بی‌انضباطی مالی دولت سنگ پیش پای رئیسی

بی‌انضباطی مالی گسترده دولت روحانی، وضعیت اقتصادی نابسامانی را برای دولت جدید به یادگار گذاشت.
به گزارش روزنامه خراسان، شاخص‌های اقتصادی، شرایط حادی را نشان می‌دهد که دولت جدید در ابتدای فعالیت خود با آنها رو به روست. در این میان، کسری بودجه که پیش‌بینی‌ها از آن ارقام حداقل ۳۰۰ و حداکثر 450 هزار میلیارد تومان را نشان می‌دهد، مهم‌ترین معضل پیش روی دولت جدید است. بودجه عمومی دولت در سال ۱۴۰۰ با منابع و مصارف 1370 هزار میلیارد تومانی بسته شده است. بخش قابل توجهی از منابع حاصل از واگذاری شرکت‌های دولتی با رقم ۲۵۶ هزار میلیارد تومان، فروش اوراق با رقم 132 هزار میلیارد تومان، درآمدهای نفتی با رقم ۳۴۹ هزار میلیارد تومان و منابع حاصل از فروش اموال دولت با ۴۵ هزار میلیارد تومان قابل تحقق نیست. به عنوان مثال درآمد فروش نفت برمبنای فروش روزانه ۱.۵ میلیون بشکه و قیمت ۵۵ دلار بسته شده است، در حالی که آمارهای مختلف میزان فروش نفت را در سال ۱۴۰۰ روزانه ۷۰۰ هزار بشکه و میانگین قیمت را حدود ۷۰ دلار اعلام کرده‌اند.
با پیش‌بینی تداوم این روند تا پایان سال، حدود ۴۰ درصد درآمد نفت، معادل حدود ۱۴۰ هزار میلیارد تومان محقق نمی‌شود. در زمینه واگذاری شرکت‌های دولتی اگرچه در هفته‌های اخیر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان از بدهی دولت به تامین اجتماعی در قالب رد دیون واگذار شد ولی امکان واگذاری بیشتر به ویژه از طریق بورس به دلیل شرایط نسبتا شکننده سخت است و به نظر می‌رسد به جز 100 هزار میلیارد تومان محقق شده، رقم قابل توجه دیگری قابل واگذاری نباشد.
این در حالی است که دولت، هزینه‌های قطعی پیش‌بینی شده در بودجه از جمله افزایش حقوق کارمندان و بازنشستگان، همسان‌سازی حقوق آنها و برخی اقدامات دیگر نظیر افزایش فوق‌العاده‌های شغلی و مدیریتی برخی قشرها را شروع کرده که نتیجه آن تحقق ۱۰۰ درصدی هزینه‌های جاری است.
در چنین شرایطی دولت روحانی در ابتدای سال معادل ۴۰ هزار میلیارد تومان تنخواه از بانک مرکزی دریافت کرده که کسری بودجه باعث تسویه نشدن آن و حتی افزایش تنخواه یا دیگر روش‌های تامین مالی تورم‌زا از منابع بانک مرکزی و بانک‌ها خواهد شد. اتفاقی که رکورد رشد سالیانه بیش از 40 درصدی نقدینگی در سال گذشته را امسال نیز تداوم خواهد داد و واضح است که رشد بالای نقدینگی چگونه به تورمی حتی سنگین‌تر از ارقام فعلی منجر می‌شود. به این ترتیب دولت رئیسی در شروع کار با چالش سنگینی برای تراز کردن بودجه مواجه است.