اجساد شهدای فاجعه حلبچه را چه کسی خاک کرد؟

در چهلمین سالگرد دفاع مقدس، سراغ بخشی از خاطرات رزمندگان رفته‌ایم تا با انتشار آن یاد و نام آنها را گرامی‌ بداریم و بتوانیم بخشی از سختی‌ها و مشکلات این عزیزان را برای نسل آینده نقل کنیم. در این قسمت، سراغ کتاب «طبیب زندان دولتو» رفتیم و به روایت سید مسعود خاتمی، مسئول کل بهداری سپاه در ایام جنگ و رئیس سابق سازمان هلال احمر از خاکسپاری اجساد شهدای جنایت حلبچه می‌پردازیم.

خاطره‌ای از دکتر محرابی توانا مسئول بهداشت جنگ دارم. در عملیات والفجر 10 کار دفن اجساد جنایت رژیم بعث عراق در حلبچه به دلیل حضور خبرنگاران خارجی به درازا کشید.
 هوا گرم بود و خیلی از جنازه‌ها پوسیده و از هم پاشیده شده بودند و وضع خیلی بدی به وجود آمده بود. در حلبچه جنازه‌ها دسته دسته روی هم ریخته شده بودند، طوری‌که ماشین‌ها وقتی از کنار آنها رد می‌شدند به دلیل بوی بسیار بد جنازه‌ها سرعتشان را زیاد می‌کردند.
 حدود دو سه هفته بعد دستور داده شد که جنازه‌ها خاک شوند اما هیچ‌کس حاضر نبود این کار را انجام بدهد. بالاخره مسئول بهداشت ما دکتر مهرابی توانا، چندتا طلبه‌ی داوطلب برای این کار پیدا کرد. آنها ماسک‌های خیلی بزرگی زده بودند و با بیل مکانیکی جنازه‌ها را خاک می‌کردند.

 جنازه‌ها همه‌جا بودند. داخل خانه‌ها، زیرزمین‌ها، حیاط‌ها، کوچه‌ها و مزرعه‌ها. دکتر محرابی با گروهش همه‌جا را گشته و همه جنازه‌ها را دفن کرده بود.

تعداد زیادی از احشام مردم هم تلف شده بودند که باید دفن می‌شدند. دکتر مهرابی آن زمان بسیار فعال بود. من کارشان را از نزدیک بازدید کردم. بعد از جنگ ایشان تجربیاتش را در قالب کتاب بهداشت و دفاع مقدس با نگاهی به آینده مکتوب کرد.