فاش نیوز - ایران در شرایط حساسی قرار دارد؛ از یک سو، زیر بار تحریم‌های سنگین بین‌المللی قرار گرفته و از سوی دیگر، ظرفیت واقعی نهادهای مردمی در عرصه‌های مختلف نادیده گرفته می‌شود. تجربه‌های گذشته به‌وضوح نشان می‌دهد که در مقاطعی مانند انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، هرگاه میدان به مردم و تشکل‌های برآمده از متن جامعه داده شد، مسیر موفقیت هموار گردید.

با این حال، در سال‌های اخیر، برخی نهادهای متولی، از جمله بنیاد شهید و امور ایثارگران به‌جای فراهم آوردن فضای واقعی برای فعالیت تشکل‌های ایثار و شهادت، عمدتاً به اقدامات نمایشی و صوری بسنده کرده‌اند. این در حالی است که بارها در جلسات رسمی و تخصصی بر نقش محوری این تشکل‌ها در عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی و حتی دیپلماسی تأکید شده است. غفلت از این سرمایه بزرگ ملی، نه‌تنها معنویت ایثار و شهادت را تضعیف کرده، بلکه اعتماد عمومی را نیز خدشه‌دار ساخته است.

در برخی موارد، حتی اقداماتی صورت گرفته که به جای حمایت از تشکل‌های شاهد و ایثارگر، فرآیند فعالیت آنان را با اختلال مواجه کرده است؛ حال آنکه مصوبات و منشورهای ابلاغی از سوی مسئولان بنیاد شهید، همواره بر تقویت این تشکل‌ها تأکید داشته است.

اکنون زمان آن فرا رسیده که مأموریت تشکل‌های مردم‌نهاد بازتعریف شود و اعتماد و امنیت لازم به آنان سپرده گردد. تجربه جهانی نشان می‌دهد که دیپلماسی نوین، با تکیه بر نهادهای مردمی و اجتماعی به موفقیت دست یافته است؛ اما ما هنوز در چارچوب تحلیل‌های سنتی و محدود گرفتاریم.

تغییرات مقطعی و انتصاب‌های فصلی نمی‌تواند راهکار مؤثری برای این مسئله باشد. آنچه می‌تواند کشور را در مسیر صحیح قرار دهد، بازگرداندن اعتماد به مردم و بهره‌گیری از استعدادهای بی‌کران جامعه است.

به عنوان کارشناس دیپلماسی عمومی و بنیان‌گذار مفهوم «دیپلماسی ایثار»، تأکید می‌کنم که ظرفیت‌های ملی و فراملی تشکل‌های ایثار و شهادت باید به رسمیت شناخته شده و از آن به‌طور مؤثر بهره‌برداری شود. امروز، اعتماد به مردم یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.

|| علیرضا رجائی