون بود، به مباحث عمیق و ریشهای فصل هفتم یعنی امور فرهنگی، آموزشی، ورزشی و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت میرسیم؛ فصلی که اغلب مسئولان در نهادهای متولی درباره آن قلمفرسایی و سنخوریهای متعدد و متنوع دارند و این حیطه را اساسیترین وظایف بنیاد و نهادهای فرهنگی کشور میدانند.
شهیدی رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران در ابتدای سال جاری اولویت کاری بنیاد را نشر فرهنگ ایثار و شهادت اعلام کرد، ایشان افزود: دبیرخانه شورای عالی فرهنگ ایثار و شهادت در بنیاد شهید فعال شده است و به زودی جلسه هیأت امنای آن به ریاست رئیس جمهور تشکیل میشود. ترویج فرهنگ ایثار و شهادت جز شعارهای لاینفک مسئولان است که هر از چندگاهی به دلایل مختلف آن را سر میدهند ولی هیچگاه برای عملیاتی شدن این فرهنگ برنامهای ارائه نمیدهند. فرهنگ ایثار و شهادت همچنان مظلوم است و دستگاههای عریض و طویل فرهنگی ناتوان از اجرای یک برنامه منسجم با قابلیتها و توانمندیهای نهفته این فرهنگ پویا و سازنده .
بر اساس ماده 62 قانون جامع، با هدف توسعه، ترویج و نهادینه کردن فرهنگ جهاد، ایثار و شهادت و زنده نگهداشتن یاد شهیدان و حفظ و تقویت شأن و جایگاه الگوهای عینی عرصه جهاد، ایثار و شهادت، شورای عالی ترویج و توسعه فرهنگ ایثار و شهادت با ترکیب 18 نفر از بالاترین مقامات کشور به ریاست رئیس جمهور به عنوان رئیس شورا تشکیل میشود. اعضای این شورا همگی از مقامات پرمشغلهای هستند که در ابتدای امر، تشکیل جلسات آنان غیرممکن به نظر میرسد.
وظایف این شورا 1- سیاستگذاری در زمینه احیا، حفظ، ترویج و نهادینه کردن فرهنگ جهاد، ایثار و شهادت 2- ساماندهی و هماهنگی در برنامهریزیهای کلان دستگاهها و نهادهای متولی دولتی و غیردولتی 3- به کارگیری ظرفیتهای جامعه و کشور برای تحقق اهداف شهیدان، جانبازان و آزادگان 4- ساماندهی نحوه تجلیل و تقدیر از ایثارگران و استفاده از توان و ظرفیت آنان در توسعه و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت دستگاههای اجرایی موظفند به منظور توسعه و ترویج این فرهنگ غنی از تشکلها و سازمانهای غیردولتی فرهنگی، هنری، پژوهشی و ورزشی که در حوزه ایثارگران فعالیت میکنند، حمایتهای مادی و معنوی به عمل آورند. مصوبات این شورا با تأیید رئیس جمهور لازمالاجرا است. این شورا از ترکیب رؤسای تمامی سازمانهایی که در عرصه فرهنگ این مرز و بوم فعالیت دارند بهرهمند است ولی سؤال اساسی این است که آیا تا به حال تشکیل جلسه داده است؟ مصوباتی برای دستگاههای اجرایی داشته است؟ دستورالعملهای مورد نیاز را تهیه کرده است؟ برابر وظایف چهارگانهای که در قانون برای این شورا مشخص شده، کدامین وظیفه را اجرایی کرده است؟ شاید اگر ترکیب این شورا از ردههای پایینتر مسئولان تشکیل میشد امکان بازخواست از کوتاهی و قصور آنان امکان داشت، لکن چه کسی میتواند از مسئولانی که در این ترکیب هستند بازخواست کند.
اگر میگوییم فرهنگ ایثار و شهادت مظلوم است به دلیل آن است که در قانون بالاترین مقامات اجرایی کشور و با اختیارات وسیعی که قانونگذار به آنان داده، عهدهدار ترویج و گسترش آن شدهاند ولی دریغ از اینکه تا به حال یک جلسه تشکیل داده و یا حتی یک مصوبه عادی درباره آن داشته باشند. ماده 64 قانون جامع به ضرورت حفظ، جمعآوری و تمرکز همه اسناد و آثار شهدا و ایثارگران اشاره و دولت را موظف کرده است اقدامات لازم را در جهت حفظ و نگهداری اصل آثار و اسناد فرهنگی، هنری، تاریخی و علمی مکتوب و غیرمکتوب شهدا و ایثارگران دفاع مقدس و انقلاب اسلامی با رعایت اصول طبقهبندی به عمل آورد.
درصورت انتشار این آثار رعایت حقوق مادی و معنوی صاحبان آن الزامی است. ضمنا آییننامه اجرایی این ماده ظرف مدت 3 ماه توسط بنیاد با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، مرکز اسناد ملی، ستاد کل نیروهای مسلح و معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور تهیه میشود و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید. البته در گذشته بنیاد شهید نسبت به جمعآوری برخی اسناد شهدا اقدام کرده بود اما آنچه در این قانون پیشبینی شده بسیار فراتر از آن چیزی است که در گذشته بنیاد انجام میداده است. شاید مرور زمان اکثر اسناد و آثار را از بین برده باشد ولی اکنون که این قانون به صورت جامع دستگاههای مختلف را درگیر این موضوع کرده است، همچنان شاهد قصور و کوتاهی متولیان هستیم و سه ماههای متعددی از تصویب قانون گذشته و تاکنون حتی آییننامه آن به تصویب نرسیده است. آیا این تشکیلات عریض و طویل نهادهای متولی فعالیتی غیر از مصوبات قانونی دارند که نمیتوانند قوانین مصوب را اجرایی کنند؟ ضروری است در ساختار این نهادها تحولی مناسب با مصوبات قانونی به وجود آید