پلیس: قابلمه‌ها را توقیف می‌کنیم!

بحران اقتصادی، سیاسی و اجتماعیِ عمیق فرانسه که چند روزی است مردم این کشور را به خیابان‌ها کشانده است کم‌کم وجوه کمدی هم به خود گرفته است. یک «کمدی سیاه» که پرتوی بر اعماق بحران می‌افکند. معترضان فرانسوی چند روزی است در اعتراض به قانون دولت «امانوئل ماکرون» مبنی بر افزایش سن بازنشستگی از ۶۲ به ۶۴ سالگی، این بار با حمل قابلمه و ماهیتابه و ضربه بر روی آنها اعتراض خود را به گوش دولت می‌رسانند؛ اتفاقی که گویا به مذاق حاکمان فرانسه خوش نیامده است. گفتنی است شورای قانون اساسی فرانسه لایحه بحث برانگیز اصلاحات سن بازنشستگی را تصویب کرد که مطابق با آن بازنشستگی از ۶۲ به ۶۴ سال افزایش می‌یابد. شورای قانون اساسی فرانسه همچنین درخواست احزاب چپ برای برگزاری همه پرسی در ارتباط با این اصلاحات را رد کرده بود. اتحادیه‌ها پیشتر اعلام کرده بودند که در صورتی که شورای قانون اساسی فرانسه اصلاحات مورد نظر ماکرون را تصویب کند به اعتراض خود ادامه خواهند داد.
آغاز اعتراض با قابلمه‌!
به هر حال این حرکت اعتراضی مردم فرانسه (یعنی اعتراض با کوبیدن بر قابلمه و ماهیتابه) چندی پیش در پی سخنرانی تلویزیونی امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه آغاز شد. معترضان در بیش از ۴۰۰ مکان رو‌به‌روی سالن‌های اصلی شهر و خیابان‌های پاریس، مارسی، تولوز و استراسبورگ تجمع کردند. طی این تجمعات، معترضان فرانسوی نسبت به افزایش سن بازنشستگی این بار برای آنکه صدای اعتراض خود را به گوش دولت امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه برسانند، از به صدا در آوردن قابلمه و ماهیتابه در خیابان‌ها و معابر اصلی شهر استفاده کردند. آن‌طور که ایسنا نوشته است، این حرکت اعتراضی باری دیگر روز دوشنبه ساعت ۸ شب به وقت محلی با حضور معترضان در خیابان‌ها انجام شد؛ اقدامی که ظاهراً صدایش وزرا و سیاستمداران این کشور را مورد آزار و اذیت قرار داده است. این معترضان به گفته خودشان قصد دارند با ضربه بر روی قابلمه و ماهیتابه‌ها، وزرای دولت را عصبی کنند که گویا در این مسیر به هدف خود رسیده‌اند.
ممنوعیت اعتراض با قابلمه!
حالا خبر می‌رسد که در ادامه برخوردها و راهکارهای دولت فرانسه برای مقابله با تظاهرات سراسری در این کشور از این پس معترضان در حرکت‌های اعتراضی خود نمی‌توانند از ماهیتابه و قابلمه استفاده کنند. پلیس فرانسه استفاده معترضان از قابلمه، ماهیتابه و سایر ظروف فلزی را ممنوع و تأکید کرده برای توقیف قابلمه و ماهیتابه‌های همراه معترضان دستور دارد. به نظر می‌رسد که جنگ قابلمه‌ها دیگر به راه افتاده است.
گفتنی است، اگرچه شاید این شیوه اعتراض عجیب و غیرعادی به نظر برسد اما در فرانسه ریشه‌ای قدیمی دارد و تاریخچه آن به صدها سال قبل برمی‌گردد؛ زمانی که جمهوری‌خواهان این کشور می‌خواستند در سال ۱۸۳۰ شاه «لوئی فیلیپ» را برکنار کنند و برای ابراز مخالفت خود علیه دولت وقت، تجمعاتی را برگزار می‌کردند و همه یک صدا بر روی قابلمه‌ها و ظروف آشپزخانه می‌کوبیدند. جالب توجه است که امانوئل ماکرون در واکنش به این شیوه از اعتراضات گفته است: «این قابلمه‌ها نیستند که فرانسه را به جلو پیش می‌برند.» اما این درحالی است که یک تولیدکننده ظروف آشپزخانه فرانسوی در توئیتر نوشت: «در حال ساخت ماهیتابه‌های فولادی ضدزنگ هستیم تا به‌طرز ویژه‌ای برای پیشرفت کشور از آنها استفاده کنیم!» «مارین لوپن»، رهبر حزب راست افراطی «جبهه ملی فرانسه» که در انتخابات ریاست‌جمهوری در مقابل ماکرون شکست خورد، در مصاحبه با «بی‌اف‌ام تی‌وی» رئیس‌جمهور فرانسه را به «ایجاد شکاف عمیق میان مردم فرانسه و ریاست‌جمهوری» متهم کرد و گفت: «او [ماکرون] دیگر نمی‌تواند کاخ الیزه را بدون برانگیختن خشم مردمی که از شنیدن صدایشان خودداری می‌کند و به اراده آنها احترام نمی‌گذارد، ترک کند. ماکرون سرچشمه همه بی‌نظمی‌ها و آشفتگی‌هایی است که این کشور را فراگرفته است.» این سیاستمدار فرانسوی با یادآوری این مفهوم که دموکراسی به معنای احترام به خواست مردم است، تأکید کرد که دموکراسی در فرانسه شکست خورده است. گرچه لوپن یک افراطی دوآتیشه است که گاهی با سیاست‌های بی‌خردانه خود شناخته می‌شود و می‌توان ریشه اختلافش با ماکرون را ایدئولوژیک دانست، اما به نظر می‌رسد به نکته درستی‌اشاره کرده است که سیاست‌های ماکرون در طول این سال‌ها مثل کوبیدن چکش بر روان مردم فرانسه بوده که تظاهرات مکرر و پی‌درپی را به دنبال داشته است.
سقوط محبوبیت ماکرون
بی‌خود نیست که اکثریت فرانسوی‌ها معتقدند که انتخاب مجدد ماکرون برای فرانسه، یک انتخاب بد بوده است. این موضوع را نتایج یک نظرسنجی اعلام کرده که به تازگی منتشر شده است. در همین ارتباط نیز نظرسنجی مؤسسه فلش نشان می‌دهد که تقریباً از هر ۱۰ فرانسوی هفت نفر احساس می‌کنند که بدون ریاست رئیس‌جمهور امانوئل ماکرون، وضعیت کشورشان بهتر از امروز بود. آن‌طور که مهر نوشته، با گذشت یک سال از دوره دوم ریاست‌جمهوری فرانسه، ۷۷ درصد از افرادی که در این نظرسنجی شرکت کردند، ماکرون را فردی مستبد می‌دانستند، در حالی که ۷۳ درصد او را مغرور و ۵۰ درصد کمی شجاع توصیف می‌کنند. همچنین کسانی که در این نظرسنجی شرکت کرده بودند و از آنها خواسته شده بود تا دوران ریاست جمهوری ماکرون را در یک کلمه خلاصه کنند، ۴۲ درصدشان «فریب» و ۳۹ درصد «خشم» را ویژگی اصلی ریاست جمهوری ماکرون توصیف کردند. کلمات مثبتی مانند احترام (۱۳درصد)، حمایت (۱۰درصد) و رضایت (۷درصد) در انتهای این فهرست قرار داشت. تقریباً ۸۰ درصد از فرانسوی‌ها گفتند که از نحوه رسیدگی ماکرون به مراقبت‌های بهداشتی ناراضی هستند، ۷۷ درصد از آموزش، مهاجرت و سیاست‌های مخارج عمومی، ۷۵ درصد از مبارزه با نابرابری، ۷۴ درصد از دست دادن قدرت خرید و ۷۴ درصد از سوابق اقدامات اقلیمی او انتقاد کردند. ۶۰ درصد هم گفتند که از نحوه نمایش تصویر فرانسه در خارج از کشور ناراضی هستند. ضرر اعتصاب‌های اخیر که روزانه ۱.۵ میلیارد یورو است، نیز می‌تواند به اوضاع ماکرون را بدتر از این کند. جالب توجه است که نظرسنجی‌های اخیر نشان می‌دهند به دلیل ناآرامی‌های اخیر در فرانسه، محبوبیت لوپن از ماکرون فراتر رفته است. در یکی از این نظرسنجی‌ها که اوایل ماه‌آوریل (فروردین ماه) برای تلویزیون «بی‌اف‌ام» انجام شد، لوپن ۵۵ درصد و ماکرون ۴۵ درصد رای دریافت کردند. که خود این می‌تواند زنگ خطر سربرآوردنِ راست‌گرایی افراطی را به صدا درآورد. شاید بتوان بخشی از بحران را ناشی از تبعات جنگ اوکراین دانست یا به کرونایی که بر همه جهان تاخت منتسب کرد، اما بحران‌های فرانسه پیش از همه این‌ها آغاز شده بود. «پولوبییوس»، مورخ، نظریه‌پرداز سیاسی و سیاستمدارِ یونانی، سال‌ها پیش از میلاد مسیح‌(ع) به این نکته التفات پیدا کرده بود که بین عوامل درونی و بیرونیِ زوال و نابودی یک ساختار سیاسی یا تمدن، عوامل درونی مهم‌تر هستند، چرا که تأثیرگذاری عوامل خارجی را نیز آنها ممکن می‌کند. از این رو دولت فرانسه نیز باید به این متفکر یونان باستان اقتدا کنند و مشکل را بیشتر در درون کشور جست‌وجو کند.