حقیقت را فدای هیجان نکنیم

فاش نیوز - در روزهایی که فضای رسانه‌ای و افکار عمومی با حساسیت به موضوع امنیت ملی و فعالیت‌های مشکوک برخی اتباع خارجی می‌نگرد، مهم‌ترین وظیفه‌ نهادهای مسئول، رسانه‌ها و شهروندان، حفظ مرز میان دقت و هیجان است. تجربه‌های گذشته به‌روشنی نشان داده که کوچک‌ترین لغزش در تحلیل یا تعمیم بی‌پایه می‌تواند هم انسجام اجتماعی را خدشه‌دار کند و هم راه را برای نفوذ واقعی هموار سازد.

اظهارات اخیر رئیس‌کل دادگستری استان یزد، حجت‌الاسلام طهماسبی، حاوی نکاتی راهبردی و بایسته برای این مقطع حساس است. وی ضمن تأکید بر پیچیدگی‌های پرونده‌های امنیتی اخیر، اعلام کرد که بیشتر بازداشت‌شدگان مظنون به جاسوسی، از اتباع کشورهای آسیای میانه و برخی کشورهای اروپایی بوده‌اند—not از میان مهاجران افغانستانی. این نکته، خط بطلانی است بر موجی از اتهام‌زنی‌ها و فضای منفی علیه جامعه مهاجر افغانستانی که گاه به شکلی غیرمنصفانه و احساسی در برخی محافل رسانه‌ای و اجتماعی مطرح می‌شود.

نکته قابل توجه آن است که بنا به گزارش مقامات قضایی، اتباع افغانستانی در کشف و مقابله با شبکه‌های نفوذ، نقشی سازنده و همکارانه داشته‌اند. این واقعیت نه‌تنها شایسته قدردانی است، بلکه باید به‌عنوان نشانه‌ای از بلوغ اجتماعی این جامعه و علاقه‌مندی آنان به ثبات کشور میزبان تعبیر شود.

در تحلیل چنین شرایطی، چند اصل باید در نظر گرفته شود:

1. تعمیم خطاهای فردی به یک جامعه، نه‌تنها ناعادلانه بلکه خطرناک است.
2. واکنش‌های احساسی، هرچند در ظاهر برای حفظ امنیت صورت گیرد، در عمل ممکن است به تهدید وحدت ملی بینجامد.
3. رسانه‌ها باید به‌جای تولید دوقطبی‌های کاذب، به ترویج حقیقت، همدلی و مسئولیت‌پذیری بپردازند.

جامعه مهاجران افغانستانی در ایران، در کنار همه مشکلات و چالش‌های خود، در بسیاری از حوزه‌ها از جمله اقتصاد، فرهنگ و امنیت، سهمی فعال و گاه نادیده گرفته‌شده دارند. مواجهه با هرگونه تهدید امنیتی، باید هوشمندانه، هدفمند و با در نظر گرفتن همه لایه‌های اجتماعی صورت گیرد؛ نه با قربانی‌کردن گروهی شریف در آتش احساسات عمومی.

اکنون بیش از هر زمان دیگر نیازمند تعادل، انصاف و حکمت هستیم؛ نه قضاوت‌های عجولانه‌ای که سرمایه اجتماعی و همزیستی مسالمت‌آمیز را تهدید می‌کند.

|| دکتر علیرضا رجایی