یوسف مجتهد - هر ساله به منظور کمک به حل مشکل مسکن ایثارگران تسهیلات وام خرید یا ساخت مسکن با نرخ ۴درصد و با مدت بازپرداخت ۲۰ساله به آنان اعطا میشود.
بر اساس بند 94 قانون بودجه سال92 یکصدهزار وام، برابر بند هـ تبصره 16 قانون بودجه سال 93 یکصد هزار وام، برابر بند د تبصره 15 قانون بودجه سال 94 یکصد هزار وام و برابر ماده 2 آییننامه تسهیلات خرید یا ساخت مسکن مصوب هیأت وزیران در سال 95 تعداد یکصد هزار وام مسکن، جمعا 400 هزار وام مسکن در طی سالهای 92 تا 95 به ایثارگران تخصیص یافته است. میزان استقبال ایثارگران برای دریافت وام تسهیلات مسکن به دلیل اینکه بخش عمدهای از مشکلات آنان را مرتفع میکند، خوب بوده است.
جمع تسهیلات وام مسکن در نظر گرفتهشده در سالهای مذکور و سالهای پیش از آن، میزان این وامها را در مجموع به عدد قابل توجهی میرساند که اگر همگی این وامهای پیشبینی شده در بودجه سنواتی، جذب شده باشد، باید بخش وسیعی از ایثارگران از آن بهرهمند شده باشند و توسعه حوزه شمول جامعه ایثارگری در قوانین اخیر مجلس بهمنظور بهرهمندی ایثارگران بیشتری از این تسهیلات، منطقی به نظر رسیده و قابل توجیه است.
در گزارشی که رئیس بنیاد در خصوص تسهیلات مسکن در روزهای اخیر ارائه داده و در سایت ایثار بنیاد درج شده، آمده است: تأمین مسکن ایثارگران یکی از اهداف بنیاد در جهت تأمین معیشت و رفاه ایثارگران و تأمین مسکن مناسب برای ایشان میباشد. در جدول ذیل این گزارش تعداد تسهیلات مسکن واگذارشده طی سالهای 92 الی 95 تعداد 169/758 وام ذکر شده است. این در حالی است که برابر قوانین بودجه سنواتی که به آن اشاره شد، تعداد 400/000 وام تسهیلات مسکن طی سالهای مذکور به تصویب مجلس شورای اسلامی و دولت رسیده است.»
آنچه که اکنون جای سؤال دارد، این است که با توجه به استقبال ایثارگران در وام تسهیلات مسکن، چرا تعداد قابل توجهی از این وامها جذب نشده است؟
به عبارتی علت جذب نشدن 231/242 وام تسهیلات مسکن ایثارگران چه بوده است؟ آیا عدم همکاری بانک مرکزی و بانکهای عامل علت عدم جذب وامها بوده یا ناتوانی سازوکار اداری بنیاد، عامل اصلی عدم جذب تسهیلات وام مسکن ایثارگران بوده است؟
آیا ارائه چنین آماری نشان از موفقیت عملکرد بنیاد در حوزه مسکن طی سالهای اخیر بوده یا به نوعی اثبات نوعی کمکاری در جذب تسهیلاتی است که ایثارگران مشتاقانه به دنبال جذب آن هستند؟
از مشکلات دیگری که در مسیر جذب وام تسهیلات مسکن ایثارگران قرار گرفته است، ماده 7 آییننامه تسهیلات مسکن ایثارگران مصوب هیأت وزیران است. در مصوبات اخیر مجلس برای ایثارگرانی که دارای مسکن نامناسب یا ناتمام باشند و مبلغ وام قبلی را تسویه کرده باشند با شرایطی، اعطای وام مجدد در نظر گرفته شده است. در سال 95 به استناد مصوبه قبلی مجلس اعطای وام مسکن ایثارگران به دولت واگذار شد. در ماده 7 آییننامه مصوب هیأت وزیران برای دریافت وام مجدد ایثارگران، محدودیتی در نظر گرفته شد که وام مجدد صرفا در قالب تسهیلات ساخت مسکن واگذار میشود و استفاده این تسهیلات در خرید مسکن، منع شد. بنابر این اغلب ایثارگرانی که به دنبال بهبود وضعیت نامناسب مسکن خود بودند با این مشکل مواجه شدند و بهرهمندی آنان از این تسهیلات میسر نشد.
مجلس شورای اسلامی در بند یک ردیف و تبصره 17 قانون بودجه سال 96 این محدودیت را به شرح زیر حذف کرد:
ایثارگرانی که در سنوات گذشته از تسهیلات ارزانقیمت تا سقف 150میلیون ریال بهرهمند شدهاند و تا پایان سال 94 تسویه نمودهاند، میتوانند به شرط خرید یا ساخت مسکن جدید از تسهیلات مسکن ارزانقیمت ایثارگری قانون بودجه سال96 بهرهمند شوند.
ولی گزارشهای رسیده حاکی است همچنان ایثارگران مستند به مصوبه هیأت وزیران از تسهیلات وام مسکن برای خرید محرومند. شاید توجیه این اقدام این باشد که این تسهیلات مربوط به سال 95 است و لذا مصوبه هیأت وزیران بر آن جاری خواهد بود. اما سؤال دیگری که پیش میآید این است که این تفاوت و تبعیض چگونه قابل توجیه است و آیا این امکان وجود ندارد که با توجه به حضور ریاست بنیاد در هیأت وزیران، این مصوبه اصلاح شود.