مرصاد؛ عملیاتی که نقش آمریکا را در حمایت از منافقین آشکار کرد

فاش نیوز -درست شش روز پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل از سوی ایران، مقارن با سوم مرداد سال ۶۷ منافقین و ارتش عراق به تصور اینکه اوضاع داخلی ایران نابسامان است، عملیات مشترک خود را با هجوم زمینی از مسیر سرپل ذهاب و از جنوب گردنه پاتاق (نزدیکی سرپل ذهاب) آغاز و به طرف شهر کرند پیشروی کردند.اولین‌تانک‌های عراقی با آرم منافقین وارد شهر شدند و پس از تصرف کرند، حرکت خود را به سمت اسلام‌آباد غرب آغاز و به محض رسیدن به مدخل شهر برای آشفته کردن شرایط اقدام به قطع برق و ارتباط مخابراتی و همچنین تیراندازی کردند که از چند روز پیش‌تر ارتش عراق در تکاپو بود تا در آخرین فرصت‌ها صحنه نبرد را به نفع خود تغییر دهد.

مقدمه‌ای بر بن‌بست اردوگاه اشرف

سردار سعید اردستانی از فرماندهان جنگ در گفت وگو با کیهان می‌گوید: جالب است بدانید که سازمان منافقین پیش از این عملیات، شرایط خوبی در عراق، اروپا و آمریکا نداشت و مسعود رجوی از هر راهی استفاده می‌کرد تا سازمان را احیاء کند که دستاورد سازمان منافقین در عراق، عملیات چلچراغ بود. چراکه به واسطه این عملیات، مهران را تصرف کردند و بخش وسیعی از نیروهای ارتش را زخمی، شهید و اسیر کردند. آن‌ها با این عملیات، به عنوان یک دستاورد باور کردند ارتش ایران را شکست داده‌اند. بعد از این عملیات به دنبال یک فرصت برای بازآفرینی بودند که نقش مهم و ممتازی را ایفا کنند. زیرا نیروهای سازمان منافقین در اردوگاه اشرف شرایط و وضعیت آشفته‌ای داشتند. مخصوصاً زن‌ها که به عنوان برده جنسی همه درها را به روی خودشان بسته می‌دیدند. از طرفی نیروی جدیدی به اردوگاه اشرف اضافه نشده بود. از این رو، تصمیم گرفتند یک هیاهو ایجاد کنند. در اوایل تیرماه اجتماعی را در واشنگتن به راه انداختند. نماینده کنگره آمریکا (مروین دایملی) در جریان این تظاهرات خطاب به منافقین اعلام کرد اتحاد خودتان را حفظ کنید و دست از تلاش برندارید؛ به زودی از سمت مهران به طرف تهران رژه خواهید رفت. از همان روز بود که شعار «امروز مهران، فردا تهران» را سر دادند.

دیدار با صدام و وطن فروشی

وی افزود: سازمان منافقین با پخش این فیلم در میان نیروهای خودش یک انرژی کاذب در آن زمان ایجاد کرد تا به قطعنامه 27 تیر رسید. در زمان پذیرش قطعنامه با توجه به حملاتی که ارتش عراق در نقاط مختلف مرزی به راه انداخته بود موفق شده بودند بعضی از نقاط را از ما پس بگیرند. مثل فاو، حاج عمران و... پذیرش قطعنامه از نگاه سازمان منافقین، نشانه ضعف ایران تلقی شده بود. چون با پذیرش قطعنامه، ارتش عراق سه روز بعد هجوم سراسری خودش را شروع کرد و تا محاصره خرمشهر پیش رفت. اما با افزایش یگان‌ها، عراق را یک بار دیگر مجبور به عقب‌نشینی کردیم. به ارتش عراق ثابت کردیم که این فریاد ذلت از بابت پذیرفتن قطعنامه را بیهوده سر می‌دهد. در همین موقعیت، مسعود رجوی با صدام دیداری می‌کند و از او می‌خواهد با ایران وارد عملیاتی بشود. صدام هم نیروهای اطلاعاتی خودش را به مناطق مهم اعزام می‌کند که شرایط را برای عملیات سازمان مهیا سازد. در مشورت کارشناسان و مسعود رجوی به منطقه مهمی به نام قصرشیرین رسیدند.

48 ساعت دیگر در تهران هستیم!

این فرمانده و روایتگر دفاع مقدس در مورد سازماندهی منافقین، خاطرنشان کرد: این سازمان در جریان تهیه کالک و بررسی منطقه و آماده‌سازی نیروهای موجود در اردوگاه اشرف متوجه کمبود نیروی انسانی می‌شود. این کمبود را با پشتیبانی هوایی از سوی اروپا و آمریکا مرتفع می‌کنند و به این واسطه توانستند استعداد نیروهایشان را به مرز پنج هزار نیرو برسانند. بسیاری بر این باور بودند که این اتفاق را سازمان مجاهدین خلق ایجاد کرد اما نمی‌دانند که همه سناریو، پشتیبانی و بحث‌های مالی این عملیات را آمریکا و رژیم بعث عراق در حلقه اتحاد و انسجام پدید آوردند و منافقین را در این راه یاری کردند. مسعود رجوی برای ایجاد بارقه امید و انگیزه مضاعف میان نیروها این طور گفت که شما 48 ساعت دیگر تهران هستید، هیچ ناراحتی نداشته باشید چون مردم در خلال پیشروی به شما می‌پیوندند! از پایگاه هوایی نوژه همدان نترسید نیروی هوایی ارتش عراق سه ساعت به سه ساعت آن‌جا را بمباران می‌کند یا پایگاه هوایی تبریز هم همین‌طور! 

فروغ جاویدان یا مرصاد

وی در ادامه تشریح روز عملیات گفت: پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸، ارتش عراق در اقدامی شتاب‌زده، منطقه خوزستان را بار دیگر مورد هجوم گسترده قرار داد و تا جاده اهواز ـ خرمشهر پیشروی کرد و خرمشهر را نیز در معرض تهدید قرار داده بود. به این ترتیب در حالی که اغلب یگان‌های ایران در جبهه جنوب مستقر بودند، منافقین از اوضاع داخلی ایران سوءاستفاده کردند و از مسیر پاتاق تا تنگه چهار زبر پیشروی کردند. منافقین طرح عملیات خود را در یک جلسه ۲۴ ساعته آماده کرده بودند و در تاریخ ۳۱ تیر، نیروهای خود را توجیه کردند و نام عملیات خود را هم فروغ جاویدان گذاشته بودند. گویا در همان جلسه، منافقین به خیال واهی پیشروی تا تهران، با تحلیل وضعیت داخلی ایران گفته بودند که جمع‌بندی نهایی را در میدان آزادی تهران انجام خواهند داد.

میدان‌داری صیاد...

اردستانی با اشاره به ورود شهید صیاد شیرازی به این قائله، افزود: تمرکز نیروهای ایرانی در جبهه جنوب منجر شد که حرکت منافقین در داخل خاک ایران در ابتدا به سرعت انجام گیرد. اما بلافاصله بعد از اینکه خبر هجوم دشمنی که چندان هم هویتش مشخص نبود به نیروهای خودی رسید، شهید علی صیاد شیرازی راهی کرمانشاه شد تا اوضاع را بررسی کند. در این عملیات منافقین، حدود ۳۰ تیپ رزمی جهت تهاجم خود به خاک ایران تشکیل داده بودند. هر تیپ ۱۷۰ نفر نیروی رزمی (۲۰ زن و ۱۵۰ مرد) در اختیار داشت که به همراه نیروهای پشتیبانی به ۲۸۰ نفر می‌رسید و دارای دو گردان پیاده، یک گردان‌تانک، یک گردان ادوات و یک گردان ارکان و پشتیبانی رزم بود. در بدو ورود منافقین، تعدادی از نیروهای سپاه و مردم با آنان درگیر شدند. سپس با استفاده از تعداد زیادی‌تانک دجله و خودرو، نیروهای منافقین به طرف کرمانشاه عزیمت کردند که در منطقه حسن آباد،۲۰ کیلومتری اسلام آباد به دلیل سازماندهی جدید رزمندگان ایرانی و جمع آوری نیرو، منافقین زمین گیر شدند. نیروهای خودی در فاصله ۲۰۰ متری آنان در ارتفاعات چهارزبر ضمن تشکیل خط پدافندی با آنان درگیر شدند و بعدازظهر چهارم مرداد با محاصره شهر اسلام‌آباد، به منظور انسداد عقبه و راه فرار، سه راه اسلام آباد - کرند را قطع و آنها را محاصره کردند.

واکنش رجوی به شکست

وی خاطرنشان کرد: رزمندگان خودی در روز پنجم مرداد عملیات مرصاد را با رمز «یا علی‌بن‌ابی‌طالب(ع)» آغاز کردند و طی چندین ساعت، صدها تن از منافقین را به هلاکت رساندند و مابقی را به فرار وا داشتند. در این عملیات، رزمندگان اسلام از قسمت سه راهی اهواز (پشت پمپ بنزین اسلام‌آباد) دشمن را دور زدند و تلفات زیادی به منافقین وارد کردند. طبق یک آمار، بیش از دوهزار و ۵۰۰ نفر از منافقین در این عملیات به هلاکت رسیدند. تنگه چهار زبر که محل زمین گیر کردن نیروهای منافقین بود امروز به مرصاد معروف شده است. جایی که نیروهای رزمنده کشورمان به دلیل کمین برنامه‌ریزی شده توطئه شوم نیروهای منافقین را خنثی کردند. مرصاد یعنی کمین... پس از این شکست سنگین، مسعود رجوی در یک جلسه شروع به صحبت کرد ، با این مضمون که: «اتکای ما به نیروها بود. یعنی در واقع از اقدامات فرای میدان غافل شدیم. آنچه باعث نابودی ما شد از بین‌رفتن انگیزه‌های سیاسی بود.» به هر طریقی می‌کوشید طعم تلخ این شکست سنگین را برای منافقین کمرنگ‌تر کند.

دستاوردهای عملیاتی بعد از جام زهر

این روایتگر دفاع مقدس به دستاوردها و نتایج این عملیات اشاره کرد و گفت: پرونده هشت سال دفاع مقدس در بعد سخت افزاری آن با شکست منافقان در عملیات مرصاد بسته شد. این نبرد که به نحوی می‌توان آن را نهروان ایران نامید، در روزهای آغازین مردادماه سال 67 در گرفت و با شکست سنگین نیروهای مسعود رجوی پایان یافت. بحث اصلی اینجاست که شکست منافقین در عملیات مرصاد که فروغ جاویدان نامیده می‌شد چه دستاوردها و بازتاب‌هایی در داخل و خارج از کشور از خود برجای گذاشت.نکته حائز اهمیت مقطع حمله این گروهک بود. در فاصله پذیرش قطعنامه 598 توسط حضرت امام خمینی(ره) که ایشان از آن به عنوان نوشیدن جام زهر نام بردند، تا حالت قطعیت یافتن آن، زمانی بود که منافقین به آن به عنوان فرصتی مغتنم جهت ساقط کردن نظام جمهوری اسلامی ایران( به زعم خود) نگاه می‌کردند. از طرفی، نظر به این که در آن برهه توجه عمده نیروهای ایران به جنوب کشور بود، منافقین در این فکر بودند که از طریق جبهه غرب در طی چند روز حکومت اسلامی ایران را براندازند. اما از آنجایی که حضرت امام خمینی(ره) درحوزه سیاست خارجی دیپلماسی فعالی داشتند، می‌توان چنین عنوان کرد که مسعود رجوی انتظار پذیرش قطعنامه را در آن شرایط از طرف امام راحل نداشت و پذیرش قطعنامه توسط امام راحل به نحوی موجب غافلگیری وی شد. او فرصت نیافت تا سازماندهی چندان منسجم و یکنواختی را بین نیروهایش ایجاد کند و مجبور شد در طی مدت زمان اندکی طرح حمله به ایران و فتح تهران و سقوط جمهوری اسلامی ایران را طراحی کند. این طرح و برنامه مدون پیش از آن که شکل یک اتخاذ استراتژی نظامی داشته باشد، به طنز شبیه بود، این طنز مصرح را می‌توان چنین تشریح کرد که شخصی می‌پندارد حکومتی که یک ارتش تا بن دندان مسلح با انواع و اقسام حمایت‌های همه جانبه و سازماندهی نظامی عالی نتوانست آن را در طول هشت سال از پای درآورد، می‌تواند با یک ارتش بدون سازمان و غیر نهادینه شده در طول چند روز سرنگون کند.

وی در خاتمه افزود: اتکای تئوریک مسعود رجوی، حمایت‌های مردمی بود، اما غافل از این که مردم، تصور مطلوبی از وی ونیروهایش نداشته و کمترین اعتماد ممکن نسبت به آنها در لایه‌های فکری و تجربی ملت ایران وجود نداشت. غفلت رجوی و تئوریسین‌های نظامی وی از وضعیت فکری سیاسی داخلی ایران را می توان علت اصلی شکست سازمان منافقین در عملیات مرصاد محسوب کرد. به هر حال این عملیات به هر شکلی به انجام رسید، اما با توجه به گستردگی حوزه مباحث در خصوص عملیات مزبور، دستاوردهایی از خویش به جای گذاشت. حوزه تاثیرات عملیات مرصاد را شبیه هر عملیات بزرگ دیگری می‌توان به دو حوزه تاثیرات و دستاوردهای داخلی و تاثیرات و دستاوردهای خارجی تقسیم کرد.