اسمش هم دردناک است!

سعیده نام آور ( کارشناس علوم تغذیه و رژیم درمانی )-  سرطان... نامی که ترس را در دل می اندازد و هر کس با شنیدن نامش، رنگ می بازد و به مرگ می اندیشد. هرچند با پیشرفت علم و تحقیقات علمی و دستاوردهای علمی تازه و جدید، تا حدود زیادی توانسته اند از بروز یا پیشرفت انواع سرطان و حتی خطر مرگ در برخی موارد جلوگیری کنند... اما این بیماری یا عارضه، در هر صورت هم خودش هم عوارضش و حتی مراحل درمانی اش، انقدر بار مالی و روحی و جسمی بر فرد می گذارد که دچار نشدن و پیشگیری از بروز آن هزار بار به درمانش می ارزد!

 از آنجایی که مواد غذایی و مواد مغذی وارد شده به بدن، در بروز یا جلوگیری از بروز سرطان بسیار موثر هستند  و از طرف دیگر، زندگی امروزی خودبخود یکسری از فاکتورهای محرک را مانند آلودگی هوا، فست فودها، وقت کم، مشغله زیاد و انواع استرس ها به همراه دارد،  شناخت فاکتورهای غذایی و عوامل موثر بر این موضوع لازم و ضروری ست.

در زیر غذاها و مواد غذایی را که بروز سرطان را کاهش یا افزایش می دهند، می شناسیم:

1. ساده ترین فاکتور قابل توجه آب خوردن کافی ست. آب نه تنها تشنگی را برطرف می‌ کند بلکه  از بدن هم در برابر سرطان محافظت می کند. کمتر شدن خطر سرطان ناشی از کاهش یافتن غلظت عوامل بالقوه سرطان‌زای موجود در مثانه است. همچنین، خوردن مقدار بیشتری از مایعات باعث می‌شود شخص به دفعات بیشتری ادرار کند، و از این طریق مدت زمانی که این عوامل با آستر مثانه در تماس هستند کمتر خواهد بود. آب به دلیل کمک به دفع سموم، و یک عامل پاک کننده در کاهش سرطان موثر است.

2. اکسیدان ها موادی هستند که در تخریب سلول ها بسیار نقش مهمی دارند. بنابراین مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان یعنی ضد اکسیدان ها، در اصل ضد سرطان هم محسوب می شوند. میوه ها و سبزیجات یکی از غنی ترین منابع آنتی اکسیدان ها هستند. بنابراین خوردن کافی میوه ها و خوردن زیاد سبزیجات یک عمل پیشگیری کننده و البته درمان کننده است.

3. میوه ها و سبزیجات از یک جانب دیگر، در رابطه با پیشگیری از سرطان مهم هستند چرا که بسیاری از ویتامین ها ضد سرطان های بسیار قوی هستند و همچنین ویتامین هایی با نقش آنتی اکسیدانی مانند ویتامین آ و ث و ای .

4. موضوع مطرح شده دیگر در این مورد، غذاهای سرخ کردنی هستند. باید بدانیم که همه روغن ها در اثر حرارت سرخ شدن، دچار تغییر شکل شیمیایی شده و مواد اکسیدان و سرطان زا در آنها تولید می شود. یعنی فرآیند سرخ کردن به خودی خود سرطان زاست. پس سرخ نکردن سبزیجاتی مثل کدو وبادمجان، مرغ و ماهی و ... یکی از راهکارهای پیشگیری کننده است.

5. عدم مصرف مشروبات الکلی برای کمتر کردن خطر سرطان سرطان‌های دهان، گلو، حنجره، مری، کبد، وسینه همگی با نوشیدن مشروبات الکلی ارتباط دارند. ممکن است الکل خطر سرطان روده بزرگ را هم افزایش دهد. لذا توصیه می شود برای کاهش خطر ابتلای سرطان از مصرف مشروبات الکلی اجتناب شود.

6. چای سبز هم دارای مواد ضد سرطان هست اما اگر در اندازه کم مصرف شود نه خیلی زیاد!

7. نیتریت و نیترات موجود در سوسیس و کالباس و تن ماهی، از فاکتورهای قوی موثر در سرطان است. پس تا حد امکان از مصرف آنها پرهیز شود. کسانی که در هفته چند بار فست فودها را استفاده می کنند، در معرض سرطان هستند.

8. استرس های فراوان زندگی این روزها یکی از عوامل ایجاد سرطان و آسیب به سلامت سلول ها هستند. حتی همین سریع غذا خوردن که از فرهنگ اصیل ایرانی به دور است، هم از همین فاکتورهاست. با عجله غذا خوردن، ایستاده یا در حین کار غذا خوردن، بلعیدن غذا یا تهیه سریع یک خوراکی به اصطلاح شکم پرکن هم آسیب زاست.

پس آهسته غذا خوردن و خوردن غذاهای سالم و پختنی و پرهیز از خوردن فست فودها در رستوران ها و ... می تواند نقش مثبت داشته باشد.

9. حتی ادویه ها مخصوصا" ادویه های زرد رنگ دارای مواد ضد سرطان هستند. استفاده از ادویه ها در غذاهای سنتی ایرانی این حسن را در جلوگیری از سرطان دارد.

10. خواص ضد سرطان سیر نیز ثابت شده است. افرادی که سیر می خورند و البته پیاز، می توانند احتمال بروز سرطان را در خود کاهش دهند.

11. سیگار و قلیان نیز کاملا با سرطان ارتباط مستقیم دارند. افراد سیگاری منتظر و مراقب باشند.

12. در تعداد زیادی از مطالعات علمی نقش احتمالی ویتامین D در پیشگیری سرطان بررسی شده است.

• اولین نتایج از مطالعات همه‌گیرشناسی بین سطح قرار گرفتن در معرض نور آفتاب در ناحیه جغرافیایی خاص و میزان یا نرخ بروز و مرگ و میر ناشی از سرطان‌های خاص در آن ناحیه رابطه‌ای معکوس به‌دست آمد و مشخص شد در افرادی که در عرض‌های جغرافیایی جنوبی زندگی می‌کنند نرخ بروز و مرگ و میر ناشی از این سرطان‌ها کمتر از افرادی است که ساکن نواحی واقع در عرض‌های جغرافیایی شمالی می‌باشند.
• در مطالعات آزمایشگاهی مربوط به اثرات درمان سرطان با ویتامین D هم شواهدی در ارتباط با نقش احتمالی ویتامین D به‌عنوان حفاظت کننده در برابر سرطان به‌دست آمد.
• آزمایشات بالینی تصادفی‌سازی شده‌ای که برای بررسی اثرات مصرف ویتامین D طراحی کرده بودند حاکی از آن است که امکان دارد مصرف مقدار بیشتر ویتامین D خطر سرطان را کاهش دهد.
• در تعدادی از مطالعات مشاهده‌ای این مسئله بررسی شده است که آیا در افرادی که سطح ویتامین D بدن آنها بالاتر است، یا مقدار بیشتری ویتامین D مصرف می‌کنند، خطر سرطان‌های خاص، مخصوصاً سرطان روده بزرگ و راست روده و سرطان پستان، کمتر است.
• پس در خانه و محیط های بسته نمانید. نور خورشید روزانه 15 تا 20 دقیقه ضروری ست.