امروزه که سوال رایج در ذهن هم‌وطنان درباره‌ی مذاکره‌ی احتمالی بین ایران و آمریکاست، عده‌ای حتی امید بازگشت آمریکا به برجام سابق را دارند؛ در صورتی که عاقلانه نیست که آمریکا، ایرانی را که به مرگ گرفته تا به تب راضی کند، به شرایط برجام برگرداند و یا حتی پیش‌شرطی که این روز‌ها برخی اعلام می‌کنند را بپذیرد.

برخی دیگر از تحلیل‌گران هم معتقدند باتوجه به بدعهدی‌های آمریکا در مذاکرات با ایران، در آینده مذاکره‌ای صورت نخواهد گرفت. مذاکره با آمریکا از مک فارلین تا برجام هرگز برای ایران، برد-برد تلقی نشده؛ و بعد از برجام هم بدبینی روزافزونی در سیاست خارجه‌ی ایران نسبت به آمریکا به وجود آمده است. اما آیا وضعیت جامعه‌ی ما تحمل ادامه و یا تشدید شرایط فعلی را دارد؟ اگر واقع‌گرایانه به این سوال نگاه کنیم پاسخ مثبت نیست.

در شرایط فعلی که نگاه مجلس به شرق و نگاه دولت به غرب است، بحث گرایش به قدرت‌های شرقی هم مطرح می‌شود؛ ولی در طول تاریخ قدرت‌های شرقی هم دوست و پایبند به ایران نبوده‌اند و دنبال ماهی گرفتن از آب گل آلود بوده‌اند. این مسائل باعث شده مذاکره با قدرت‌ها، چه شرقی و چه غربی «گربه‌‌سیاه»(1) ایران بشود و طرف متضرر همواره ایران باشد.

با تمام این توصیفات به نظر می‌رسد دولت فعلی ایران همچنان نظرش به مذاکره و توافق با آمریکا مساعد است و حتی ادغام بانک‌های نیرو‌های مسلح را نیز می‌توان گامی در جهت پیشبرد «اف ای تی اف» دانست.

امروزه در دنیا همه‌ی راه‌ها به مذاکره و توافق ختم می‌شود و حتی جنگ‌ها نیز با مذاکره به پایان می‌رسند. پس مذاکره احتمالی ایران و آمریکا نیز دیر یا زود، محتمل به نظر می‌رسد. البته ممکن است شکل مذاکرات عوض بشود و توافق به صورت پنهانی و پشت در‌های بسته باشد و یا طرف مذاکره کننده به جای آمریکا دولت‌های اروپایی باشند. همچنین توافق احتمالی، برای دولت بعدی آمریکا هم ارزشمند و یک دستاورد مهم تلقی می‌شود و آمریکا بار‌ها اعلام کرده است تمرکز سیاست خارجه‌اش بر منطقه‌ی حساس خاور میانه است.

در پایان امید است مسئولین با در نظر گرفتن همه‌ی جوانب و درس گرفتن از تجربیات قبلی مذاکرات، به توافقی برسند که هم صلابت و عزت کشور حفظ شود و هم معیشت مردم در وضع بهتری قرار بگیرد.

محمدیاسین ساقی

(1)کنایه از بدشگونی