یوسف مجتهد - در راستای سیاست‌های کلی ترویج و تحکیم فرهنگ ایثار و جهاد و سازماندهی امور ایثارگران ابلاغی مقام معظم رهبری و در اجرای بند(ی) ماده۴۴ قانون برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه مجموعه سند راهبردی خدمات‌رسانی به رزمندگان پس از سال‌ها تأخیر در تاریخ ۹۴.۴.۲۳ توسط دولت تصویب و برای اجرا به وزارت دفاع، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و بنیاد شهید ابلاغ شد در مقدمه این سند آمده است:
راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران که از ابتدا از سوی بنیانگذار کبیر جمهوری اسلامی ایران حضرت امام‌خمینی(ره) مطرح و سپس توسط مقام معظم رهبری نهادینه شده است راهبرد دفاع همه‌جانبه مردمی است و برخلاف بسیاری از ارتش‌های جهان که ساختار ارتش حرفه‌ای مبنی بر تجهیزات پیشرفته را انتخاب کرده‌اند، منابع و سرمایه‌های انسانی نقش اول را در دکترین و راهبرد دفاعی و امنیتی کشور ایفا می‌کند.
یکی از دغدغه‌های حضرت امام‌خمینی(ره) در پیام‌های پس از پایان دفاع مقدس، نگرانی از وضعیت منزلت و معیشت رزمندگان بوده است؛آنجا که فرموده‌اند: «من در میان شما باشم یا نباشم نگذارید پیشکسوتان شهادت و خون در پیچ و خم زندگی روزمره خود به فراموشی سپرده شوند».
در آموزه‌های دینی بر فضیلت رزمندگان و مجاهدین در راه خدا نسبت به کسانی که حتی به دلایل موجه توفیق شرکت در عرصه جهاد را نداشته‌اند، تاکید شده است. حضرت علی(ع) در عهدنامه مالک اشتر، وی را به رسیدگی به امور رزمندگان و خانواده آنان امر و یکی از علل این موضوع را تمرکز همت و اندیشه آنان در امر جهاد ذکر می‌کنند. بنابر این ارتقای منزلت و معیشت رزمندگان، اقدامی راهبردی در راستای ارتقای امنیت ملی و توان بازدارندگی کشور است.
این مقدمه مصوبه هیأت وزیران به‌خوبی اهمیت رسیدگی به رزمندگان و خانواده آنان را تشریح کرده است ولی جای سؤال است که با توجه به اینکه سال‌ها از تصویب سیاست‌های کلی نظام و قانون برنامه پنجم می‌گذرد چرا دولت‌ها در زمینه این امر مهم کوتاهی داشته و دارند؟
آیا با تنظیم سند راهبردی خدمات‌رسانی به رزمندگان تحولی در رسیدگی به رزمندگان ایجاد شده است؟ تنظیم سند راهبردی خدمات‌رسانی به رزمندگان چه مشکلی از آنان مرتفع کرده است؟ آیا زمان آن نرسیده که مجلس و دولت به دنبال مصوبات اساسی و ریشه‌ای در جهت حل مشکل رزمندگان باشند؟
میانگین سنی رزمندگان دفاع‌مقدس از 50 سال گذشته است، آیا در زمان باقیمانده دولت و مجلس می‌توانند جبران گذشته را بکنند؟ وقتی مقدمه‌ای به این زیبایی در مصوبه هیأت وزیران به عنوان سند، هدف و سیاست رسیدگی به رزمندگان و خانواده آنان اعلام می‌شود، آیا شایسته نیست اقدامات عملی دولت نیز در این راستا هدایت شود؟
اکنون حدود 13 ماه از ابلاغ این سند می‌گذرد، دولت و دستگاه‌هایی که این سند به آنان ابلاغ شده چه اقداماتی در راه تحقق اهداف این سند انجام داده‌اند؟
پس از مقدمه این سند، تعاریف و اختصارات بیان شده است.
در چشم‌انداز این سند وضعیت جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی در امر رسیدگی به رزمندگان به منزله یکی از ارکان تأ‌مین‌کننده امنیت ملی چنین بیان شده است:
1- پیشرو در تحکیم فرهنگ ایثار و جهاد و ارزش‌های رزمندگی در نظام اسلامی
2- پیشرو در تأمین رفاه اجتماعی با حفظ منزلت انسانی رزمندگان
3- سهم برتر منابع انسانی رزمنده در پیشرفت و توسعه فرهنگ، تولید علم و اقتصاد
4- استحکام خانواده رزمندگان و تأمین رفاه مناسب
5- احترام، کرامت، منزلت، امنیت اجتماعی و قضایی رزمندگان با تکیه بر اصول اخلاقی و ارزش‌های اسلامی و ملی
6- تدوین و اجرای قوانین و مقررات مترقی مربوط به رزمندگان در سطح کشور و احقاق حقوق قانونی آنان و همچنین تطبیق وضعیت آنان با قوانین و مقررات
7- رشد فرهنگ آموزش، پژوهش و توانایی‌های علمی و امنیتی بین جامعه هدف در بالاترین سطح
8- توجه به سطح توانبخشی، سلامت روانی و جسمی و اجتماعی جامعه هدف به منظور تأمین آرامش و سلامت کامل آنان
9- نهادینه شدن فرهنگ رسیدگی به خانواده محترم رزمندگان و با استفاده از آخرین امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری و استفاده از مجرب‌ترین افراد و با پشتوانه مالی
10- دفاع از حقوق حقه رزمندگان و استیفای کامل آن
11- ایجاد شبکه‌های حمایت اجتماعی از رزمندگان به منظور مشارکت نهادها، سازمان‌ها و مردم در طرح‌های مربوط به رسیدگی به رزمندگان در شرایط عادی و جنگ. در این چشم‌انداز به نکاتی آرمانی اشاره شده که با توجه به شرایط موجود تحقق آنها بعید به نظر می‌رسد. چشم‌انداز هرچند با رویکردهای آرمانی که سطح مطلوبیت آن موجب مباهات است تنظیم شده است ولی باید واقع‌گرایانه باشد به هر حال برای تحقق آن باید وضع موجود را دید و از این وضعیت راه دستیابی به آن را پیمود.
وضعیت فعلی نشان‌دهنده آن است که برای تحقق حتی یکی از آنها به تلاش و کوشش همه نهادهای اجرایی نیاز داریم اما این نهادهای اجرایی آیا مستعد و مهیای پیگیری چشم‌اندازهای این سند هستند؟ این چشم‌انداز افق دوری را ترسیم می‌کند که همت متولیان برای تحقق آن محل تردید است.