محرم و صفر، وزیر خردمند و ناقوس کرونایی

فاش نیوز - با نام و یاد خدا؛ یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های زندگانی اجتماعی این است که در هر زمان و در هر مکانی که گروهی از افراد بشری تجمع کنند، نوع خاصی از رابطه‌ی معنوی، نفوس آنها را با هم مرتبط ساخته و از اتحاد آنها یک وجود عالی‌تری ظاهر می‌شود...

 دقیقاً همین امر در حوزه‌ی اندیشه و اندیشه‌ورزی، به‌مثابه یک موضوع راهبردی مورد واکاوی قرار می‌گیرد و شالوده‌ی اجتماع مطلوب و شایسته را می‌سازد.

از حیث تئوریک، واقعیت‌های اجتماعی از قبیل امور درونیِ احساس، اخلاق، و رفتار..  با امور بیرونی جامعه از قبیل سازمان اجتماعی.. که ذاتاً اموری اشتراکی یا اجتماعی‌اند، ارتباط تنگاتنگ دارند.

مفروض این مقاله‌ی کوتا این است:

اولا: از حیث تاریخ تحولات سیاسی، تأسیس حکومت واحد ملی ایران، در آغاز قرن شانزدهم میلادی با صفویه نه تنها برای ایران و همسایگان آن، بلکه عموماً برای اروپا نیز واقعه‌ی تاریخی بسیار مهمی محسوب می‌شد...

ثانیا: ایران که هیچ‌گاه مستعمره نبوده، توسط یک حاکم بی‌لیاقت و مستبد...  به صورت یکی از اقمار آمریکا درآمده بود. این وضعیت علاوه بر دگرگونی‌های بنیادین، پر پیامد و هزینه‌های محاسبه نشدنی، موجب سلطه‌ی آمریکا بر خلیج فارس شد.  این منطقه‌ی طلایی به دلیل موقعیت جغرافیایی و سوق‌الجیشی خود، در جهان مقام استثنایی دارد..

ثالثا: با تشکیل نظام اسلامی در ایران، کشورهای منطقه در روابط خود با این کشور تجدیدنظر کردند و با هجوم آن دیکتاتور بدعاقبت و تحمیل جنگ به ایران، تغییرات بنیادین در سوگیری‌ها و چرخه‌ی قدرت، در قبال جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت.

تضاد فرهنگی مبتنی بر شناخت‌شناسی سیاسی بین جامعه‌ی ایران که بر اساس اصولِ جمعی مقدس، و مبتنی بر بسیج  سامان یافت؛ و سیاستمداران ‌آمریکایی که در چارچوب اصول لیبرال دنیوی، منافع خود را در خلیج فارس جستجو می‌کنند، از سپیده‌دم پیروزی انقلاب تا کنون ادامه دارد. بنا بر دانش نشانه‌شناسی، نشانه‌ها و واحدهای معنادار که به شکل صوت، عمل و تصویر.. در آمده‌اند، صرفاً وقتی تبدیل  به علامت یا نشانه می‌شوند که هر فرهنگ  به آنها معنی می‌دهد.

جامعه‌ی ایرانی همواره به مذهب و سبک زندگی ایرانی اسلامی بیشترین دلبستگی را دارد. کووید-19 بسان زلزله‌ای شدید؛ همه‌ی روابط مبنایی و سازنده‌ی سبک زندگی را تکان داد. پس‌لرزه‌های این تکان، با ایجاد محدودیت گسترده‌ی آزادی در رفتار کلی، همگان را وادار به اتخاذ رفتاری کرد که به طور ریشه‌ای با نیازهای اساسی و تمام با ورهای عمومی در تضاد است.

طوفان تمام‌عیار کووید-19، با ایجاد شدیدترین محدودی‌های غیرقابل‌تصور! نسبت به اجرای مناسک و مراسم آئینی، اجازه نداد تا انبوه مردم برای ارتباط با ذات اقدس الهی، و عمل به آموزه‌های دینی در زیر سایبان قدسی گرد هم آیند.

هرچند در سپیده‌دم دهه‌ی توفانی 2030 این سطح از غدغن نخستین بار است که اعمال می‌شود، اما جهان مشاهده کرد که با اعلام قواعد سخت گیرانه‌ی شیوه‌نامه‌های بهداشتی، به‌ویژه در برگزاری مراسم و مناسک عظیم محرم و صفر؛ مردم مؤمن و مسجدی بیشتر از دیگران به شیوه‌نامه‌ها عمل کردند.

بنا بر پژوهشی کیفی، وزیر بهداشت ایران قریب به ۱۰ سال است که  به‌مثابه عضو کمیسیون مرجع سازمان جهانی بهداشت، درتصمیم‌گیری شیوه‌نامه‌های بهداشت جهانی مشارکت تعیین کننده دارد... او در نامه‌ای خطاب به سرآمد پارادایم قدرت در ایران نگاشت:

«تا خدا هست که یاری‌مان کند، شما هستید که نصیحت و دعایمان کنید، مردمی هستند که حرف‌هایمان را بشنوند و همراهی‌مان کنند، یقین داریم که [ویروس کوید-19را ] مهار می‌کنیم و بی‌تردید دوباره بر می‌گردیم به روزهایی که مردم عزیز کشورمان با سلامتی و شادمانی در کنار هم زندگی کنند و دیری نخواهد پایید تا بر چهره‌ی نازنین فرمانده مهربانمان لبخند رضایت‌مندی بنشانیم. همچنین در بیاناتی اظهار داشت که رابطه‌ی من با رهبر انقلاب رابطه‌ی مرید و مراد بود اما الآن به عاشق و معشوق تبدیل شده است.»

به قول بودلر، زندگی عجب بیدارباشی نواخته است! در این بیدار باش، حد اقل دو نکته‌ی ذیل بسیار قابل تأمل است:

یکم: با پیروزی انقلاب اسلامی، دولتی مبتنی بر آرمان‌های مذهبی و سرشار از جذبه و عاطفه‌ی  دینی تأسیس شد که با بسیاری از آرمان‌های عمیق نهانی مردم ایران موافق بود و با سازماندهی اندیشه و اجتماع، امکان تحقق نیروهای آفرینش‌گر ذهنی و معنوی را فراهم کرد.

دوم: به صدا در آمدن ناقوس کرونا، در ایران نیز مشکلات بسیاری بوجود آورد. این مشکلات حتی از رهگذر برخی بدکارکردی‌های سیاست‌پیشگان، و رواج بزه‌هایی عجیب و غریب در هنگامه‌ی تداوم بحران کرونایی.. از سوی «مُشتی احتمالا رانت‌خوار معتاد به دزدی»، باعث لجام گسیختگی قیمت ارزاق عمومی و بی‌رحمانه شدن زندگی و تعمیق غم معاش ...  شده و درست مثل برق‌گرفتگی و شوک‌دیدنِ دائمی است.

اکنون که جهان درگیر شبیخون بی‌وقفه‌ی کووید- 19 است، به نظر می‌رسد از قلبِ نوآوری الکترونیک یعنی دره‌ی سلیکون، مبتکرانِ فراسیاسیِ جوان، و به تعبیر کاستلز، تیزهوش و خودکامه و کله‌شق که برخی نیز ملیتی ایرانی دارند، مهندسیِ ذهنِ بخشی از نسل نوظهور را در دست گرفته‌اند.

انگار این هوش‌های سلیکونی با چشم دوختن به رویدادهای قابل پیش‌بینی برای جامعه‌ی ایران پساکرونایی، حداقل در پایان دهه‌ی اول از قرن آتی، در صدد هستند تا برخی از خسارت‌های وارد شده به منافع سیاستمداران امریکایی در منطقه‌ی طلایی خلیج فارس را جبران کنند.

نتیجه گیری:

در هنگامه‌ی تداوم شبیخون کووید-19 در خط مقدم  رزم‌گاه، کادر پزشکی و مجموعه‌ی بهداشت و درمان،  و پرستاران مراقب بیمار در خانه..،  قرار دارند؛ و عملکرد تحسین برانگیزشان که تداعی‌گر آوازه‌ی رزم جوانان این مرز و بوم در دوران هشت سال دفاع مقدس است، بیش از دیگران مورد اقبال عمومی قرار دارد.

  از همان وقته‌ای که امر تکنیک نیز دارای ایدئولوژی شد، حداقل دو جریان مهم در حوزه‌ی اندیشه و اجتماع قابل شناسایی است:

الف: در سطح مناسبات اجتماعی و به‌لحاظ صورت‌بندی دانایی، شیوه‌ی خاص سلطه‌ی فرهنگی‌ای که بر ایدئولوژیِ تکنیک‌محور  مبتنی است، هنوز ترکتازی می‌کند.

ب: هر چند به نظر می‌رسد پیوند انقلاب و معنویت یعنی بالاترین سرمایه‌ی فرهنگی اندیشه و اجتماع ایران، از رهگذر نوعی سرخوشی جوانانه، با مخاطره‌ی گسست روبروست، اما پژواک صدای بلند وزیر خردمند باردیگر نور امید را بر قلب‌های مشتاق می‌تاباند.

در  جهان دیجیتال شده‌ که اعتقادات و دانش، سرمایه..،  همه به راحتی از مرز کشورها عبور می‌کنند، ادبیات روح پرور وزیر اندیشه‌ورز؛ روح و جان مشتاقانِ داشتن اجتماعِ مطلوب و شایسته، و عاشقانِ آموزگار بزرگ انقلاب و سیاست و دین را نوازش می‌دهد. به‌درستی که جانا سخن از زبان ما می‌گویی؛ و دست مریزاد.

انسان موجودی است که تمایل به درک معنی دارد و به واسطه‌ی همین خصیصه می‌توان او را انسان معنی‌ساز «homo significance» نامید. به@راستی از اهل نظر باید پرسید کدام مکتب فکری می‌تواند بدیلی برای منطق درونی و منطق نظریِ چنین نشانه‌ای که دلالت بر  تأثیرِ شأن و جایگاه و چهره‌ی نازنین فرمانده مهربان، بر کنترلِ درونیِ مریدان دارد، ارائه کند؟

سخن آخر اینکه با این وجود؛ با تأکید باید گفت که از نقش و ماهیت  موتورهای جستجو نباید غفلت کرد؛ چراکه دگردیسی عمیقی در سبک زندگی و شکل برخی از روندهای اجتماعی بوجود آورده‌اند؛ و می‌کوشند تا ذهنیت بخشی از نسل نوظهور جامعه‌ی ایران را به عرصه‌ی تاخت و تاز افکاری غیرمتعارف تبدیل کنند.

| دکتر سید مهدی حسینی