شنبه 02 مرداد 1400 , 10:44
چرا ایران آتش‌بس صدام را نپذیرفت؟
سؤال اینجاست که با در نظر گرفتن عقب‌نشینی و پیشنهاد آتش‌بس از طرف صدام، ایران چرا و با چه توجیهی به خاک عراق حمله کرد؟
، عصر روز یکشنبه 30 خرداد 1361 صدام حسین خطاب به ملت عراق به نکاتی اشاره کرد که بررسی آن گویای وقایع مهمی پیرامون جنگ با ایران بود.
عراق پس از آزادسازی خرمشهر در سوم خرداد سال 1361، از برخی مناطقی که تصرف کرده بود، عقب‌نشینی کرد و پیشنهاد آتش‌بس داد. اما ایران در 23 تیرماه همان سال یعنی حدود 50 روز پس از اتمام عملیات بیت‌المقدس، با اجرای عملیات رمضان، وارد خاک عراق شد.
سؤال اینجاست که با در نظر گرفتن عقب‌نشینی و پیشنهاد آتش‌بس از طرف صدام، ایران چرا و با چه توجیهی به خاک عراق حمله کرد؟
برای پاسخ به این سؤال با صرف‌نظر از واقعیت‌های تاریخی و سیاسی سال‌های 60-1359 برخی از مواضع و سخنرانی‌های صدام، برای پاسخگویی به این سؤال راهگشا خواهد بود.
وی با ذکر این نکته که ایران در حال فراهم آوردن مقدمات تجاوز به عراق بود، به چگونگی عملکرد نیروهای عراقی در ایران این‌طور اشاره کرد که: «نیروهای مسلح و دلیر عراق مأموریت این حمله دفاعی را ظرف شش روز به پایان رساندند و شهرها و مناطق استراتژیک مهمی در داخل ایران را تحت کنترل خود درآورده و پس از چند هفته از شروع درگیری، نیروهای ما پیشروی خود در داخل خاک ایران را به‌طور نهایی، متوقف کردند.»
در واقع صدام موضوع عبور از مرز و ورود به خاک کشور دیگر را برای دفاع از دولت خود (بدون اینکه به تحرکات کشور دیگر اشاره‌ای داشته باشد)، مسئله‌ای مشروع می‌داند و می‌گوید: «دولتی برای دفاع از خویش داخل سرزمین دولت دیگر شده بود».
شاید بدترین استدلالی که صدام می‌توانست برای پیشبرد اهداف خود از آن استفاده کند، همین موضوع باشد؛ زیرا دو سال بعد در تصمیم ایران برای تنبیه متجاوز و احقاق حقوق ضایع‌شده خود که نه با آتش‌بس ادعایی دولت عراق تأمین می‌شد و نه از طرف کشورهای میانجی و یا مجامع بین‌المللی و همچنین اخراج کامل نیروهای عراقی، ایران تصمیم گرفت تا با ورود به خاک عراق به یک صلح پایدار دست یابد.حال با توجه به دلایل گفته‌شده، عده‌ای همچنان معترض‌اند که ایران نمی‌بایستی دست به اجرای عملیات رمضان می‌زد که در پاسخ به این موضوع، استدلال اشاره شده از طرف خود صدام بزرگترین پاسخ خواهد بود. یعنی؛ «دولتی برای دفاع از خویش داخل سرزمین دولت دیگر شده بود». به‌طوری‌که این ادعای صدام نه‌تنها کمکی برای تجاوز او به خاک ایران نمی‌کرد، بلکه بیشتر علیه او می‌توانست کاربرد داشته باشد!
-----------------
ادامه دارد......
-----------------
منبع:
رادیو صوت الجماهیر عراق، 30/03/1361
روزشمار جنگ ایران و عراق، جلد نوزدهم، ص 1008
