تشدید بحران انرژی و نگرانی آمریکا از تسلیم شدن اروپا در برابر روسیه

همزمان با تشدید بحران انرژی در غرب و بروز اختلاف در اروپا، بنا بر نوشته سی ان ان دولت بایدن نیز به شدت نگران بروز چند دستگی در بین کشورهای اروپایی و تسلیم آنها در مقابل روسیه شده است.

سایه سنگین بحران انرژی همچنان بر اروپا سنگینی می‌کند. روز سه شنبه پس از اعلام تصمیم غول گازی روسیه(گازپروم) مبنی بر کاهش شدید تحویل گاز، قیمت گاز در اروپا، دوباره افزایش یافت و به بالاترین حد قیمت از رکورد تاریخی ماه مارس(اسفند) رسید. بر اساس اعلام سخنگوی گازپروم، این شرکت تنها ۴٠ درصد از فعالیت خود را از سرگرفته است که با احتساب کاهش ۵٠ درصدی فعالیت، اکنون با ظرفیت ٢٠ درصدی در حال ادامه فعالیت است. بر اساس گزارش رسانه‌های بین‌المللی کاهش عرضه گاز روسیه به اروپا به تفرقه در اروپا منجر شده است. به نوشته «بلومبرگ» کاهش گاز روسیه خطر ایجاد تفرقه در وحدت اتحادیه اروپا را در زمستان امسال دارد زیرا فشار بر بودجه این کشورها و مسائل مربوط به عرضه، ظرفیت این اتحادیه را برای غلبه بر کمبودهای شدید و ناگهانی انرژی محدود می‌کند. بلومبرگ به نقل از یک دیپلمات ارشد دیگر اتحادیه اروپا نوشت، اگر ادامه کاهش گاز روسیه، کشورهایی را که کمتر به آن وابسته هستند مجبور به محدود کردن مصرف گاز برای شرکت‌ها و خانوارها کند، تنش‌هایی که در بدترین حالت بحران یورو دیده می‌شود، ممکن است دوباره ظهور کند. بلومبرگ یادآوری کرد که تفرقه در اتحادیه اروپا، پس از بحران مالی شدت گرفت. در جریان بحران مهاجرت سال‌های ۲۰۱۶-۲۰۱۵ اختلافات جدیدی بین کشورهای بلوک شرقی و غربی اتحادیه در گرفت. بر اساس این گزارش کمیسیون اروپا هفته گذشته تخمین زد که قطع گاز روسیه به این معنی است که ذخایر اتحادیه اروپا در آغاز نوامبر(10 آبان 1401) ۶۵ تا ۷۱ درصد خواهد بود که کمتر از هدف تعیین شده به میزان ۸۰ درصدی است. این نشان می‌دهد شکاف ۳۰میلیارد متر مکعبی در طول زمستان وجود خواهد داشت حتی در شرایط آب و هوایی عادی و عرضه مداوم گاز طبیعی مایع.  کمیسیون اروپا همچنین هشدار داده که انبارها  ممکن است تا‌آوریل آینده در چندین کشور عضو اتحادیه خالی شود.این بدان معناست که وضعیت می‌تواند در زمستان آینده حتی بدتر شود و طبق شبیه ‌سازی‌های انجام شده توسط کمیسیون، ذخایر گاز طبیعی کشورها در اکتبر ۲۰۲۳ به طور بالقوه به نصف کاهش خواهد یافت.

نگرانی آمریکا از تسلیم اروپا

نگرانی‌ها از بروز شکاف در اتحادیه اروپا بر سر بحران انرژی به آمریکا نیز رسیده است و شبکه سی ان ان به نقل از مقام‌های آمریکایی گزارش کرد که واشنگتن نگران است که معضل کمبود گاز منجر شود که کشورهای اتحادیه اروپا در مقابل روسیه عقب‌نشینی کنند. 

به گزارش فارس «سی ان ان» به نقل از مقام‌های آمریکایی گزارش کرد که دولت «جو بایدن» رئیس‌جمهور  آمریکا نگران است که کمبود گاز ناشی از کاهش عرضه نفت و گاز و انرژی روسیه به غرب ممکن است اتحاد اتحادیه اروپا علیه مسکو را تضعیف کند.بنا بر گفته یک منبع، «عاموس هوچستین» هماهنگ‌کننده رئیس‌جمهور آمریکا در امور انرژی جهانی عازم پاریس و بلژیک شده تا درباره طرح‌های احتیاطی آمریکا-اروپا در شرایط کمبود گاز در زمستان گفت‌وگو کنند.سی ان ان با اشاره به گفته یکی از مقام‌های آمریکایی گزارش کرد: «تأثیر کمبود گاز بر اروپا می‌تواند به آمریکا نیز بازگردد و منجر به افزایش شدید قیمت گاز طبیعی و برق شود. این مسئله همچنین آزمایش بزرگی از انعطاف‌پذیری و اتحاد اروپا علیه روسیه است»بر اساس این گزارش، هفته جاری، واشنگتن همچنین قصد دارد با کشورهای اروپایی درباره راه‌های افزایش تولید انرژی هسته‌ای گفت‌وگو کند. به ویژه، آمریکا امیدوار است که دولت آلمان را ترغیب کند تا طرح‌های خود برای حذف تدریجی استفاده از انرژی هسته‌ای را به تعویق‌اندازد و فعالیت سه نیروگاه هسته‌ای خود را توسعه دهد»

پولیتیکو: خزانه روسیه پر است

نشریه آمریکایی پولیتیکو از زاویه دیگری به مسئله جنگ اقتصادی بین روسیه و غرب بر سر اوکراین پرداخته و با بیان اینکه تحریم‌های غرب علیه روسیه سبب کاهش عرضه نفت شده، اذعان کرده که فشارهای اقتصادی اروپا و آمریکا نمی‌تواند ضربه کار‌سازی به اقتصاد روسیه وارد کند. به گزارش ایرنا به نقل از نشریه پولیتیکو، داده‌های جدید نشان می‌دهد که تحریم‌های غرب اگرچه به اقتصاد روسیه ضربه زده، اما خزانه کرملین به لطف افزایش قیمت‌ کالاها همچنان مملو از پول نقد است. بر اساس این گزارش بازار نفت از ماه می‌تا ژوئن (اردیبهشت تا خرداد) به خوبی شاهد کاهش عرضه ۱۳ درصدی بوده و  از ۱۸.۹ میلیون به ۱۶.۵ میلیون تن رسیده است. اما درآمد نفتی روسیه از ۱۰.۲ میلیارد یورو به ۱۰.۵ میلیارد یورو نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۱ افزایش نشان می‌دهد.صادرات گاز روسیه نیز در ماه ژوئن (۱۱ خرداد تا ۹ تیر) در مقایسه با سال گذشته حدود یک چهارم کاهش یافت، اما درآمد آن در مقایسه با سال گذشته از ۳.۶ میلیارد دلار به ۱۱.۱ میلیارد دلار افزایش یافته است. بهای نفت خام نیز در حال حاضر نزدیک به دو برابر سال گذشته بوده و قیمت گاز طبیعی حدود ۶ برابر شده است.حتی براساس داده‌های خود روسیه نیز تحریم‌های غرب اگرچه ضربه به اقتصاد این کشور را تأیید می‌کند، اما درباره اثربخشی آن پرسش‌هایی ایجاد می‌کند.«ماریا شگینا» عضو ارشد موسسه مرکز مطالعات استراتژیک (اندیشکده مستقر در آمریکا) نیز می‌گوید اگرچه تحریم نفت روسیه به عنوان بخشی از کارزار فشار بر روسیه به دلیل جنگ در اوکراین سبب کاهش صادرات نفتی این کشور شده، اما افزایش چشمگیر بهای نفت تاکنون به نفع کرملین تمام شده است.

گزارش صندوق بین‌المللی پول

صندوق بین‌المللی پول نیز در گزارش دیگری از تاثیر ناچیز تحریم‌ها بر اقتصاد روسیه اعلام کرد که به رغم تحریم‌های غرب علیه مسکو به نظر می‌رسد اقتصاد روسیه بهتر از حد انتظار از طوفان عبور می‌کند. به گزارش ایرنا از خبرگزاری فرانسه، آخرین گزارش صندوق بین‌المللی پول در مورد چشم‌انداز اقتصاد جهانی، برآورد تولید ناخالص داخلی روسیه در سال جاری را به میزان قابل توجهی ۲.۵ درصد افزایش داد.در همین رابطه «پیر-اولیویه گورینشاس» اقتصاددان ارشد صندوق بین‌المللی پول گفت: این یک رکود نسبتاً قابل توجه در روسیه در سال ۲۰۲۲ است.«گورینشاس» در ادامه افزود: یک دلیل کلیدی که رکود به همان‌اندازه که انتظار می‌رفت بد پیش نرفت این بود که بانک مرکزی روسیه و سیاست‌گذاران روسیه توانسته‌اند از هراس بانکی یا بحران مالی در هنگام اعمال تحریم‌ها جلوگیری کنند.اقتصاددان ارشد صندوق بین‌المللی پول خاطر نشان کرد، البته افزایش قیمت انرژی مقدار عظیمی از درآمد را برای اقتصاد روسیه فراهم می‌کند.

آزاد‌سازی 20 میلیون بشکه از ذخایر آمریکا

همزمان آمریکا که این روزها با بحران انرژی تحت تاثیر جنگ اوکراین دست و پنجه نرم می‌کند، اعلام کرده که ۲۰میلیون بشکه از ذخایر راهبردی نفت خود را به بازار ارائه خواهد کرد. فروش بشکه‌های نفت خام از ذخایر راهبردی در راستای دستور جو بایدن رئیس‌جمهوری آمریکا برای فروش۱۸۰ میلیون بشکه نفت خام از ذخایر راهبردی این کشور به منظور جبران کمبود عرضه پایین نفت خام و قیمت‌های بالای سوخت در این کشور است. بر اساس این گزارش وزارت انرژی آمریکا روز سه شنبه به وقت محلی در بیانیه‌ای اعلام کرد رئیس‌جمهوری آمریکا خواستار آزاد‌سازی یک میلیون بشکه نفت خام در روز از ذخایر راهبردی نفت طی شش ماه شده است.وزارت انرژی آمریکا قصد دارد ۲.۸ میلیون بشکه نفت خام ترش و ۱۷.۲ میلیون بشکه نفت خام شیرین را از ذخایر راهبردی آزاد کند و  مجموعاً ۲۰‌میلیون بشکه  از ۱۶ سپتامبر تا ۲۱ اکتبر ۲۰۲۲ (25 شهریور تا 29 مهر) وارد بازار کند. وزارت انرژی آمریکا در خرداد ماه امسال اعلام کرده بود ۴۵ میلیون بشکه نفت خام از ذخایر راهبردی خود را آزاد می‌کند.قیمت بنزین در آمریکا به دنبال افزایش قیمت جهانی نفت افزایش پیدا کرده و به بالاترین رقم در تاریخ رسیده  است.بایدن طی ماه‌های گذشته تلاش کرده از تبعات سیاسی ناشی از افزایش قیمت‌های بنزین جلوگیری کند اما افزایش بهای انرژی تبدیل به کابوسی برای دولت او شده است. 

کمبود لاستیک در نروژ

 خبر دیگر این که در پی تحریم‌های غرب علیه روسیه و خروج بسیاری از شرکت‌های خارجی از این کشور، نروژ اعلام کرده‌ است که در زمستان با کمبود لاستیک خودرو مواجه می‌شود. به گزارش ایرنا به نقل از خبرگزاری «اسپوتنیک»، صنعت لاستیک تنها یکی از صنایع بی‌شماری است که به دلیل تحریم‌های شدید غرب علیه روسیه تحت تاثیر قرار گرفته و منجر به کمبود و کاهش عرضه محصول در سراسر اروپا شده است.آمارها نشان می‌دهد نزدیک به یک سوم لاستیک مصرفی نروژ در روسیه تولید می‌شود، اما در پی تحریم‌های غرب علیه مسکو، نروژ تولید لاستیک را در این کشور متوقف کرده است. صنعت تایر نروژ هشدار داده است که به دلیل جنگ در اوکراین، احتمال کمبود لاستیک در فصل زمستان آینده وجود دارد. روسیه مدت‌هاست که تولیدکننده اصلی تایرهای یخ شکن برای  کشورهای شمال اروپا بوده است.