سه شنبه 19 فروردين 1399 , 16:28
ما همچنان در اول راه «آوینی» مانده‌ایم
رسول حسنی؛ شهید مرتضی آوینی که رهبر معظم انقلاب اسلامی از وی به سید شهیدان اهل قلم یاد می‌کنند به حق از طلایه‌داران هنر انقلابی اسلامی بود که هم در آثار تصویری و هم در آرا و اندیشه‌های مکتوب خود سعی در درانداختن نوعی از بیان هنری داشت که نمونه و الگویی نداشت.
از تاثیر آوینی بر جوانان هم‌نسل خود بسیار گفته‌اند و شنیده‌ایم. تا آنجا که باید ابراهیم حاتمی کیا را محصول اندیشه آوینی دانست و شاهد این مدعا خود حاتمی‌کیا است که اذعان دارد به نحوی تربیت یافته مکتب آوینی است. اما نکته حائز اهمیت این است که چرا هنرمندانی مانند حاتمی‌کیا تکثیر نیافته‌اند، از میان نسل سوم و چهارم انقلاب اسلامی چند نفر داریم که بتوانند «آژانس شیشه‌ای» و «بادیگارد» بسازند. آیا دهه ۹۰ که در آستانه پایان آن هستیم به گفتمانی از جنس «آژانس شیشه‌ای» نیاز ندارد؟ یقینا پاسخ مثبت است.
فیلمسازان ما باید بتوانند جامعه خویش را به چالش بکشانند اما نه با سیاه‌نمایی‌هایی از جنس «درخونگاه» و مانند آن، فیلم‌های دهه ۸۰ و ۹۰ نه در گفتمان انقلاب اسلامی جایی دارند و در نه گستره ملی‌گرایی قرار می‌گیرند. آثار ضد دینی و ملی هستند که در اندیشه شهید آوینی منکوب شده هستند. وقتی آثار سیاه‌نمای سینمای ایران از سوی نهادهای فرهنگی غربی حمایت می‌شوند و در داخل با مورد تشویق قرار می‌گیرند مطمئنا نباید انتظار داشته باشیم اندیشه آوینی تکثیر پیدا کند.
مسیری که شهید آوینی براساس آموزه‌ها و نگره‌های امام خمینی (ره) طراحی کرده است همان راهی است که ما باید پی بگیریم. صد البته منظور از طرح ادامه مسیر آوینی بازتولید و یا تقلید مستندهای آوینی نظیر «روایت فتح» نیست، بلکه استفاده از امکانات و مولفه‌های هنر انقلاب در شاکله و شالوده آثار سینمایی است. همه ساله از آوینی و راه آوینی سخن گفته‌ایم و همچنان در اول این راه مانده‌ایم. مدام از هنر انقلابی و ظرفیت‌های آن سخن می‌گوییم و در عمل آثاری را خلق می‌کنیم که در تضاد آشکار با راه و منش آوینی است.
در اندیشه آوینی انسان به صرف انسان بودن موضوع نیست. بلکه تعالی انسان و در مسیر تعالی بودن او مسئله است و این تعالی جز با انقلابی بودن میسر نخواهد شد. انسانی که نگاه به خود داشته باشد و خویشتن را مرکز ثقل عالم بداند راه به‌جایی نخواهد برد و در بهترین شکل همانی می‌شود که تفکر غربی می‌خواهد. اما انسانی که آوینی در پی شناخت و تربیت آن است که جز در ساحت اسلام تعریف نمی‌شود و شهدا نمونه بارز چنین اندیشه‌ای هستند. باز خوانی اندیشه‌های آوینی از سوی هنرجویان و اساتید دانشگاه هنر راه را برای رسیدن به هنر اسلامی هموار می‌کند، البته اگر روشنفکرمآبانی که در از آریست‌های فرم‌زده پا را فراتر نگذاشته‌اند اجازه نفس کشیدن به آرای آوینی را بدهند.
