سه شنبه 05 دي 1396 , 15:42
نقدی بر فیلم اروند
مرتضی قنبری وفا- نقد و بررسی فیلم (اروند) به کارگردانی پوریا آذربایجانی
در روزهایی که سینمای دفاع مقدس اوضاع خوبی را تجربه نمی کند، شاهد اکران فیلمی هستیم به نام "اروند" که اولین ساخته بلند سینمائی (پوریا آذربایجانی) جوان در مقام کارگردانی است که با نگاه درست به مقوله جنگ تحمیلی توانسته نظرات بیننده را جلب کند و سینمای دفاع مقدس را امیدوار به نفس تازه ای کند.
فیلم (اروند) داستان جانبازی به نام یونس است با بازی (سعید آقاخانی) که نشان داده انعطاف فوقالعادهای برای بازی در نقش های متفاوت دارد.
یونس در عملیات کربلای 4 به دلیل مجروحیت دیگر توان ادامه مسیر با هم رزمهایش را نداشته و از لای نیزار شاهد زنده به گور شدن دوستانش بوده و هیچ کاری هم نمی تواند بکند و تنها نظاره گر است.
عملیات کربلای 4 یکی از ناکام عملیات های جنگ تحمیلی به شمار می رود، عملیاتی که لو رفته و اصل غافلگیری دشمن ناکام مانده و شهدای بسیاری داشته تا آنجا که در سال 94 یک گور دست جمعی غواص دست بسته کشف می شود و زوایای جدیدی از تاریخ جنگ تحمیلی گشوده میشود که چطور دشمن با ناجوانمردی و قساوت، که خاص رژیم بعث صدام، بوده است اقدام به زنده به گور کردن این گروه 175 نفره غواص می گیرد.
در این فیلم می بینیم که 30 سال از این عملیات گذشته و یونس مبتلا به بیماری سندروم استرس پس از حادثه یا (پی تی اس دی) شده و تعادل روحی و روانی ندارد و تصمیم گرفته با گروه تفحص همسفر شود تا شاید بتواند قطعه هایی از پازل گمشده گذشته خود را بیابد و نشان و اثری از دوستانش پیدا کند.
فیلم با فلاش بک های تکه تکه و گسسته، ولی گویا آغاز میشود و یونس قصه فیلم، جسمش در آسایشگاه جانبازان اعصاب و روان است ولی روحش همچنان نزد همرزمهای دلیرش باقی مانده. او هر روز خود را در کنار آنها حس می کند و با مرتضی، حسین و ایاز و ...حرف می زندو اعتقاد به زنده ماندن آنان دارد.
یونس برای ما از عشق سخن می گوید، از اینکه به خاطر دوستان محبوبش میخواسته زیر آبی تا جزیره برود و برایشان مروارید بیاورد، غافل از اینکه 30 سال بعد در جائی دیگر، طوری دیگر مرواریدها را می یابد، مرواریدهایی که نه در داخل صدف بلکه در دل خاک آرمیده اند.
بدون شک بازی خوب سعید آقاخانی یکی از نقاط قوت فیلم است. بازی خوب و یکدستی که لحظه های خوبی خلق کرده و به درستی به کمک قصه می آید و آن را پیش می برد.
مظلومیت و خستگی در بازی او محسوس است، اما این حال شکست را القا نمی کند و این به دلیل اندازه نگه داشتن آقاخانی در بروز احوالات مربوط به این نقش اتفاق آفتاده است.
اهمیت فیلم (اروند) تنها در اجرای درست فیلنامه و بازی خوب نیست، بلکه این موضع دار و خنثی نبودن فیلمساز است که به قوت و زیبایی فیلم افزوده.
فیلمساز رزمندگان را بی هویت در یک مکان ، وامکان و لازمان به تصویر نمی کشد. او توانسته هویت رزمندگان را نشان دهد به همین دلیل است که در پس زمینه اتاق یونس در آسایشگاه عکس حضرت امام(ره) را می بینیم، نمایی که فیلمساز نمی کوشد آن را در چشم مخاطب فرو کند، بلکه با احترام آن را در اتاق این جانباز قرار داده است.
اینکه فیلمساز در لبه خط آفتادن در دام ضد جنگ قدم برداشته اما به دام ضد جنگ نیافتاده خود یک هنرمندی به حساب می افتد.
در سکانسی از فیلم وقتی یونس از همرزمش می پرسد اگر با عقل امروز به جنگ برگردی باز به جبهه میروی؟ او این سئوال را به خود یونس برمیگرداند و با یک تامل کوتاه و شیرین پاسخ میدهد " من جانباز 70 درصدم و هنوز 30 درصدم مانده".
فیلم از موضع گیری سیاسی و اقتصادی دوری جسته و مخاطب در فیلم (اروند) با کلی جوان عاشق طرف است که همانطور که هستند پذیرفته اند و به هم احترام می گذارند و هدفی ندارند جز رضای خداوند و آزادی وطن.
اما بر خلاف شخصیت اصلی داستان فیلم که پرداخت مناسبی دارد شخصیت هایی در فیلم هستند که به آنها پرداخت نمیشود و حتی غیر قابل باورند مانند شخصیت لیلا با بازی (طناز طباطبایی) که داستانش ناقص روایت می شود.
سکانس های حساس مربوط به غواص ها و دستگیری آنها تاثیر گذار نیست و کارگردان به راحتی از کنار آن عبور می کند.
فیلم شخصیت های زیادی از جمله ستار دارد که حذف آنها خدشه ای به فیلم وارد نمی کند و سایه وار در کنار قصه قرار می گیرند.
فیلم با توجه به سوژه ای که انتخاب کرده می توانست به مراتب یک فیلم شاخص باشد، ولی در این وادی کم رنگ ظاهر شده.
موسیقی فیلم ساخته کارن همایونفر است و شروع فیلم به مانند فیلم (قصه عشق) آرتور هیلر دارد که پر بیراه نیست چرا که قصه این فیلم هم قصه عاشقی است ، اما در بخش صداگذاری نمره قبولی دریافت نمی کند ، چرا که برخی از گفت و گو ها واضح به گوش نمی رسند و گاهی صدای موسیقی فیلم با صدای محیطی بر صدای بازیگر غلبه می کند و دیالوگ ها را نا مفهوم می کند.
ولی فیلم (اروند) درمجموع در مقام اولین فیلم پوریا آذربایجانی آن هم در ژانر دفاع مقدس فیلمی موفق و تاثیر گذار تلقی میشود و برای این فیلمساز جوان می توان آینده ای درخشان تصور کرد.
(تقدیم به 175 مروارید آرمیده در خاک – مرتضی قنبری وفا)
بنده نیز با شما موافقم که فیلمهای آقای حاتمی کیا از جمله بادیگارد بسیار زیباست ، اما خدمت شما عرض می کنم بنده صرفا" فیلمهایی که حوزه دفاع مقدس ساخته می شوند را نقد و تحلیل کرده و فقط در سایت فاش نیوز ارائه می دهم.
هر چند حاتمی کیا شهرت خود را مدیون سوژه های دفاع مقدس است و در آن ید طولانی دارد ، ولی از جنابعالی و دیگر مخاطبان خواهشمندم بنده را فقط در این عرصه تحمل کنند. با تشکر و سپاس فراوان
شما یک اشتباه مرتکب شدید ، شما در ابتدا نقد را خواندید و سپس مبادرت به دیدن فیلم کردید.
درست این است ابتدا فیلم را با دقت فراوان ببینید ، به دیالوگ ها خیلی توجه کنید و از صحنه بی تفاوت نگذرید و آنگاه مبادرت به خواندن نقد و تحلیل فیلم نمائید ، آن هنگام دید شما نسبت به فیلم باز شده و جواب سئوالهای خود را خواهید گرفت.
در انتها به شما پیشنهاد می دهم یکبار دیگر با دقت فیلم را ببینید و نقد آن را بخوانید اگر مسیر را به درستی پیش ببرید ، جواب تمام سئوالها را خواهید گرفت .
خدا پدر و مادر این فیلمساز و کسانی که مرهم واقعی بر زخمهای فرهنگ کشور می گذارند را رحمت کند.
البته همیشه دعا می کنیم که خداوند پدر و مادر افرادی را بیامرزد که با طرح هایی همچون هوشمند سازی سوخت و صدها طرح علمی دیگر باعث رشد علمی و عزت جهانی و صرفه جویی ملی شدند، که متاسفانه! توسط ترامپ! نامرد!! نابود شد ..
و همان تفکر باعث افزایش رفاه مردم با طرح مهر و یارانه ها شدند
.. و اینکه چگونه تفکر سرمایه داری باعث بدبختی مردم و قطع یارانه ها و گرانی همه چیز حتی تخم مرغ می شود....