سعیده نام آور( کارشناس تغذیه و رژیم درمانی)- پیش از این نیز در ستون سلامت سایت از عوامل و چگونگی به وجود آمدن پوکی استخوان صحبت کرده بودیم. این بار سعی می کنیم که نکات کلیدی جلوگیری از از این بیماری خاموش را ذکر کنیم تا برای همه قابل استفاده و مفید باشد و بخصوص جانبازان گرامی از آنها بهره ببرند.

 مهم ترین نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که پوکی استخوان بیماری خاموش نامیده شده است چون عموما" علامتی ندارد. گاهی برخی افراد دردهایی را در پای خود احساس می کنند که متأسفانه جانبازان قطع نخاعی از حس کردن این درد نیز محروم هستند و تقریبا" هیچ علامت هشداردهنده ای نیست که آنها را متوجه خطر کند. بنابراین بیش از همه خودشان باید حواسشان به عوامل ایجاد این بیماری باشد.

 پوکی استخوان با افزایش سن تشدید می شود و کم حرکتی و دریافت نکردن کافی منابع کلسیم و کمبود ویتامینD  و سیگار و اضافه وزن و بدخوری و عادات غذایی غلط و ...از عوامل اصلی ایجاد این عارضه است. پوکی استخوان عموما" از استخوان لگن آغاز می شود و بیشترین تخلیه بافت استخوانی در این قسمت صورت می گیرد. از آنجایی که اکثر جانبازان و خانواده ایثارگران مانند همسران شهدا و جانبازان و والدین ایشان، در حال حاضر در سنین میانسالی یا بالاتر هستند، بنابراین رعایت نکات مؤثر در جلوگیری از آن بسیار حائز اهمیت است.

 متأسفانه شکستگی لگن و استخوان ناشی از پوکی استخوان در بسیاری موارد حتی می تواند منجر به مرگ شود. بنابراین توصیه می شود که مخاطبان به دقت به توصیه ها عمل نمایند:

1. افراد بالای 35 سال حتما" تست تراکم استخوان بدهند برای اینکه پوکی استخوان با آزمایش خون مشخص نمی شود. حتی اگر کلسیم خون بالاتر از حد نرمال باشد .

2. مصرف منبع کلسیم روزانه و منظم شامل 1 تا 2لیوان شیر، 1 تا 2پیاله ماست، مقدار کمی پنیر، سبزی های برگدار سبز پررنگ مثل سبزی خوردن و اسفناج و کرفس و برگ های رویی کاهو و کلم بروکلی، ماهی در هفته دوبار( سرخ نشده) به ویژه کیلکا، آجیل روزانه 5 تا 6 عدد حدودی به خصوص بادام که کلسیم بیشتری دارد، چند عدد سنجد به عنوان منبع کلسیم، کشک و قره قروت هم گاهی استفاده شود.

3. توجه شود که خوردن مواد غذایی باید با توجه به بیماری های دیگر فرد هم باشد یعنی مثلا" کشک برای فرد دچار فشار خون توصیه نمی شود.

4. لبنیات هرچه کم چرب تر باشد، جذب کلسیمش بالاتر است. چربی 1 تا 5/1 درصد توصیه می شود.

5. کلم ها دارای کلسیم زیادی هستند و هر کس روزانه مقداری کلم در کنار غذای خود میل کند، احتمال پوکی استخوان در او کاهش می یابد.

6. فراموش نشود آجیل برای افرادی که دارای تری گلیسیرید بالا و کبد چرب هستند ممنوع است.

7. افرادی که نمک زیاد می خورند، بیشتر پوکی استخوان می گیرند. چون نمک جلوی جذب کلسیم را می گیرد. پس نمک خود را کاهش دهید.

8. کافئین ها را زیاد یا نزدیک به منابع کلسیم نخورید. شیرکاکائو و قهوه و ... توصیه نمی شود. چای و قهوه زیاد و غلیظ هم نخورید.

9. چربی زیاد هم جلوی جذب کلسیم را می گیرد. غذاها را کم چرب تر کنید.

10. شکر هم یکی از عوامل پوکی استخوان است. افرادی که شیرینی و شکلات و نوشابه می خورند بیشتر در معرض خطر هستند. لطفا مصرف شکرها را کاهش دهید.

11.  فعالیتتان را بیشتر کنید. به نحو ممکن و تا حد توان مخصوصا" جانبازان گرامی به خصوص شنا کنند. هرچه فعالیت بیشتر شود، استخوان کلسیم را بیشتر جذب می کند.

12. روزانه نیم ساعت از خانه خارج شوید و پوست خود را در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید. تنها یک دست هم برای ساخته شدن ویتامینD  کافی ست.

13. سیگار و قلیان را ترک کنید.

14. استرس هم به تشدید این بیماری کمک می کند. نگویید مشکلات حل نمی شود یا مشاور نمی تواند کاری بکند. حتما" با روانشناس مشکلاتتان را مطرح کنید تا آرامش بیشتری یابید.