جمعه 10 مرداد 1399 , 09:53
دفع حمله ارتش بعثی برای محاصره آبادان در عملیات «شهید چمران»
سوم مرداد ماه سال ۱۳۶۰ روزی بود که سپاهیان اسلام با اجرای عملیات شهید چمران در جاده آبادان - ماهشهر، توانستند دشمن بعثی را کیلومترها از شهر آبادان دور کنند.
۱۹ مهر ماه سال ۱۳۵۹ بود که ارتش بعثی با احداث دو پل معلق از کارون عبور کرد و جاده مهم و اساسی آبادان - ماهشهر را به تصرف خود درآورد. این جاده از آنجا که یکی از راههای مواصلاتی اصلی به شهر آبادان بود، برای هر دو طرف از اهمیت ویژهای برخوردار بود، به همین دلیل رزمندگان ارتش و سپاه و نیروهای داوطلب مردمی در چندین مرحله برای بازپسگیری این جاده اقدام کردند که البته به دلایل مختلف به اهداف از پیش تعیین شده خود نرسیدند.
چندین یگان از ارتش جمهوری اسلامی ایران در سوم آبان همان سال برای عقب راندن دشمن بعثی از جاده آبادان - ماهشهر اقدام کردند که این عملیات بهدلیل قوی بودن سیستم پدافندی رژیم بعثی که در این منطقه مستقر شده بود با شکست مواجه شد و چند ماه بعد نیز رزمندگان برای بازپسگیری جاده مذکور اقدام کردند که باز هم بهدلیل ناهماهنگ بودن در اجرای دقیق برنامهها با شکست مواجه شدند.
بازپسگیری این جاده از این جهت حائز اهمیت بود که دشمن بعثی با تصرف جاده هدفی جز اشغال آبادان را نداشت، به همین دلیل نبرد برای گرفتن جاده در مراتب مختلف ادامه داشت تا اینکه رزمندگان در عملیات دیگری در تاریخ ۲۱ خرداد سال ۱۳۶۰ به نام «فرمانده کل قوا روحالله خمینی» توانستند حماسه دارخوین را رقم بزنند و بازپسگیری این منطقه، هم دشمن را از این جبهه عقب برانند، هم زمینه بازپسگیری جاده آبادان - ماهشهر فراهم شود. از طرفی بازپسگیری منطقه دارخوین کار رزمندگان در آزادسازی آبادان را به مراتب آسانتر از گذشته کرده بود.
رزمندگان در دوران دفاع مقدس و در برهههای مختلف اقدام به اجرای عملیاتهای کوچک و دو سه روزه صرفاً برای شناسایی توان دشمن و عقب راندن آنها از مناطق مهم و استراتژیک مانند جاده آبادان - ماهشهر میکردند و اکثر این عملیاتها نیز با الگویی که شهید چمران در خصوص اجرای عملیاتهای نامنظم در جبههها به یادگار گذاشته بود، انجام میشد؛ لذا عملیات رزمندگان سوم مرداد ماه سال ۱۳۶۰ که با هدف آزادسازی جاده آبادان - ماهشهر بهصورت نامنظم اجرا شد، به عملیات شهید چمران در این منطقه عملیاتی نامگذاری شد.
رزمندگان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در منطقه عملیاتی شلمچه تا فاو برای اینکه از آزادسازی جاده آبادان - ماهشهر مطمئن شوند، تصمیم گرفتند تا با دو گروهان، یکی از محور چپ و یکی از محور راست به مواضع دشمن و خط پدافندی دشمن بعثی حمله کنند. از طرفی برای پشتیبانی نیز قرار شد تا دو تیم احتیاط نیز در هر دو محور مستقر شود تا از نیروهای خط مقدم حمایتهای لازم را انجام دهد.
درگیری بین نیروهای خودی و دشمن بعثی با روشن شدن هوا در هر دو محور آغاز شد و سپاهیان اسلام در همان دقایق ابتدایی این عملیات موفق به شکستن خط دفاعی دشمن شدند و پیشروی خوبی را انجام دادند، اما با اینکه نیروهای محور چپ به خوبی درحال پیشروی بودند، ولی نیروهای محور راست به دلایل نامعلوم عقب نشینی کردند.
با این حال نیروهای مستقر در محور چپ بدون اینکه از عقب نشینی بچههای محور راست باخبر باشند به پیشروی خود ادامه دادند، اما دشمن بعثی نیروهای خود در محور راست را به سمت چپ آورد و همین اقدام منجر به شهادت و مجروح شدن تعداد بسیاری از رزمندگان شد. با اینکه جمهوری اسلامی ایران در این عملیات نتوانست به تمام اهداف خود برسد، اما نیروهای دشمن بعثی را کیلومترها عقب راند و همین اقدام، موجب دور کردن آنها از شهر مهم آبادان شد.
عملیات شهید چمران در جاده آبادان - ماهشهر آخرین عملیات رزمندگان در این منطقه بود و شاید مهمترین ویژگی آن علاوه بر انهدام تعداد زیادی تانک، نفربر و سلاحهای سبک و سنگین، شناسایی و پی بردن به توان و تجهیزات دشمن بعثی در این منطقه بود تا رزمندگان برای عملیاتهای وسیعتر، با نوع آرایش جنگی و اقدامات احتمالی آنها آگاه شوند تا تلفات کمتری بدهند و به اهداف خود برسند.