یوسف مجتهد - برابر قانون، بازنشسته، وضعیت مستخدمی است که طبق قانون به موجب حکم رسمی مراجع صلاحیت‌دار از حقوق بازنشستگی استفاده می‌کند. بازنشسته می‌تواند شخصی باشد که با سنوات کامل خدمت بازنشسته شده باشد یا به موجب قوانین و مقررات قبل از تکمیل سنوات کامل خدمتی با استفاده از امتیازات یا تسهیلات مقرر یا تکمیل سقف سنی بازنشسته شده باشد.

برابر ماده41 الحاقی قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، هر نوع به‌کارگیری افراد بازنشسته در وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی و کلیه دستگاه‌های موضوع ماده 160قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و مؤسسات و شرکت‌های وابسته و تابع آنها و هر دستگاهی که به‌نحوی از انحاء از بودجه کل کشور استفاده می‌نماید، جز با تصویب هیأت وزیران تحت هرعنوان ممنوع است. (ایثارگران تا قبل از 30‌سال خدمت از حکم این ماده مستثنی هستند. کلیه قوانین عام و خاص مغایر با این ماده ملغی‌الاثر است.)

برابر بند ب ماده65 قانون برنامه پنجم توسعه، به‌کارگیری افرادی که در اجرای قوانین و مقررات، بازخرید یا بازنشسته شده‌ یا می‌شوند به استثناء مقامات، اعضای هیأت علمی، ایثارگران، فرزندان شهدا و فرزندان جانبازان 70درصد و بالاتر در دستگاه‌های اجرایی یا دارای ردیف یا هر دستگاهی که به‌نحوی از انحاء از بودجه عمومی کشور استفاده می‌کند ممنوع و همچنین هرگونه پرداخت از محل و تحت هر عنوان به افراد بازنشسته و بازخرید توسط دستگاه‌های مذکور ممنوع است.

همانگونه که ملاحظه می‌شود فقط مقامات، اعضای هیأت علمی، ایثارگران، فرزندان شهدا و فرزندان جانبازان 70درصد از حکم کلی این ماده استثناء شده‌اند. منظور از ایثارگران در این ماده جانبازان با هر درصد جانبازی، آزادگان و رزمندگان هستند.

آیا افرادی که از حکم کلی ماده استثناء شده‌اند به‌کارگیری مجدد آنان، مستلزم اعاده به خدمت بوده و نیازمند تصویب دولت است؟

معاون حقوقی رئیس‌جمهور در نامه شماره 136672/20463مورخ 1392/8/13به معاون اول رئیس‌‌جمهور چنین پاسخ می‌دهد: مطابق ماده41 الحاقی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، هر نوع به‌کارگیری افراد بازنشسته در وزارتخانه‌ها و سایر دستگاه‌ها و مؤسسات مذکور بدون تصویب دولت ممنوع است.در نتیجه به کارگیری افراد بازنشسته حسب مورد طبق این ماده نیازمند تصویب دولت بوده است. ایثارگران تا قبل از 30سال خدمت طبق قسمت اخیر ماده41 از شمول حکم مستثنی شده‌اند. بنابراین، به‌کارگیری ایثارگران بازنشسته با شرط فوق، ممنوعیت نداشته و نیازمند تصویب دولت نیز نبوده است. مطابق این ماده به‌کارگیری بازنشستگان مستلزم اعاده به خدمت آنان نبوده است. در بخش دیگری از این نامه آمده است: در بندب ماده65 که مؤخر از ماده41 قانون تنظیم است موارد استثناء از ممنوعیت به کارگیری که محدود به ایثارگران تا قبل از 30سال خدمت بوده است، به مقامات، اعضای هیأت علمی، ایثارگران، فرزندان شهدا و فرزندان جانبازان هفتاد درصد و بالاتر افزایش یافته است. در نتیجه به کارگیری این افراد از موارد ممنوعیت خارج شده و همانند به کارگیری ایثارگران در ماده41 مستلزم اخذ مجوز از دولت نیست.

مضافا اینکه بند ب ماده65 قید قبل از 30سال خدمت را در مورد ایثارگران حذف و از این بابت تسهیلات بیشتری برای به‌کارگیری ایثارگران بازنشسته منظور کرده است.