در دنیای کنونی جایگاه علم و دانش در پیشرفت و توسعه کشورها بر کسی پوشیده نیست چرا که علم و فناوری به عنوان موتور محرک جوامع میتواند منجر به رشد و بالندگی بخشهای مختلف نظام اجتماعی گردد. چنانکه مقام معظم رهبری فرمودند: «علم و دست برتر علمی، راز پیشرفت هر کشوری در اقتدار اقتصادی، سیاسی، نظامی و روحیهای است».[1]
اهمیت و توجه به این موضوع در دین مبین اسلام نیز قابل مشاهده است چرا که با مطالعه و بررسی متون اسلامی و آیات و روایات مختلف میتوان به جایگاه علم و دانشمندان دست یافت چنانکه پروردگار متعال در قرآن میفرمایند: قُلْ هَلْ یسْتَوِی الَّذِینَ یعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یعْلَمُونَ إِنَّمَا یتَذَکرُ أُولُو الْأَلْبَابِ.[2]
با توجه به نقش علم و فناوری در توسعه کشور و از سویی منویات مقام معظم رهبری، نخبگان و دانشمندان ایران اسلامی در علوم مختلف با تلاشی وصفناپذیر به کسب علم و توسعه فناوری اقدام نمودند. در این رابطه یکی از حوزههایی که مورد توجه جدی قرار گرفت فناوری هستهای بود. فرهیختگان ایرانی با ایمان و پشتکاری بیشائبه در جهت اقتدار و استقلال نظام مقدس جمهوری اسلامی و ایستادگی و مقاومت در برابر دسیسههای ظالمانه قدرتهای استکباری با وجود همه تحریمها و محدودیتها، در عرصه علمی و با تکیه بر توان داخلی به خوبی ظاهر شدند. متخصصین و دانشمندان ما با تسلط خوبی که بر فناوری هستهای پیدا کردند توانستند دستاوردهای افتخارآمیزی در این عرصه داشته باشند به گونهای که این هیبت علمی و ایمانی مایه خشم دشمنان جامعه اسلامی گردید و به مانند همیشه با اقدامات شیطانی درصدد برآمدند تا با ترور و به شهادت رساندن دانشمندان هستهای به توهم خویش مانع از فعالیتهای جمهوری اسلامی در این عرصه از قدرت باشند. آنها غافل بودند که با این اقدامات ددمنشانه نه تنها از ایمان، اعتقاد و پشتکار دانشمندان و نخبگان این عرصه کاسته نخواهد نشد بلکه نخبگان علمی، مؤمن و متعهد با تلاشی بیش از گذشته پای در مسیر شهدای گرانقدر این حوزه خواهند گذاشت.
20 فروردین 1385 دانشمندان ایرانی موفق به تولید چرخه کامل سوخت هستهای در مقیاس آزمایشگاهی شدند و خبر دستیابی کشور به فناوری غنیسازی اورانیوم و راهاندازی یک زنجیره کامل غنیسازی به وسیله سانتریفیوژهای ساخت ایران اعلام شد. از اینرو این روز به پاس مجاهدت علمی دانشمندان کشور در زمینه علمی و فناوری هستهای با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان «روز ملی فناوری هستهای» در تقویم جمهوری اسلامی ایران ثبت شد.
20 فروردین ماه یادآور تلاشها و خاطرات شهدای معظمی است که برای پیشرفت و توسعه ایران اسلامی و اقتدار و شکوه نظام با تأسی از آموزههای دین مبین اسلام و فرامین رهبر خویش و با اعتقادی راسخ در مسیر با عزتی گام نهادند که پایان افتخارآفرینی برای آن بزرگمردان و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به ارمغان آورد. این روز بار دگر غرور ملی ایرانیان در دستیابی به قدرت هستهای را یادآور میشود، غرور و افتخاری که برای کسب آن خونهای پاک فرهیختگان این مرز و بوم در راه اهداف و آرمانهای والا و ارزشمند ریخته شد. چنانکه مقام معظم رهبری فرمودند: «شهادت این دانشمندان برجسته در راه آرمانهای بلند و الهی، به کشور، انقلاب اسلامی، ملت ایران و محیط علمی آبرو بخشید و آنان با این شهادت، به بالاترین رتبه از ارزشهای معنوی دست یافتند».[3]
بیگمان اراده شهدای علمی و از جمله فناوری هستهای ایران اسلامی که خودباوری و اقتدار را در عرصه دانش این مرزو بوم نهادینه نمودند، با گامهای بلند و محکم فرزندان غیور این مرز و بوم استمرار خواهد یافت و مسیر روشنی برای آینده ترسیم خواهد نمود. نام و یاد همه شهدای علمی و فناوری هستهای همچون دکتر مسعود علیمحمدی، دکتر مجید شهریاری، دکتر محسن فخریزاده، دکتر مصطفی احمدی روشن، دکتر داریوش رضایینژاد را گرامی میداریم. بیشک دستاوردهای ارزشمند آنان برگ زرینی در تاریخ این مرز و بوم خواهد بود و هیچ گاه فراموش نخواهد شد.
[1] بیانات در دیدار استانداران سراسر کشور - 1384/12/8
[2] سوره زمر آیه 9
[3] حضور رهبر معظم انقلاب در منزل شهیدان دکتر مجید شهریاری و دکتر مسعود علیمحمدی، 1389/11/8
** سیده معصومه غفوری؛ دکتری جامعه شناسی