سعیده نام آور (کارشناس تغذیه و رژیم درمانی)- میوه به، میوه ای که با رسیدن فصل سرما در میزند و به سفره های خانه ما وارد می شود.

میوه خوشمزه و بسیار مفیدی که خداوند همچون دیگر نعمت هایش، به حکمتی آن را در زمستان به ما عطا می کند تا ما از خواص بسیار زیاد آن بهره مند شویم.

از همان زمانی که شکوفه های زیبای به را بر سر شاخه درختان می بینیم، به یاد گاز زدن این میوه با بافت سفت می افتیم و دلمان از یاد عطر خوب به آب می شود. به یک میوه پرخاصیت بوده و از درختی با ارتفاع حداکثر 5 متر حاصل می شود. درخت به شبیه درخت سیب بوده و در فصل پاییز میوه می دهد.

 میوه به را خیلی از افراد، به خاطر سفت بودنش به صورت خام نمی خورند و بیشتر به صورت مربا، کمپوت، خورشت و ترشی استفاده می کنند و گاها" به صورت دمنوش یا همراه چای دم می شود اما خوب است که مخاطبان عزیز به یک نکته مهم توجه کنند که با پختن، مقدار بسیار زیادی از فیبرهای به از بین می رود و برای همین است که نرم تر می شود.

  میوهٔ بـِه یا بهی (نام علمی Cydonia oblon ) دارای گوشت خشک و کرکی است که طعمی ترش و تقریباً گس دارد. برای همان بافت خاصش هم هست که برخی آن را دوست ندارند اما... نمی دانند که چه خواصی را از دست می دهند!

 
با هم به خواص و مواد مغذی مفید به نگاهی می کنیم تا امسال با نگاهی دیگر به این میوه و نعمت خدادای، آن را تهیه و نوش جان کنیم:

احادیث درباره خوردن به:

1- . کسی که سه روز ناشتا به بخورد، ذهن او صاف وحلم و علم او بسیار می شود و از مکر شیطان و شیطانیان محفوظ می ماند. پیامبر (ص)

2- . به، قوه بینایی را زیاد می کند و محبت در قلب ایجاد می نماید و اگر زن آبستن به بخورد فرزندانش نیکو (زیباو شجاع) متولد می شوند . پیامبر (ص)

 3- . به دل را شاد و با نشاط ، شخص بخیل را سخاوتمند و آدم ترسو را دلیر می کند. امام صادق (ع) 

4- . خوردن به، برای ضعف قلب بسیار مفید است و معده را پاک می کند و ذهن را روشنی می بخشد و آدم ترسو را شجاع می کند .امام علی (ع)

  5- . کسی که در حال گرسنگی (ناشتا)به بخورد، آب (نطفهء) او پاک و فرزند او نیکو می شود و غم واندوه را از بین می برد. امام صادق (ع)

درباره به بیشتر بدانیم:
           

- به را در رامسر و شهسوار، سنگه می نامند. به دلیل مواد آرامش بخشی که دارد، میتوان میوه آرام بخش نیز نامید.

- به دارای ویتامین های A،B و C و همچنین املاحی مانند پتاسیم، روی، فسفر، کلسیم، آهن، منیزیم و سلنیوم است و به زبانی یک مولتی ویتامین کامل محسوب می شود. به همچنین دارای ویتامین E و آنتی اکسیدان  نیز می باشد.

- درست به دلیل داشتن تمامی ویتامین های موثر در سلامت پوست و مو یعنی ویتامین A. E.C  برای شفافیت، سفیدی، جلوگیری از پیری پوست، لکه دار شدن پوست و سلامت مو موثر است و  از به، به عنوان ماسک پوستی نیز میتوان استفاده کرد.

-  به دارای خاصیت آرامش بخشی بوده و این به دلیل هم داشتن ویتامین های B است و هم ماده معدنی منیزیوم. حتی مواد عطری منتشر شده از به در هنگام بو کردن این میوه نیز، بسیار لذت بخش و آرام بخش است و ان به دلیل انتشار مواد آرام بخش داخل این میوه است.

-  به  یکی از میوه هایی ست که خود میوه، برگ و تخم آن مفید و قابل استفاده است. تخم میوه به را به دانه گویند که اثر درمانی آن بسیار زیاد است. تخم به ، به دلیل خاصیت ژلاتینی و کشش آب به سمت خود، در هنگام قرار گرفتن در آب، آن را به داخل خود کشیده، لزج و نرم شده و با همان مواد خود برای درمان گلو درد و سینه عفونت کرده در هنگام سرماخوردگی می گردد. دانه به داخل آب برای سرفه، سینه درد و نرمی گلو موثر است.

-  فیبر موجود در به یکی از کاربردی ترین خواص این میوه است. به خاصیت ملینی داشته و در صورتی که با آب کافی خورده شود، به رفع یبوست میتواند کمک کند. اما اگر فردی کم آب باشد و به را میل کند، میتواند باعث یبوست نیز گردد. برای همین است که معمولا به عنوان قابض و ضد اسهال استفاده و شناخته می شود.

 - خوردن به ، به  دلیل داشتن فیبر و پرزهای پوستش، برای رفع بیماری های معده و در بهبود بیماری های معده مفید است.

- عطر به و منیزیوم آن و همچنین B6  در دوران بارداری برای جلوگیری از حالت تهوع مناسب است.  بو کردن به نیز برای رفع این حالت توصیه می شود.

- مواد ضدالتهاب درون به در رفع ورم و التهاب مثل گلو درد، ورم معده و روده موثر است.

-  خوردن به، عرق بدن را خوشبو می کند.

-  خوردن به،  به پایین آوردن  کلسترول و فشار خون، به خاطر دارا بودن پتاسیم و همچنین فیبر کمک می کند.

- به در بهبود، و رفع درد خونریزی‌های قاعدگی و بواسیر نیز میتواند نقش بازی کند.

- به یکی از به ترین نوشیدنی ها و دم کردنی هاست. معمولاً آنچه در متون سنتی به عنوان چای انواع میوه ها اشاره می شود همان دمنوش است و منظور از چای به در واقع همان دمنوش به است. دمنوش  به یکی از نوشیدنی های سنتی قدیمی ایرانی ها است که برای تهیه آن ابتدا باید به را خشک کرد. البته برای خشک کردن به هرگز نباید آن را تحت حرارت یا آفتاب قرار داد. روش درست این است که آن را به قطعات کوچک تقسیم کنیم یا در سایه قرار دهیم تا خشک شود. برای تهیه دمنوش به باید به اندازه نصف قاشق غذاخوری به خشک شده را در یک لیوان آب جوشیده ریخت و در آن را گذاشت تا دم بکشد. بعد از یک ربع این دمنوش آماده نوشیدن است.

- لعاب به دانه را روی زخم ها و سوختگی ها بگذارید تا باعث شفای سریع آنها شود. ضد تب است . برای التیام ترک پوست دست وبدن، نوک سینه، لب و بواسیر لعاب به دانه را روی موضع بمالید -برای درمان خشکی زبان و دهان مفید است . آفتاب زدگی را با مالیدن لعاب به دانه بر روی پوست درمان کنید .

-  جوشانده ی برگ به بهترین یکی از راه های درمان عصبانیت است. ویتامین B موجود در به  سبب آرامش اعصاب و تقویت قلب می شود. این تقویت قلب به دلیل داشتن مواد آنتی اکسیدانی نیز هست. در افراد عصبی خوردن به توصیه می شود و خوردن جوشانده یا چای آن نیز بهر فع بیخوابی و کاهش استرس کمک می کند.

-  جوشانده ی به دانه روی پوست  برای ترک لب، پوست و ناراحتی های بواسیر و بهبود شقاق  بسیار مناسب است.

- جویدن هسته ی "به" یا همان "به دانه" به میزان کم برای تقویت نیروی جنسی و رفع کندی دندان مفید است اما هرگز نباید آن را به صورت له شده یا خرد شده، جوشاند و خورد؛ زیرا با این کار، موادی به نام آمیگدالین در «دانه به» تجزیه (هیدرولیز) می شوند و اسید سیانیوریک تولید می کنند که اسیدی خطرناک است. با مکیدن یا خوردن دانه به، لعاب از روی آن جدا و دانه بدون هیچ تغییری دفع می شود؛ در این صورت خطر تولید اسید سیانیوریک وجود ندارد، اسید سیانیوریک فقط با له یا خرد شدن دانه در محیط معده تولید می شود. جویده این دانه توصیه نمی شود.

- به برای خوشبو کردن دهان و محیط نیز میتواند استفاده شود.

منابع: کتب تغذیه ای. سایت سلامت. فارس. ایسنا. تبیان و ....