چهارشنبه 30 مهر 1404 , 09:23
شورای آتلانتیک: بدون رفع تحریمها ایران هیچ توافقی با آمریکا نمیکند
فاش نیوز - اندیشکده آمریکایی «شورای آتلانتیک» تاکید کرد توافق مورد ادعای ترامپ با ایران، آسان نیست.
این اندیشکده در تحلیل خود نوشت: «توافق بزرگ و زیبا» که دونالد ترامپ از آن سخن میگوید احتمالاً نیازمند آن است که آمریکا به ایران راهی برای رفع تحریمها و پیوستن به فرصتهای توسعه اقتصادی منطقهای ارائه دهد و در عین حال مانع حملات احتمالی اسرائیل شود. موانع زیادی بر سر راه این توافق وجود دارد.
ایران احتمالا باید به سطح بسیار پایینتری از غنیسازی (مثلا ۳.۶) متعهد شود و بازرسیهای بسیار سختگیرانه آژانس را بپذیرد. بعید است که ایران غنیسازی را متوقف کند، اما میتواند پروژهای مشترک در خارج از کشور، مثلا در عمان، با سرمایهگذاری کشورهای خلیجفارس راهاندازی کند و مواد غنیشده را برای تولید برق هستهای وارد کند. ایران پیش از جنگ چنین پیشنهادی داده بود اما میخواست این پروژه داخل کشور باشد.
سناریوی دوم، توقف درگیری با ثبات شکننده است. در این سناریو، نگرانیهای امنیتی آمریکا درباره برنامه هستهای ایران باقی میماند و تهدید جنگ مجدد بین اسرائیل و ایران پابرجاست. ممکن است مذاکراتی انجام شود یا نشود، اما در هر صورت پیشرفت واقعی در رسیدن به توافق جامع با ایران حاصل نخواهد شد.
وزیر خارجه ایران «قطعا» پیشنهادی را که «منطقی، متعادل و منصفانه» باشد، بررسی خواهیم کرد، اما حاضر نیستیم «حق خود برای غنیسازی اورانیوم» را کنار بگذاریم.
احتمال دارد اسرائیل در ماهها یا سالهای آینده، دوباره اقدام نظامی علیه ایران انجام دهد. در این صورت، ایران تلافی میکند، و اسرائیل احتمالا با کمبود سامانههای پدافند موشکی مواجه شود، به ویژه موشکهایی که برای مقابله با موشکهای بالستیک دوربرد لازم است و در جنگ اخیر کمبودشان حس شده بود.
ایران از جنگ دوازده روزه درس گرفته و ممکن است با مجموعه گستردهتری از ابزارهای نظامی پاسخ شدیدتری بدهد. اعضای شورای دفاع ملی عمدتا نظامی و امنیتی هستند تا تصمیمگیری در زمان جنگ را تسریع کند؛ این نشان میدهد که ایران، جنگ را تمام شده نمیداند.
المانیتور: رویکرد غرب برای انزوا و مهار ایران شکستخورده است
«ماهیت گسترش روابط میان روسیه و تهران، بیش از هر چیز، نتیجه رویکردهای غرب در قبال ایران است».
وبسایت آمریکایی «المانیتور» در تحلیل ماهیت گسترش روابط میان مسکو و تهران نوشت: دیدار اخیر لاریجانی با پوتین، از نظر بسیاری، تاکیدی بر همکاری فزاینده ایران و روسیه است، آن هم در شرایطی که تجدید آرایشهای پس از جنگ ۱۲روزه، توازن منطقهای را دستخوش تغییر کرده است.
حمله اسرائیل و آمریکا به ایران، فعالسازی مکانیسم ماشه از سوی غرب و بازگشت تحریمهای سازمان ملل، همگی بخشی از روندی هستند که بر ادامه و گسترش همکاریهای ایران با متحدان همیشگیاش، یعنی روسیه و چین، تاثیر میگذارند. سفر لاریجانی به مسکو در برههای حساس انجام شد. آتشبس شکنندهای که پس از جنگ ۱۲روزه حاصل شد، همچنان سایه سنگین خود را بر منطقه حفظ کرده و این بدان معناست که تهران در تلاش است ورای روابط پرتنش فعلی با غرب، یکپارچگی ژئوپلیتیک خود را مستحکم کند. بیتردید، گسترش همکاریها در حوزههای گوناگون با چین و روسیه، بخشی مهم از این دستورالعمل است. این در حالی است که پوتین قبلا فاش کرد که نخستوزیر اسرائیل به او گفته بود که این رژیم قصد رویارویی بیشتر با ایران را ندارد..
روسیه از زمان حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، تحت تحریمها و محدودیتهای متعددی قرار گرفته و همین امر سبب نزدیکی هرچه بیشتر با ایران شده، کشوری که درگیر تحریمهای گسترده غرب است. در آخرین تحولات در همکاری های دوجانبه، معاون ارزی بانک مرکزی ایران از توافق دو بانک روسی برای پذیرش السی بانکهای ایرانی خبر داد و گفت که این همکاریها زمینهساز استفاده از مکانیسم مالی جدید بهویژه در بخش کشاورزی خواهد بود.
با این حال، رابطه ایران با روسیه همچنان با احتیاط همراه است. برخی سیاسیون ایران در مورد میزان اعتمادی که باید به کرملین داشته باشند، دچار اختلاف هستند. اصلاحطلبان و میانهروها روسیه را به عنوان قدرتی خودمحور میبینند که از ایران به عنوان یک کارت چانهزنی در محاسبات جهانی و رویاروییهای خود با غرب استفاده میکند. در مقابل، دیگر گروههای سیاسی، مسکو را یک شریک راهبردی در مقابله مشترک با سلطه و هژمونی آمریکا تلقی میکنند.
برای دههها، هدف راهبردی قدرتهای غربی این بوده که ایران را منزوی کنند، نفوذ منطقهای آن را مهار سازند و بلندپروازیهای هستهایاش را از طریق فشار اقتصادی بیامان متوقف کنند. این سیاست، از تحریمهای هدفمند به فشار حداکثری که در سال ۲۰۱۸ آغاز شد، گسترش یافت. با این حال، با در نظر گرفتن این نکته که تهران در ارتباط استراتژیک با روسیه و چین قرار دارد، میتوان از شکست رویکرد انزوامحور غرب حرف زد: تلاش غرب برای انزوای ایران نه تنها منجر به تسلیم نشده، بلکه صرفا یک حلقه بازخورد ژئوپلیتیکی ایجاد کرده و ایران را به سمتوسویی سوق داده تا از واگذاری میدان دوری کند.
برای غرب، هدف تحریمها، تضعیف قابلیتهای ایران بود؛ در عوض، آنها ایران را به متحدی همبسته با یک قدرت نظامی بزرگ جهانی تبدیل کردهاند. هم مسکو و هم تهران، در قالب یک پروژه فشرده برای جداسازی اقتصادی از غرب، مشغول ایجاد زیرساختهای جایگزین و مصون از اهرم مالی آمریکا هستند. در مرکز این تلاش، توسعه کریدور بینالمللی حملونقل شمال-جنوب (INSTC) قرار دارد، شبکهای چندوجهی به طول ۷۲۰۰ کیلومتر از مسیرهای کشتی، راهآهن و جاده که هند، ایران، آذربایجان و روسیه را به یکدیگر متصل میکند. این کریدور از کانال سوئز و گلوگاههای دریایی غرب عبور کرده، دسترسی روسیه را به بازارهای آسیایی فراهم میکند و برای ایران یک جریان درآمد مطمئن خارج از نظارت غرب به ارمغان میآورد. هرگونه تلاش غرب برای قطع کردن درآمدهای انرژی سنتی ایران، سرمایهگذاری در این شریان تجاری جایگزین را تقویت میکند.
تا زمانی که غرب راهبرد فشار حداکثری خود را حفظ کند و تا زمانی که مسکو بهعنوان وزنه تعادل در برابر واشنگتن باقی بماند، میتوان انتظار داشت که این پیوند قویتر شود.
