درهم کوبیدن مواضع دشمن بعثی در عملیات قدس یک

یکی از روش‌های رزمندگان در دوران دفاع مقدس برای شناسایی مواضع دشمن و چگونگی مقاومت آن‌ها در برابر نیرو‌های خودی، اجرای عملیات‌های کوتاه مدت در مناطق مختلف بود. به همین منظور برای رسیدن به این مهم، سلسله عملیات‌های کوچک «قدس» و «عاشورا» توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سلسله عملیات‌های «ظفر» توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران به اجرا درآمدند و اتفاقاً علاوه بر آشنا شدن با نوع عملکرد دشمن بعثی هنگام حمله، نتایج خوبی را نیز در پس گرفتن برخی از مناطق اشغالی به همراه داشت.

همان‌طور که گفته شد، عملیات قدس یکی از این عملیات‌ها محسوب می‌شود که توسط نیرو‌های سپاه در چندین مرحله به اجرا درآمد. اولین مرحله از این عملیات در ۲۴ خرداد سال ۱۳۶۴ با برنامه‌ریزی قبلی توسط سپاهیان اسلام با رمز «یا محمد رسول الله (ص)» در منطقه عملیاتی هورالهویزه در شرق دجله با هدف انهدام نیرو‌های دشمن و برهم زدن انسجام ماشین جنگی ارتش صدام، نزدیک کردن خط پدافندی به مواضع دشمن و رسیدن به جاده بصره- العماره در منطقه‌ای به وسعت ۱۸۰ کیلومتر به اجرا درآمد.

لشکر ۲۵ کربلا وظیفه اجرای این عملیات را برعهده داشت. منطقه هورالهویزه قبل از گسترش هور جزو مناطق مسکونی محسوب می‌شد، لذا ارتفاع آب در منطقه عملیاتی زیاد نبود، با این حال غواص‌های لشکر ۲۵ کربلا شب قبل از عملیات برای شناسایی مواضع دشمن اقدامات شناسایی را انجم دادند. اما دشمن بعثی از بیم اینکه مبادا رزمندگان جمهوری اسلامی ایران از طریق آب اقدام به اجرای عملیات کنند، در فواصل مختلف اقدام به بمباران این منطقه می‌کردند و به همین دلیل بود که شناسایی منطقه عملیاتی برای رزمندگان کاری دشوار بود که البته این کار با موفقیت در شب قبل از عملیات انجام شد.

رزمندگان در این عملیات به‌دنبال تصرف بخشی از خشکی‌های آن منطقه مانند «پاسگاه ابوذکر» و «روستای ابولیله» و همچنین تصرف آبراه‌های صف، شعبان و مشروع بودند که تا حدودی نیز به اهداف خود رسیدند. رزمندگان لشکر ۲۵ کربلا برای آنکه بتوانند منطقه را با کمترین تلفات تصرف و حفظ کنند، خط پدافندی خود را به طول ۴۰ کیلومتر ایجاد کرد و با این کار رزمندگان توانستند در همان ساعات ابتدایی آغاز عملیات، به دو کیلومتری مواضع دشمن برسند.

دشمن بعثی نیز که از آغاز عملیاتی جدید از سوی جمهوری اسلامی ایران باخبر شده بود، اقدام به بمباران شیمیایی کرد، اما رزمندگان با موشک‌های «سام ۷» موفق به منهدم کردن هواپیما‌ها شدند. این درگیری چندین بار رخ داد، ولی دشمن بعثی نتوانست در برابر رزمندگان لشکر ۲۵ کربلا مقاومت کند. رزمندگان اسلام در این عملیات با استفاده از کمین‌های مختلف به اهداف خود رسیدند و در این عملیات مانند سایر عملیات‌های ایذایی دیگر، از اصل غافلگیری استفاده شد.

مواضع نیرو‌های خودی پس از این عملیات از شمال به جنوب در پنج کیلومتری الحسان و در چهار کیلومتری دجله و ۶ کیلومتری اتوبان بغداد- بصره شکل گرفت. رزمندگان اسلام در این عملیات که چهار روز به طول انجامید موفق به تصرف پاسگاه مهم ابوذکر و ابولیله شدند و از طرفی ۲۰۰ کیلومتر از تصرفات دشمن نیز فتح شد.

رزمندگان اسلام در این عملیات موفق‌آمیز علاوه بر دستیابی به اهداف خود، موفق به انهدام ۱۵ قایق، ۲ بالگرد، یک هواپیما، ۱۰ قطعه پل دوبله‌ای و ۶ خمپاره‌انداز شدند. همچنین در این عملیات ۲۰۰ نفر از نیرو‌های دشمن کشته، ۲۰۰ نفر مجروح و حدود ۱۰۰ نفر نیز اسیر شدند.

از طرفی در این عملیات، ۴۰ نفر از رزمندگان سپاهی شهید، ۳۰ نفر مجروح و ۳ نفر نیز مفقود شدند، اما تلفات دشمن به قدری بود که برخی از نیروهای باقی مانده در آن منطقه اقدام به فرار به سمت خاک خود کردند.

همان‌طور که گفته شد، مهمترین بخش این عملیات، شناسایی مواضع دشمن توسط غواص‌ها بود که در شرایط سختی صورت گرفت، اما سخن اینجاست که دوران دفاع مقدس مملو بود از چنین رشادت‌هایی که موجب شد تا در ۸ سال دفاع مقدس حتی یک وجب از خاک این سرزمین به دست دشمن بعثی که مورد حمایت بیش از ۸۰ کشور خارجی بود، بیفتد.

بنابراین امنیت امروز جامعه را مدیون ایثارگری‌ها، شجاعت و رشادت‌های رزمندگانی هستیم که با اقدامات خود در آن دوران، درس‌هایی را به نسل امروزی نیز دادند. به‌طوری که امروزه استفاده از تجربیات دوران دفاع مقدس راه‌گشای بسیاری از مشکلات به‌ویژه در مواقع بحرانی است.