با گذشتن از خیابانهایی که مغازههای بوتیک و فروش لباس در آنجا فعالیت دارند، متوجه کسی یا کسانی میشویم که از پشت ویترین نگاهمان میکنند! روی که برمیگردانیم با مانکنی بیجان مواجه میشویم با لباسهای رنگارنگ و مدلهای ظاهری و پوششی عجیب و غریب و ژستهای نابهنجار!
مانکنهایی با شباهت بسیار به برخی از شهروندان؛ برخی با لباسها و آرایشی کورکننده که در بازار رقابت، وسیلهای شدهاند برای جذب هر چه بیشتر مشتریان و رهگذران که با دیدن ویترینها و مانکنها به خریدن لباس تشویق میشوند. لباسهایی که در تن ما آدمها هم معقول و مطابق عرف نیستند ولی تا وقتی در تن مانکنها هستند ظاهراً اشکالی بر آنها وارد نیست! مانکنهایی که الگویی برای نوع پوشش ما هستند.
مانکنهای پشت ویترینها در بیشتر شهرهای کشور به ویژه کلانشهرها و در صدر همه در تهران، این روزها وقیح و بیحیاتر از همیشه شدهاند تا به این طریق، هم پول بیشتری نصیب فروشنده کنند و هم خواسته یا ناخواسته، بدپوششی و عریانی را ترویج کنند. ژست برخی از این مانکنها و حالتهایی که ساخته شده یا قرار گرفتهاند به اندازهای نامتعارف و زشت است که حتی به تنهایی هم نمیشود ایستاد و به آن نگاه کرد چه رسد به همراه خانواده!
مانکنیسم برای تغییر سبک زندگی
دکتر مجید ابهری، آسیبشناس اجتماعی درباره پیوند مانکنیسم و بیحیایی در ویترین مغازهها به گزارشگر اجتماعی «جوان» میگوید: « نهادهای اقتصادی و تولیدی برای فروش هر چه بیشتر و سودآوری کلان هر روز شیوه جدید و نوینی را ابداع کرده و به جامعه عرضه میکنند. در زمینه پوشاک از آنجا که کشورهای غربی الگوی جهانیان قرار گرفتهاند و آمار مصرف پوشاک غربی همواره پیشتاز پوشاک کشورهای دیگر بوده است، کشور ما نیز متأسفانه در تهاجم ناتوی فرهنگی و جنگ نرم با هدف تغییر سبک زندگی در این مسیر قرار گرفته است. در تغییر سبک زندگی، پوشاک، پیرایش و آرایش وحتی سبک غذا خوردن در فیلم وسریال و در واقعیت مورد هجوم قرار میگیرد و تغییرات اساسی در شیوههای زیستن مورد توجه تهاجم جنگ نرم فرهنگی است.»
این آسیبشناس میافزاید: « تغییر سلیقه فرهنگی در انتخاب پوشاک و مصرف آن است؛ برای موفقیت در این هدف شوم عرضه پوشاک غربی همانگونه که امروز در جامعه ما اتفاق میافتد یعنی ورشکستگی تولیدکنندگان و صنایع پوشاک داخل. هجوم لباسها و پوشاک ترک و چینی باعث شده بازار پوشاک کشور ما در انحصار
مانکنهای جانداربا آرایش غلیظ و نیز لباسهای جلف و ضد فرهنگی، مأموریت مانکنهای بیجان را تکمیل میکنند. دیگر اینکه تماشای این گونه مانکنها در پشت ویترینها نه تنها در زمینه اقتصادی مفید نیست بلکه در زمینه تحریکات جنسی به ویژه برای کسانی که از اطراف به شهرهای بزرگ میآیند منشأ بروز بسیاری از ناهنجاریهای رفتاری است. بعد از 30سال پژوهشهای میدانی در آسیبهای اجتماعی نمیدانم چه سازمان و نهادی مسئول مقابله با این وضعیت است!
پوشاک بدون کیفیت، اما با مدلهای فرهنگی غرب قرار بگیرد.
از منظر رفتارشناسی، برای موفقیت در تغییر سلیقه پوشاک، مانکنهای فروشگاهی برای جلب توجه عابرین یکی از ابزارهای کار فرهنگی و اقتصادی به سبک غربی هستند. امروزه در اکثر شهرهای بزرگ مثل تهران، اصفهان و شیراز ملاحظه میکنیم در پشت ویترینهای فروشگاهی مانکنهایی قرار میگیرند که با وضعیت جسمی زنان و مردان تفاوت چندانی ندارند؛ برجستگیهای بدنی این مانکنها وشیوه قرار گرفتن لباس روی آنها باعث میشود که ناهنجاریهای رفتاری و انحرافات اخلاقی به ویژه در نسل جوان بیدار شود.»
بلوغ زودرس با مانکنهای فروشگاهی
دکتر ابهری در ادامه آسیبشناسی این پدیده نامتعارف میگوید: «از تبعات افزایش و مد شدن مانکنیسم فروشگاهی، میتوان به بلوغ زودرس و تحریک جنسی پسران و دختران که از مقابل این مانکنها عبور میکنند اشاره کرد. این در حالی است که در کنار مانکنهای بیجان و مجسمهای، مانکنهای زنده که با گرفتن حقوق و مواجب از مراکز ضد فرهنگی اروپایی مخصوصاً انگلستان، امریکا و اسرائیل با وضعیت تحریککننده و غیرمتعارف و غیرمنطقی در خیابانها ظاهر میشوند و روشهای مانکنهای ویترینی را تکمیل میکنند.»
اتحاد بیجانها با جاندارها
گروهی از پسران و دختران بدپوشش به صورت سازماندهی شده و با هدف ترویج عریانی و کمرنگ کردن ارزشهای اسلامی در سطح شهرها حاضر میشوند. بنا به گفته دکتر مجید ابهری، مانکنهای جاندار و زنده با آرایش غلیظ و غیرمتعارف و نیز لباسهای جلف و ضد فرهنگی، مأموریت مانکنهای بیجان را تکمیل میکنند. دیگر اینکه تماشای این گونه مانکنها در پشت ویترینها نه تنها در زمینه اقتصادی مفید نیست بلکه در زمینه تحریکات جنسی به ویژه برای کسانی که از اطراف به شهرهای بزرگ میآیند منشأ بروز بسیاری از ناهنجاریهای رفتاری است. متأسفانه بعد از 30 سال پژوهشهای میدانی در آسیبهای اجتماعی نمیدانم چه سازمان و نهادی مسئول مقابله با این وضعیت است! اتحادیه صنوف و اداره اماکن باید با این وضعیت نابسامان و نابهنجار برخورد قانونی و فرهنگی کنند و اجازه ندهند الفبای تحریک جنسی در جامعه شروع به ظهور کند چراکه بعد از ظهور اینگونه مانکنها نوبت به مانکنهای جاندار میرسد.»
عادیسازی عریانی
این آسیبشناس در پاسخ به این پرسش که این مانکنها چگونه میتوانند قباحت عریانی را ازبین ببرند، اظهار میدارد: «روشهای قرار دادن و پوشانیدن پوشاک یا روسری به این مانکنها یکی از اقدامات اساسی در زمینه قبحزدایی از بدحجابی در جامعه است چراکه با تماشای موهای پریشان از زیر شال یا روسری یک مانکن، فرد ناظر به ویژه کودکان و نوجوانان چنین آموزش میبینند که این الگوی درست پوشش است. وقتی عابرین با چنین مناظری مواجه میشوند، الگوی منفی رفتاری دریافت میکنند و کم کم این مناظر برای آنها عادی میشود و افراد جاندار هم به خود اجازه میدهند با همان ظاهر در خیابانها ظاهر شوند که این همان عادیسازی زشتیها در جامعه است.»
وی در پاسخ به این سؤال هم که وجود اینگونه مانکنها چه اثری بر جوانان دارد، میگوید: « وقتی دستگاه قضایی و انتظامی کشور با وضعیت نامتعارف پوشش بعضی از جوانها برخورد میکند و آن جوان همان نوع پوشش را در عرصه تماشای عموم در تن مانکنها مشاهده میکند، این تضاد در جوانان و نوجوانان آغاز بروز ناهنجاریهای رفتاری وایجاد مقاومت در برابر قانون و عرف جامعه میشود.»
تقلید کورکورانه
دکتر محمود نصری، استاد رشته هنر نیز در این باره به «جوان» میگوید: « بسیاری از این مانکنها در ویترین طوری قرار گرفتهاند که به چشم نمیآیند ولی برخی دیگر با توجه به نوع چیدمان ویترینها کاملاً بر جلوههای فیزیکی مانکن در جلب مشتری تأکید دارند و نوعی تقلید کورکورانه را در نوع پوشش در جامعه سبب میشوند که باید با کار فرهنگی و ارائه مد و لباسهای مطابق با فرهنگ و جغرافیا و راحتی مردم، راه را بر این گونه تقلیدهای مضر بست و از فرهنگ و اقتصاد پاسداری نمود چراکه اقدامات تنبیهی و پلیسی در اینگونه موارد معمولاً منجر به بازار مخفی وزیر زمینی میشود.» این استاد دانشگاه امیدوار است روزی برسد که به جای افتخار فروشندگان به خارجی بودن کالایشان با بهره برداری از مانکنهای مروج عریانی، لباسهایی مطابق فرهنگ و کاملاً ایرانی افتخار فروشندگان باشد.
منبع :جوان آنلاین