ارمنستان تسلیم شد

در پی شکست ارمنستان پس از نبرد خونین 44 روزه با جمهوری آذربایجان، مردم ارمنستان با بر پایی تظاهرات و اشغال پارلمان و کاخ نخست‌وزیری، خواستار کناره‌گیری نخست‌وزیر این کشور از قدرت شدند.

«نیکول پاشینیان»، نخست‌وزیر ارمنستان، بامداد دیروز اعلام کرد، توافقنامه‌ای را با روسیه و آذربایجان برای پایان دادن به جنگ در قره‌باغ امضا کرده است. نشست مذکور به شکل ویدئو کنفرانس بر گزار شد. در این بیانیه آمده است: من بیانیه‌ای را با رؤسای جمهور روسیه و (جمهوری) آذربایجان امضا کردم تا ... جنگ قره باغ
پایان یابد. پاشینیان افزود: من پس از تجزیه و تحلیل عمیق وضعیت نظامی توسط خودم و توسط افرادی که این وضعیت را بهتر می‌دانند، این تصمیم را گرفتم... من طی روزهای آینده در مورد همه اینها به طور مفصل صحبت می‌کنم. این یک پیروزی نیست‌، اما تا زمانی که اعتراف نکنید که یک بازنده هستید‌، شکستی وجود نخواهد داشت. ما هرگز اعتراف نمی‌کنیم که بازنده هستیم و این باید آغاز دوره وحدت و احیای ملی ما باشد. به گزارش خبرگزاری آریا، نخست‌وزیر ارمنستان دیروز در توجیه اقدامش گفت: ما چاره دیگری به جز امضای توافق صلح نداشتیم، منابع انسانی و تجهیزات نظامی ما بسیار محدود بود. اگر جنگ را ادامه می‌دادیم، متحمل تلفات بیشتر و از دست رفتن کل قره باغ می‌شدیم. ارمنستان طی سال‌های اخیر به رژیم صهیونیستی نزدیک شده بود، اما این دوستی باعث نشد که تل‌آویو در جنگ اخیر، به کمک ایروان بشتابد.
اعتراضات در ارمنستان
بیانیه پاشینیان، باعث شکل‌گیری تظاهرات در برابر ساختمان نخست‌وزیری ارمنستان در «ایروان» شد. معترضان خشمگین کاخ نخست‌وزیری و پارلمان را اشغال کردند‌، «آرارات میرزویان» رئیس‌پارلمان ارمنستان، را مورد ضرب و شتم قرار‌دادند و اموال مجلس و دولت را تخریب کردند. میرزویان هم اکنون در بیمارستان تحت معالجه است. تظاهرکنندگان خواستار لغو توافق نامه صلح و ادامه جنگ شدند. نمایندگان پارلمان عضو 17 حزب مخالف هم خواستار لغو این توافق نامه‌،
و کناره‌گیری نخست‌وزیر شدند. اما، نخست‌وزیر ارمنستان ضمن محکوم کردن اقدامات این مهاجمان، آنها را به خویشتنداری دعوت کرد.
در این میان، «آراییک‌هاروطونیان» رئیس‌منطقه قره باغ،
ضمن اعتراف به از دست رفتن مناطق گسترده در قره باغ کوهستانی و تلفات زیاد ارمنی‌ها در این جنگ 44 روزه، از پاشینیان حمایت کرد.
صبح دیروز همچنین، دفتر رادیو آزادی در ایروان مورد حمله مهاجمان خشمگین قرار گرفت.
به گزارش فارس، «آرمن سرکیسیان» رئیس‌جمهور ارمنستان، هم در بیانیه‌ای اعلام کرد از طریق رسانه‌ها خبر امضای توافق با روسیه و جمهوری آذربایجان و همچنین شرایط این توافق برای اتمام جنگ در منطقه مورد مناقشه قره‌باغ کوهستانی را شنیده است.
در این بیانیه سرکیسیان آمده است: متاسفانه هیچ مشورت یا صحبتی با من به عنوان رئیس‌جمهور، درباره این سند نشده است. من در هیچ مذاکراتی مشارکت نداشتم، و حل و فصل منازعه قره‌باغ از اهمیت ملی برخوردار است و هر اقدام و تصمیمی مرتبط با منافع و حقوق اساسی ارمنستان، آرتساخ (جمهوری خودخوانده قره‌باغ) و کل مردم ارمنستان، به خصوص امضای یک سند، باید موضوع مشاوره‌ها و گفت‌وگوهای جامع باشد.
واکنش پوتین
«ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه، دیروز پس از توافق باکو- ایروان گفت: «طبق بیانیه مشترکی که ساعاتی پیش امضا شد، نیروهای حافظ صلح در منطقه قره‌باغ کوهستانی مستقر خواهند شد.»
او خاطرنشان کرد، آتش‌بس جدید، شرایط لازم را برای حل بلندمدت بحران قره‌باغ کوهستانی فراهم خواهد کرد. وی همچنین تصریح کرد: «آذربایجان و ارمنستان در مناطقی که تحت کنترل دارند، باقی خواهند ماند».
اظهارات علی‌اف
«الهام علی‌اف»، رئیس‌جمهور آذربایجان گفت: «امروز روز تاریخی برای مردم آذربایجان است و من به این پیروزی افتخار می‌کنم.» وی در ادامه، از رؤسای جمهور روسیه و ترکیه، بابت حصول به این توافق آتش‌بس تشکر کرد. علی‌اف در بخش دیگری از سخنانش گفت که ترکیه و روسیه مشترکاً حفاظت از صلح در قره‌باغ کوهستانی را به عهده خواهند گرفت. البته، ناگفته نماند که در پی اعلام «مولود چاوش اوغلو» وزیر خارجه ترکیه، مبنی بر استقرار نیروهای ترکیه و روسیه در قره باغ، مسکو با آن مخالفت و بعدا اعلام کرد که نیروهای حافظ صلح روسی در
قره باغ مستقر شدند.
مفاد توافق آتش‌بس
در بخشی از بیانیه مشترک رؤسای جمهور روسیه، جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان، موارد زیر آمده است: برقراری آتش ‌بس و توقف کامل عملیات نظامی در قره‌باغ کوهستانی، حفظ وضعیت سرزمینی موجود توسط جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان و استقرار 1960 نیروی صلح‌بان فدراسیون روسیه در منطقه تماس قره‌باغ کوهستانی به مدت پنج سال. بخش‌های مهم این بیانیه، که به جا به جایی سرزمینی مربوط می‌شوند، نیز موارد زیر هستند: منطقه «آغ‌دام» و اراضی جمهوری آذربایجان در منطقه «قازاخ»، که تحت سیطره جمهوری ارمنستان بوده است، از تاریخ ۲۰ نوامبر(30 آبان) به جمهوری آذربایجان واگذار خواهد شد، جمهوری ارمنستان منطقه «کلبجار» را تا ۱۵ نوامبر ۲۰۲۰(25 آبان) و منطقه «لاچین» را تا یک دسامبر ۲۰۲۰(11 آذر)، تحویل جمهوری آذربایجان خواهد داد. بدین ترتیب، هفت منطقه اشغالی پیرامون منطقه اصلی قره باغ کوهستانی، که ارامنه طی جنگ در سال‌های 88 تا 94 به تصرف خود در آورده بودند و همچنین، شهر مهم «شوشی»، که نیروهای دولت باکو در روزهای اخیر تصرف کرده‌اند، به جمهوری آذربایجان رسما باز می‌گردد. در مقابل نیز، ارمنستان کنترل قره باغ کوهستانی (به غیر از شوشی) را حفظ خواهد کرد.
درگیری‌ها بر سر قره باغ، ابتدا در سال 1988 میان جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان آغاز شده و تا سال 1994 ادامه یافته است. این درگیری‌ها کم و بیش ادامه داشت، تا اینکه 44 روز قبل یک جنگ خونین جدید آغاز شد و نهایتا نیز به شکست ارمنستان انجامید.