بررسی طرح امتیازبندی ترکیبی عوامل ایثارگری(۱)

یوسف مجتهد -  تعدادی از نمایندگان مجلس طرح یک فوریتی امتیازبندی ترکیبی عوامل ایثارگری را تقدیم مجلس کرده‌اند. در مقدمه توجیهی این طرح آمده است: در جهت جلوگیری از تشتت قوانین و مقررات مربوط به ایثارگران، معادل‌سازی امتیازات و اعمال عدالت در تخصیص تسهیلات مقرر در قوانین براساس درجه، میزان و ترکیب عوامل ایثارگری امری ضروری است زیرا در حال حاضر منطق مستحکمی در رابطه با توزیع امکانات براساس میزان آسیب‌دیدگی یا مدت حضور در جبهه‌های نبرد وجود ندارد.

به طوری که کسی که تنها 5درصد جانبازی دارد در صورت اشتغال از پرداخت کسورات بیمه و بازنشستگی و همچنین مالیات بر حقوق معاف است ولی رزمنده‌ای که 8سال سابقه حضور داوطلبانه در جبهه دارد از این امکان برخوردار نیست یا جانباز 25درصد قطع عضو یا (ضایعات) داخلی از مزایایی برخوردار است که جانباز اعصاب و روان 20درصد (با توجه به شرایط حادتر) از آن بهره‌مند نیست و البته بسیاری نیز که تبعات ایثارگری عزیزانشان آنان را تحت تاثیر قرار داده از قرار گرفتن در چارچوب بهره‌مندی از خدمات مغفول واقع شده‌اند که می‌توان به مسئولین درجه یک رزمندگان اشاره کرد.

نمایندگان پیشنهاددهنده طرح درباره اهداف این طرح چنین آورده‌اند: 1- عدالت در توزیع تسهیلات اعطایی به ایثارگران 2- کمک موثر به ساماندهی نظام برنامه‌ریزی خدمات‌رسانی به ایثارگران 3- هویت بخشی به همه اعضای جامعه ایثارگری و جلوگیری از طرد و انزوای آنان تا به امروز قوانین و مقررات متعدد و متنوعی از ابتدای تشکیل مجلس شورای اسلامی و قبل از آن توسط شورای انقلاب درباره ایثارگران به تصویب رسیده است. برخی از این قوانین مانند قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان، قانون حمایت از آزادگان بعد از ورود به کشور، قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز از کارافتاده و مفقودالاثرهای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی، قانون تسهیلات استخدامی ویژه فرزندان شاهد، قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران به صورت قوانین کلی و جامع و ده‌ها قانون و مقررات مصوب دیگر که هر کدام برای حل بخشی از مشکلات ایثارگران به تصویب رسیده است.

شاید از لحاظ تعداد قوانین و مقررات مصوب هیچ گروهی از جامعه به اندازه ایثارگران مشمول مصوبات قانونی نباشد به طوری که گاهی این تعدد قوانین در موضوعات مختلف اثرات منفی در جامعه می‌گذارد و این تصور را در اذهان تداعی می‌کند که ایثارگران نباید مشکلی داشته باشند. هرازچندگاهی هم نمایندگان طرح‌های مختلف را به نام ایثارگران در صحن مجلس مطرح می‌کنند فارغ از اینکه این پیشنهادها به تصویب نهایی برسد یا نرسد اثرات خود را بر جامعه خواهد گذاشت. شکی نیست که جهت‌گیری اغلب قوانین مصوب به سمت ایثارگرانی است که دارای تحصیلات عالیه بوده و چنانچه در استخدام دستگاه‌های اجرایی باشند در پست‌های مدیریتی شاغل هستند. این دو عامل بیشترین بهره‌مندی از تسهیلات را برای ایثارگران فراهم می‌کند، در حالی که عموم ایثارگران دارای این دو ویژگی نیستند. قوانین تصویبی بیشتر به سمت ایثارگران مستخدم در دستگاه‌های اجرایی و به ویژه مستخدمین که دارای پست‌های مدیریتی هستند گرایش دارد. اغلب ایثارگرانی که بیکار مانده و یا با بهره‌مندی از توان خود شغلی مهیا کرده‌اند کمتر مورد حمایت‌های قانونی قرار گرفته‌اند.

از این گروه ایثارگران به جرأت می‌توان به رزمندگان اشاره کرد که همواره در قوانین مورد بی‌مهری قرار می‌گیرند و فراموش می‌شوند. شاید عمده‌ترین دلیلی که باعث می‌شود رزمندگان فراموش شوند، عدم وجود سازمان و دستگاهی است که متولی امور آنان باشد. همین قوانین پراکنده‌ای که برای رزمندگان به تصویب رسیده است به دلیل اینکه سازمان یا نهادی امور آنان را پیگیری نمی‌کند به مرحله اجرا نمی‌رسد و اغلب رزمندگان بدون اطلاع از تصویب آن، نمی‌توانند از آن بهره‌مند شوند. نمایندگان مجلس قبل از آنکه به فکر مصوبات برای رزمندگان باشند یک سازمان رسمی را مسئول رسیدگی به امور رزمندگان کنند تا آنان از این بلاتکلیفی‌ رها شوند سپس به فکر اصلاح قوانین مرتبط با آنان باشند. برای این مهم لازم نیست سازمان جدیدی ایجاد شود به ماموریت سازمان‌هایی که فعلا وجود دارند، ماموریت رسیدگی به رزمندگان را اضافه کنید. با ذکر این مقدمه، طرح امتیازبندی ترکیبی عوامل ایثارگری را بررسی و نقاط ضعف آن را اعلام می‌کنیم تا بدانیم اهداف ذکر شده در مقدمه این طرح لزوما با اجرای چنین طرحی محقق نخواهد شد بلکه با حفظ همه تلاش‌های انجام شده در مجالس قبلی می‌توان با اصلاحاتی، حقوق قانونی رزمندگان و سایر ایثارگرانی که کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند را تامین کرد