همسران جانبازان را دریابید

یوسف مجتهد - اکنون که دولت و مجلس در حال تهیه برنامه ششم توسعه و بودجه سال۹۵ هستند، شایسته است با نگاهی منصفانه به موضوع همسران جانبازان توجه کنند.

پرستاری کاری سخت، شاق و پرزحمت است که استمرار آن موجب فرسودگی جسم و روح پرستاران می‌شود، به همین منظور قوانین و مقررات مختلفی در این حوزه به تصویب رسیده است.

برابر قانون ارتقای بهره‌وری کارکنان بالینی نظام سلامت و آیین‌نامه اجرایی آن، پرستاران از کاهش سنوات بازنشستگی، کاهش ساعت کار هفتگی، کاهش کار برای شیفت شب ممانعت قانونی از کار بیش از 12ساعت به صورت مستمر، افزایش ساعت کار شیفت شب تا یک و نیم برابر، اضافه کار تا 80ساعت و امکان افزایش آن، وجود بهیارانی در کنار پرستار به عنوان کمک و امکان بازنشستگی با 20سال خدمت برخوردارند. البته باید اذعان داشت که این امتیازات در برابر سختی کار پرستاران ارزش برابری ندارد.

هرچند کار پرستاران سخت و دشوار است ولی آنان زمان محدودی در طول روز را به این امر مهم می‌پردازند و در سنوات مشخصی بازنشسته می‌شوند و در کنار خود بهیاران و کمک بهیارانی دارند که در امر مهم پرستاری از بیماران مشارکت می‌کنند لکن همسران جانبازان بی‌وقفه و تمام عمر باید در خدمت جانباز باشند آن هم جانبازی که با تشدید ضایعات جسمی و روحی و بالا رفتن سن، پرستاری او سخت‌تر و دشوارتر می‌شود و این زمانی مضاعف می‌شود که همسر جانباز بدون بازنشستگی و با عنایت به بالا رفتن سنش و احتمالا بیماری‌های حاصل از سال‌ها پرستاری باید همچنان به پرستاری خود از جانباز ادامه دهد بدون آنکه بهیار یا کمک بهیار کنارش باشد.

مقام معظم‌رهبری می‌فرمایند: «بنده زیاد برخورد می‌کنم با همسران جانبازان، این بانوی فداکاری که یک عمر زندگی خودش را می‌گذارد برای مدیریت کردن و بهبود بخشیدن به زندگی یک معلول و جانباز، برای خاطر خدا؛ این چیز کوچکی نیست، اینها به زبان آسان است.

یکی از چیزهایی که من همیشه احساس می‌کنم، احترام به همسران جانبازان است. بعضی از این بانوان عزیز، این جانباز را با همین جانبازی‌اش قبول کردند و پذیرفتند؛ آفرین! بعضی‌شان جوان رعنایی را که با او ازدواج کردند، ناگهان دیدند به یک از پا افتاده و به یک جانباز تبدیل شد؛ پذیرفتند و استقبال کردند؛ آفرین! همسران جانبازان خیلی با ارزشند».

مقام معظم‌رهبری در فرازی دیگر درباره سختی کار همسران جانبازان می‌فرمایند: «آنچه تا به امروز ادامه دارد، همسری با جانبازان است. خانم‌هایی رفتند همسر جانبازان شدند. یک مرد ناقص معیوب احیانا بداخلاق به خاطر وضع جسمی یا اختلات ناشی از موج‌گرفتگی و... را انسان به عنوان یک متعهد و یک مسئول، داوطلبانه و بدون هیچ اجباری برود پذیرایی‌ش را به عهده بگیرد، خیلی فداکاری کرده است. یک وقت شما می‌گویید من می‌آیم روزی 2‌ساعت از شما پذیرایی می‌کنم. خب، هر روزی که شما می‌روید، او از شما تشکر می‌کند. یک وقت هست که نه خیر، شما خودتان را به عنوان همسر او توی خانه او می‌گذارید؛ شدید بدهکار! یعنی طبیعت کار این است که باید شما این کار را بکنید. اینها این فداکاری را کردند». جانبازان با توجه به شدت ضایعات جسمی و روحی، نیازمند پرستاری و همیاری هستند و هرچه سن آنان بالاتر برود ضایعات آنان شدت می‌یابد و نیاز به این مراقبت و همیاری مضاعف می‌شود. اولین بار در بندج تبصره(4) قانون بودجه78 حق پرستاری برمبنای حداقل حقوق و دستمزد کارگران برای همسران جانبازان به رسمیت شناخته شد. در تاریخ 27/11/80 مجلس شورای اسلامی به بهانه‌های واهی و غیرکارشناسی از قبیل شاید جانباز همسر نداشته باشد یا فردی غیراز همسر وظیفه پرستاری را برعهده گیرد عنوان همسران را از قانون حذف کرد، در حالی که اغلب جانبازان را همسران آنان پرستاری و همیاری می‌کنند و این قانون می‌توانست به شکل دیگری اصلاح شود تا حقوق همسران نادیده گرفته نشود و عنوانی که متعلق به آنان بود به سادگی حذف نشود.

با تصویب قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران در مواد (25) و (26) 3حق قانونی به رسمیت شناخته شده که با غفلت نهادهای متولی مواجه شده است و نمایندگان مجلس نیز جدیتی برای پیگیری این موضوع نشان نداده‌اند. حق سرپرستی، حق پرستاری و حق همیاری از حقوق اساسی است که همسران از گزینه‌های اصلی آن هستند. همسران جانبازانی که به صورت مستمر و مدام‌العمر این وظایف را برعهده دارند و از بازنشستگی، کاهش ساعت کار، کاهش سنوات خدمت و حقوق بازنشستگی برخوردار نیستند و بدون چشمداشت به انجام وظیفه مشغولند، نباید باعث غفلت و قصور مسئولان در قبال آنان باشد. اگر آنان لب به شکایت نمی‌گشایند و با درد خود به درد جانباز رسیدگی می‌کنند از جوانمردی و مروت به‌دور است که آنان را فراموش کنیم.