فاش نیوز - در ادبیات حقوقی و تجربیات کشورهای توسعهیافته، هدف از تسهیلات ویژه برای معلولان جنگی و خانواده بازماندگان کشتهشدگان جنگ، تنها پرداخت نقدی یا رفع نیاز روزمره نیست؛ بلکه این حمایتها در قالب یک الگوی جهانی سهگانه طراحی شدهاند که در اسناد بینالمللی و نظامهای خدمات رسانی پیشرفته مانند آمریکا، کانادا، بریتانیا و استرالیا بهروشنی دیده میشود.
۱. تسهیلات جبرانیِ اختصاصی
این بخش دقیقاً برای جبران آسیب جسمی و روانی ناشی از جنگ است و تنها به ایثارگر آسیبدیده تعلق میگیرد.
مستمری و پرداخت نقدی بر اساس درجه معلولیت(امریکا و کانادا).
خدمات توانبخشی، پروتز و وسایل کمک حرکتی، درمان PTSD.
کمکهزینههای انطباق مسکن و خودروهای مناسبسازیشده.
حمایت ویژه از خانواده و مراقبین ایثارگران.
این خدمات حق مسلم و غیروابسته به بودجه عمومی محسوب میشوند و حتی سایر ایثارگران نیز به دلیل نداشتن آسیب جسمی مستقیم از آن بهرهمند نمیشوند.
۲. خدمات عمومی با اولویت دسترسی
این بخش همان خدمات عمومی همه مردم است که برای ایثارگران با صف کوتاهتر، فرآیند سادهتر یا حمایت تکمیلی ارائه میشود.
خدمات بهداشتی و درمانی با پوشش کاملتر و اولویت در پذیرش.
تأمین مسکن عمومی یا وامهای تضمینی با اولویت برای خانوادههای کشته شدگان جنگ و معلولان جنگ.
اشتغال، بازآموزی و بازگشت به بازار کار با مشاوره و برنامههای ویژه (الگوی ILO و HVRP آمریکا).
به این ترتیب ایثارگران در رقابت با سایر اقشار دچار تأخیر یا تبعیض منفی نمیشوند.
۳. امتیازات شناسایی و ترجیحی
این بخش نه جبرانی است و نه خدمات عمومی، بلکه نشان قدردانی جامعه از ایثار است: اولویت در استخدام و سهمیههای آموزشی. تخفیفهای مالیاتی و معافیتهای شهریه دانشگاه.
امتیازات فرهنگی مانند بلیت حملونقل رایگان یا دسترسی رایگان به اماکن عمومی. حمایتهای نمادین یا جبران بیعدالتیهای گذشته (نمونه: طرحهای ویژه بریتانیا).
جمعبندی
بر اساس این استاندارد جهانی، سیاستگذاری در حوزه ایثارگران باید روشن کند که هر خدمت در کدامیک از این سه سبد قرار میگیرد:
جبران اختصاصی = حق مطلق ناشی از آسیب.
خدمات عمومی = اولویت در دسترسی.
امتیازات شناسایی = قدردانی و ترجیح اجتماعی.
این تقسیمبندی هم عدالت را تضمین میکند، هم امکان پایش و ارزیابی را فراهم میآورد، و هم هویت انقلابی - حمایتی را در تراز جهانی معنا میبخشد.