پنجشنبه 20 مرداد 1401 , 12:05
شریک آمریکا در نقض برجام نمی‌تواند ژست میانجی بگیرد
تروئیکای اروپایی به‌واسطه عملکرد وقیحانه خود در قبال برجام و ایجاد گره‌های کور بر سر اجرای آن، در جایگاه متهم قرار دارد و نه یک واسطه یا مصلح.
روزنامه همشهری با نقد رویکرد فریبکارانه اروپا در مذاکرات وین نوشت: فارغ از موارد و مطالباتی که در قبال موارد ادعایی و پادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، لزوم ارائه تضمین‌های نهایی درخصوص احیای توافق هسته‌ای و رفع عملیاتی تحریم‌ها مطرح می‌شود، رفتارشناسی تروئیکای اروپایی در این مذاکرات بسیار قابل تأمل است. صدور بیانیه مشترک ۳ کشور انگلیس، فرانسـه و آلمان در بحبوحه مذاکرات وین، مصداق یک کمدی سیاسی کمیاب در حوزه روابط بین‌الملل محسوب می‌شود. این سه کشور که نسبت به عدول از تعهدات اولیه خود در توافق هسته‌ای و همراهی با واشنگتن در اعمال راهبرد فشار حداکثری علیه کشورمان متهم هستند، در بیانیه تأکید کرده‌اند: «متن مصالحه پیشنهادی برای پیشگیری از یک بحران هسته‌ای روی میز است. متن پیشنهادی برای توافق قابل مذاکره نیست.»
در سال ۲۰۱۷ میلادی، زمانی که ترامپ ماه‌های اول حضور خود در رأس معادلات واشنگتن را سپری می‌کرد، مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در ملاقات با او و بنیامین نتانیاهو، به آنها تعهد داد که «بسط توافق هسته‌ای» و «گسترش تعهدات یک‌جانبه ایران» در ذیل این توافق را در دستورکار قرار خواهد داد. پس از مدتی، ترزا می، نخست‌وزیر انگلیس و مرکل، صدراعظم آلمان نیز به پیروی از سیاست‌های کلان ترامپ، تحدید و مهار حداکثری ایران قدرتمند را در دستورکار قرار دادند. دائمی کردن محدودیت‌های هسته‌ای ایران در سند توافق، گنجاندن مسئله توان موشکی ایران در قالب یک الحاقیه به برجام و اعطای قدرت نامحدود به آژانس جهت بازرسیهای پادمانی و فراپادمانی نامحدود در ایران از جمله مواردی بود که آمریکا و تروئیکای اروپایی بر سر حصول آنها با یکدیگر به توافق رسیده بودند.
در این میان، مقاومت همه‌جانبه ایران سبب شد تا بازیگران غربی به این هدف شوم دست پیدا نکنند. استراتژی فشار حداکثری ترامپ در برابر ایران شکست خورد و بازیگران اروپایی نیز در این شکست سهمگین با واشنگتن همدرد و سهیم شدند. استیصال کنونی غرب پای میز مذاکره نیز ثمره همان مقاومت است. اکنون مقامات اروپایی می‌گویند «طرح پیشنهادی آنها در مذاکرات وین» غیرقابل مذاکره است. اینها همان بازیگرانی هستند که «اصل سند برجام» را که به امضای آنها رسیده بود، در راستای اعمال استراتژی فشار حداکثری علیه ایران به «سندی باز و تفسیرپذیر» تشبیه کردند و درصدد گنجاندن رویاهای دست‌نیافتنی خود در آن برآمدند. حال آنها یک بیانیه بی‌ارزش مشترک را به مثابه سندی «غیرقابل مذاکره» و نه حتی «غیرقابل تغییر» پشت میز مذاکره ارائه داده‌اند.
در جریان توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ماه مارس ۲۰۲۲ (اسفندماه ۱۴۰۰) و زمانبندی صورت‌گرفته میان رافائل گروسی، مدیرکل آژانس و مسئولان سازمان انرژی اتمی کشورمان درخصوص حل‌وفصل و مختومه‌‌‌سازی پرونده‌های مطروحه علیه اماکن ادعایی، تروئیکای اروپایی نقش یک «حمایت‌کننده» را ایفا کرده بودند. اما پس از مدتی کوتاه اروپاییان به گروسی دستور دادند ضمن نادیده گرفتن زمانبندی ذکرشـده، زمینه را جهت صدور قطعنامه‌ای سیاسی و غیرقابل توجیه علیه ایران در شورای حکام آژانس فراهم سازد. آنها به خوبی می‌دانند که در مذاکره صفحه اول مستقیم با تهران بابت کارشکنی علنی خود در قبال «توافق ایران- آژانس»، حرفی برای گفتن ندارند و محکوم به پذیرش خطای بزرگ خود هستند.
بدون شک تروئیکای اروپایی به واسطه عملکرد وقیحانه خود در قبال توافق هسته‌ای و تأثیر مستقیم در ایجاد گره‌های کور ایجاد شده در مذاکرات، اساسا در جایگاه یک «متهم» قرار دارند نه یک «واسطه‌گر» یا «مصلح».
