آقای ماکرون، قُمپز در نکن!

۱- دو سال قبل خبرنگار یکی از روزنامه‌های معروف فرانسه برای مصاحبه به کیهان آمده بود (نام روزنامه را برای حفظ امنیت شغلی خبرنگارش محفوظ نگه می‌دارم). نگارنده ضمن گفت‌و‌گو از ایشان پرسید؛ ظاهراً در کشور شما از ژان ژاک روسو، فرانتس فانون، ژان لاک و امثال آنها خبری نیست. خبرنگار باتعجب گفت؛ آنها مدتهاست که از دنیا رفته‌اند، گفتم؛ بله می‌دانم، اگر بودند زمام امور فرانسه در اختیار افراد سطح پائینی نظیر آقای ماکرون قرار نمی‌گرفت. خندید و گفت ایشان یکی از مشکلات کشورمان است.
۲- اظهارات مداخله‌جویانه امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه در لبنان با اعتراض‌های گسترده‌ای حتی در خود فرانسه رو‌به‌رو شده است. ماکرون که دو روز بعد از انفجار مهیب بندر بیروت به لبنان رفته بود در جمع تعدادی از مردم گفته بود «یک راه‌حل سیاسی (برای تغییرات) در لبنان پیشنهاد خواهم داد»! و تاکید کرده بود «روز اول ماه سپتامبر (۱۱ شهریور) دوباره به لبنان می‌آیم، اگر دولت و جریان‌های سیاسی لبنان در این زمینه، کاری انجام نداده باشند، خودم مسئولیت سیاسی تغییرات را به عهده می‌گیرم»! بیشتر معترضان گنده‌گویی ماکرون و دخالت او در سیاست داخلی لبنان را وقیحانه دانسته و برخی نیز از آن با عنوان استعمار پسا‌مدرن! یا ماوراء نو! یاد کرده بودند. این دیدگاه قابل احترام است و از حق‌طلبی و آزاد‌اندیشی معترضان حکایت می‌کند ولی در کنار آن می‌توان حضور ماکرون در لبنان و اظهارات او را از دریچه دیگری نیز نگاه کرد. بخوانید!
۳- در فرهنگ سیاسی و آموزه‌های استراتژیک از دو‌واژه «عملیات اعلامی» و «عملیات اقدامی» یاد می‌شود. با این توضیح که استراتژیست‌ها معتقدند برخی از اقدامات علیه کشور حریف باید انجام شود ولی نباید اعلام شود. برخی دیگر باید به طور همزمان و یا بافاصله‌ای کوتاه هم اقدام شود و هم اعلام. یعنی در هر دو حالت، عملیات علیه حریف انجام می‌پذیرد، با این تفاوت که برخی از آنها اعلام هم می‌شود -‌‌مثل ترور سردار دل‌ها، شهید سلیمانی- و برخی دیگر اعلام نمی‌شود -مانند حمایت تسلیحاتی و مالی آمریکا از تروریست‌های داعش- شرح این مبحث به درازا می‌کشد و موضوع وجیزه پیش‌روی نیست. اما، امروزه واژه دیگری به آموزه‌های استراتژیک وارد شده که اگرچه موضوع آن سابقه‌ای به درازای تاریخ دارد و تازه و جدید نیست ولی بهره‌گیری کلاسیک از آن چندان هم قدیمی نیست و آن «اعلام بدون اقدام»! است. این حرکت در فرهنگ عمومی همان «لاف‌گزاف» و یا به گونه‌ای عامیانه‌تر همان «قُمپز»! است و شاید «تهدید توخالی» مناسبت بیشتری با آن داشته باشد. اعلام بدون اقدام یا همان تهدید تو‌خالی هنگامی صورت می‌پذیرد که دست دشمن از اقدام عملی خالی است و انتظار دارد حریف را با توسل به تهدید توخالی وادار به پذیرش خواسته خود کند!
۴- حالا به اظهارات ماکرون برمی‌گردیم. فرانسه مدت‌هاست که جایگاه چند دهه قبل خود را از دست داده است و با بحران‌های فراوان اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی و... رو‌به‌روست و لبنان هم لبنان چند دهه قبل و تحت استعمار فرانسه نیست. لبنان اگرچه مجموعه‌ای از قومیت‌ها و مذاهب متفاوت است ولی امروزه به برکت حزب‌الله و سیدحسن نصرالله قومیت‌ها به ملت تبدیل شده‌اند و دشمن بر خلاف گذشته در لبنان با یک ملت طرف است. از سوی دیگر ماکرون به علت همکاری با آمریکا در حمایت‌های بی‌پرده از تروریست‌ها یکی از متهمان اصلی فاجعه عصر سه‌شنبه لبنان است. ادعای رئیس‌جمهور فرانسه که «خودم مسئولیت سیاسی تغییرات در لبنان را به عهده می‌گیرم»! قبل از آنکه قابل اعتناء باشد، یک لاف‌گزاف و قُمپز خنده‌دار است و از خالی بودن دست فرانسه برای دخالت در امور لبنان حکایت می‌کند.
۵- نگاهی به تقابل قدرت‌های استکباری با کشورهای دیگر طی سه دهه اخیر بیندازید! چه می‌بینید؟ در گذشته‌ای نه‌چندان دور به آسانی اهداف استکباری خود را با توسل به زور دنبال می‌کردند ولی امروزه فقط ژست می‌گیرند و برطبل تو خالی می‌کوبند. ترامپ تهدید می‌کند و هیچ غلطی نمی‌تواند بکند، همین دیروز جان بولتون مشاور سابق امنیت ملی کاخ سفید اعلام کرد «باید عراق تجزیه شود و حکومت ایران هم تغییر کند»! و یا برایان هوک برگزیده ترامپ برای مقابله با ایران بعد از ده‌ها برنامه نا‌کام که نشانه شکست طرح فشار حداکثری آمریکا به ایران است، برکنار شد و... به لاف‌های پیوسته مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا و... نگاه کنید. اگر کاری از آنها ساخته بود بدون کمترین تردید انجام می‌دادند. خدای مهربان بر درجات امام راحلمان(ره) بیفزاید که می‌فرمودند آمریکا هر کاری علیه ایران از دستش بر می‌آمد انجام داده است و اگر انجام نداده برای آن است که توانش را نداشته است و ایضاً همین مضمون از
حضرت آقا در دست است.
و بالاخره، تهدید‌های ماکرون و ترامپ و پمپئو و برایان هوک و جان بولتون و... نشانه خالی بودن دست آنهاست و نه فقط جای نگرانی ندارد بلکه خوشحال‌کننده نیز هست.
حسین شریعتمداری