20 اردیبهشت 61 چه خبر بود؟

روزشمار دفاع مقدس،

آزادی شلمچه باایثار رزمندگان در20 اردیبهشت 61/گزارش خبرنگاران ایرنا ازخط مقدم

تهران - ایرنا - رزمندگان اسلام در روز20 اردیبهشت سال 61 درادامه عملیات ظفرمند بیت المقدس منطقه مرزی شلمچه را ازتصرف قوای بعثی آزاد کرده که دراین فتح الفتوح، نیروهای ایرانی در مجموع 3060 کیلومتر مربع از منطقه شلمچه را از وجود نیروهای دشمن پاکسازی کردند.

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، بیستم اردیبهشت سال 1361 روز مهمی در دوران جنگ تحمیلی بود، در این روز به یاد ماندنی رزمندگان ایرانی در ادامه عملیات بیت‌المقدس، منطقه شلمچه را از تصرف قوای بعثی عراق آزاد و شهر اشغال شده خرمشهر را محاصره کردند.
مرحله اول عملیات بیت المقدس در 30 دقیقه بامداد روز 10 اردیبهشت 1361 با قرائت رمز عملیات 'بسم الله الرحمن الرحیم . بسم الله القاسم الجبارین، یا علی ابن ابی طالب' از سوی فرماندهی جنگ از سوی رزمندگان اسلام آغاز شد.

در این روز ( بیستم اردیبهشت 61 ) خبرنگاران خبرگزاری جمهوری اسلامی از خطوط مقدم جبهه گزارش هایی ارسال کردند از جمله اینکه، درپی محاصره کامل خرمشهر دوتیپ ارتش مزدور عراق در محاصره و تیررس قوای اسلام قرار گرفته و منطقه مرزی شلمچه نیز آزاد شد.
دراین گزارش ها آمده،' محاصره‌ شدگان بعثی راهی جز هلاکت یا تسلیم در برابر نیروهای اسلام ندارند زیرا به‌دلیل محاصره کامل بندر خرمشهر هرگونه راه فرار و تدارکات بر روی آنان بسته شده است.'
گزارش خبرنگاران خبرگزاری جمهوری اسلامی حاکی است،' مدافعان اسلام با وارد آوردن ضربات و تلفات سنگینی به دشمن متجاوز و شکست خورده موفق شدند این نقطه مرزی را آزاد و حلقه محاصره را تنگ‌تر کنند و همچنان به پیشروی خود به سوی خونین‌شهر( خرمشهر ) ادامه دهند که در این عملیات تعداد زیادی از قوای کفر به هلاکت رسیده یا زخمی شدند و عده‌ای نیز به اسارت سپاه اسلام درآمدند.'
در ادامه این گزارش آمده، به‌دنبال آزادی شلمچه، اراضی آزاد شده از سوی جمهوری اسلامی ایران حدود 3060 کیلومترمربع محاسبه شد و تعداد هواپیماهای سرنگون‌شده دشمن به بیش از 26 فروند رسید.
روزنامه اطلاعات نیز عصر همان روز ( 20 اردیبهشت 61) در گزارشی با اعلام خبر آزادی شلمچه نوشت: پیش ازظهر امروز درتماس با قرارگاه کربلا، کسب اطلاع شد که منطقه مرزی شلمچه توسط نیروهای اسلام آزاد شد.
طبق این گزارش،'نیروهای ایرانی ساعت 22 و 45 دقیقه دیشب مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس با رمز «یا علی‌بن ابیطالب» را در جبهه جنوب آغاز کردند. رزمندگان اسلام در این عملیات موفق شدند شهرک مرزی شلمچه را از لوث وجود صدامیان پاکسازی کنند و وارد این شهر شوند، در این پیروزی غرورآفرین هزار تن از مزدوران بعثی کشته و مجروح یا اسیر شدند و ده‌ها تانک و خودرو دشمن منهدم شد. هم‌اکنون نیروهای اسلام در تعقیب باقی‌مانده نیروهای مزدور و شکست‌خورده بعثی هستند و با عزمی استوار آماده آزادسازی خرمشهر می‌شوند.'
این گزارش افزوده ، در سومین مرحله ازعملیات موفقیت‌آمیز بیت‌المقدس که ساعت 10:45 دیشب (بیستم اردیبهشت 61) با یورش قهرمانانه سپاهیان سلحشور توحید آغاز شد، شلمچه آزاد شد و خرمشهر به محاصره کامل رزمندگان اسلام درآمد.
و این در حالی بود که اشغال خرمشهر توسط عراق به عنوان آخرین و مهم ترین برگ برنده این کشور برای وادار ساختن جمهوری اسلامی ایران به شرکت در هر گونه مذاکرات صلح تلقی می شد، آزاد سازی این شهر می توانست سمبل تحمیل اراده سیاسی جمهوری اسلامی بر متجاوز و اثبات برتری نظامی اش باشد.
برهمین اساس، با توجه به این که منطقه عمومی غرب کارون آخرین منطقه مهمی بود که همچنان دراشغال عراق قرار داشت، از یک سو فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی ایران برای انجام عملیات در این منطقه اشتراک نظر داشتند و از سوی دیگرعراق نیز که طراحی عملیات آزادسازی خرمشهر را پس از عملیات فتح المبین قطعی و مسجل می پنداشت، با در نظر گرفتن اهمیت این شهر و جایگاه آن در دفاع از بصره، به ضرورت حفظ این منطقه معتقد بود.
از این رو، بلافاصله پس از اتمام عملیات فتح المبین، درحالی که قوای ارتش عراق درمنطقه عمومی خرمشهر تقویت می شد، به تمام یگان های تحت امر قرارگاه مرکزی کربلا دستور داده شد تا ضمن بازسازی و تجدید قوا، به شناسایی و طراحی عملیات بپردازند.
اهداف عملیات بیت المقدس را می توان در مباحث زیر خلاصه کرد :
انهدام نیروی دشمن؛حداقل بیش از دو لشکر، آزاد سازی حدود 5400 کیلومتر مربع از خاک ایران؛ از جمله شهرهای خرمشهر، هویزه و پادگان حمید، خارج نمودن شهرهای اهواز، حمیدیه و سوسنگرد از برد توپخانه دشمن،تامین مرز بین المللی (حدفاصل پاسگاه طلائیه تا شلمچه) و آزادسازی جاده اهواز- خرمشهر و خارج شدن جاده اهواز - آبادان از برد توپخانه دشمن.
سرانجام در ساعت 22:30 روز اول خرداد 1361 تلاش برای آزادی سازی خرمشهر با رمز 'بسم الله القاسم الجبارین یا محمد بن عبدالله (ع)' آغاز شد در برابر حمله سریع وغافلگیرانه رزمندگان اسلام ، نیروهای عراقی دچار وحشت وسرگردانی شدید شدند و نتوانستند واکنش مهمی از خود نشان دهند و ارتباط یگان های دشمن با یکدیگر قطع شد، بطوریکه فرار افسران و درجه داران و سربازان عراقی از منطقه خرمشهر گویای از هم پاشیدگی سازمان یگان های دشمن بود.
در روز دوم خرداد نتیجه پیکار بسیار درخشان بود و قرارگاه کربلا به هدف خود که احاطه کامل خرمشهر بود، رسید. تعداد اسرای عراقی در این روز از 2830 نفر تجاوز کرد و یگان هایی از دشمن که در منطقه بین نهر عرایض و شلمچه مستقر بودند، به میزان زیاد منهدم شدند.
با وجود حضور گسترده هواپیماهای عراقی در آسمان منطقه، عقابان تیزپرواز نیروی هوایی ارتش در پشتیبانی از یگان های رزمنده، در صحنه عملیات بیت المقدس حضوری فعال داشتند و با بمباران پل شناور عراقی ها بر روی اروند رود و مناطق تجمع آنان در آن سوی رودخانه، نقش ارزنده ای در آزاد سازی خرمشهر ایفا کردند.
در اواخر روز دوم خرداد (61)،قرارگاه کربلا پس از بررسی آخرین وضعیت، تصمیم گرفت تا نیروهای رزمنده با ورود به شهر، آنرا از لوث وجود نیروهای عراقی پاک گردانند و در سه بامداد روز سوم خرداد واحدهایی از رزمندگان ایران به آن سوی رودخانه وارد شدند.
از طرف دیگر جمعی از نیروهای عراقی با استفاده از تاریکی شب و قایق اقدام به فرار کردند که تعدادی ازاین قایق ها توسط تکاوران نیروی دریایی هدف قرار گرفت و سرنشینان آن ها غرق شدند.
نیروهای عراقی از ساعت سه و پنجاه دقیقه بامداد تا نیم بعد ازظهر روز سوم خرداد(61) از سمت شلمچه 3 بار اقدام به پاتک کردند و تلاش نمودند تا از طریق جاده شلمچه - خرمشهر حلقه محاصره خرمشهر را بشکنند، اما هر بار با پایداری و مقاومت دلاورانه رزمندگان ایرانی مواجه شدند و با دادن خساراتی عقب نشینی کردند.
در ساعت 11 صبح روز سوم خرداد در حالی که درگیری شدیدی بین قوای ایرانی و نیروهای عراقی در شمال نهر'خین' جریان داشت و دشمن درفکر شکستن حلقه محاصره خرمشهر بود، رزمندگان ایرانی از جناح غرب و خیابان کشتارگاه وارد شهر شدند و دشمن در ناحیه گمرک خرمشهر در کنار اروند اندکی مقاومت کرد که آن هم به سرعت درهم شکسته شد.
در ساعت 12 ظهر قوای مسلح کشورمان از سمت شمال و شرق وارد شهر شدند و نیروهای متجاوز بعثی که 24 ساعت در محاصره کامل قرار داشتند، راهی جز اسارت یا فرار و یا کشته شدن نداشتند. بدین جهت واحدهای عراقی گروه گروه به اسارت رزمندگان اسلام در آمدند.
در ساعت 2 بعدازظهر روز سوم خرداد ( 61 ) ، خرمشهر به طور کامل آزاد شد و پرچم پرافتخار جمهوری اسلامی ایران برفراز 'مسجد جامع' و پل تخریب شده خرمشهر به اهتزاز درآمد.
بدین ترتیب این شهر مقاوم که پس از 35 روز پایداری ومقاومت در4 آبان 1359 به اشغال دشمن بعثی درآمده بود، پس از578 روز(19 ماه) اشغال، باردیگر به آغوش گرم میهن اسلامی بازگشت و پیکره پاک آن از لوث وجود متجاوزان تطهیر گردید.