درباره انتقال پارک پروپیلن چوار به صالح آباد و...

فاش نیوز - انتقال پارک پروپیلن از چوار به صالح آباد و سایر نقاط ایلام، بزرگترین ضربه به دولت سیزدهم است و توجیه اقتصادی ندارد.

انتقال طرح پروپیلن ایلام به خارج از محدوده پتروشیمی، فاقد مطالعات فنی-اقتصادی است و برای دولت به صرفه نیست.
در طرح پروپیلن امکان جذب و مصرف تمام پروپیلن انتقالی و زنجیره‌های تکمیلی آن در مناطق مشخص شده وجود ندارد و محصولات تولیدی در آن مناطق با هزینه‌های قابل توجهی به مبادی صادراتی منتقل می‌شود.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایلام، با هدف ایجاد زنجیره پروپیلن و استفاده از مازاد متانول تولیدی در استان، طرح تولید پروپیلن در ایلام را  تدوین کرده است. به اعتقاد  کارشناسان خبره پتروشیمی، علیرغم هدف‌گذاری درست در صنایع پتروشیمی مبنی بر ایجاد زنجیره پروپیلن، در زمین‌های پایین دستی پتروشیمی چوار، طرح‌ انقال این شرکت به صالح ابادو ... فاقد پشتوانه مطالعاتی و کارشناسی است که باعث هدررفت سرمایه ملی و تکرار تجربه شکست‌خورده خط اتیلن ایلام می‌شود.
تکمیل زنجیره ارزش در صنعت نفت و پتروشیمی ایلام همواره مورد تاکید مقامات و کارشناسان این حوزه و خصوصا مورد تاکید مقام معظم رهبری بوده و یکی از مصادیق بارز اقتصاد مقاومتی است. و در شرایط کنونی اقتصاد کشور و در مواجهه با تحریم­‌های بین‌المللی، اهمیت بیشتری هم نسبت به سایر مقاطع پیدا کرده است. و بایستی با کار کارشناسی به این مقوله مهم اقتصادی نگاه کرد نه نگاه غیرتخصصی و سیاسی سودجویان بررسی وضعیت صنعت پتروشیمی ایلام حاکی از ضرورت توجه هر چه بیشتر به توسعه متوازن، در راستای رفع نیاز صنایع پایین دستی و اشتغال آفرینی پایدار از طریق تعریف و توسعه زنجیره ارزش در صنعت پتروشیمی است. توسعه صنعت در چهار زنجیره متانول، پروپیلن، اتیلن و بنزن با توجه به نقش تاثیرگذار آنها به عنوان مهمترین محرک صنایع پایین دستی، می‌تواند در راستای اهداف بلند اقتصاد مقاومتی باشد.
با توجه به اهمیت تولید متانول در کشور، اجرای طرح‌­های تولید پروپیلن از متانول اهمیت زیادی می‌تواند داشته باشد. چنانچه بر تولید پروپیلن از متانول بر استفاده از متانول مازاد تاکید داشته باشیم، بهترین روش و کم‌هزینه‌ترین آن تولید پروپیلن در نزدیکی منابع خوراک یعنی زمین های پایین دستی پتروشیمی است و از آنجا که اقتصاد طرح‌های MTP جذابیت بالایی ندارد و از سوی دیگر صادرات پروپیلن در تجارت جهانی جایگاهی ندارد، لازم است طرح‌های تولید پروپیلن با طرح‌های پایین‌دستی آن به صورت یک زنجیره تولید دیده شود تا هم جذابیت طرح افزایش یابد و هم از تکمیل زنجیره تولید اطمینان حاصل شود.
تولید پروپیلن در ایلام، و انتقال آن به مناطق خارج از محدوده پتروشیمی دارای معایب زیادی است و هزینه های سرسام آوری روی دست دولت خواهد گذاشت است چون هزینه ی انتقال این طرح که در مسیرهای سخت و صعب العبور قرار گرفته بیشتر از درآمد آن است و سال ها طول می‌کشد تا دولت بتواند آن را اجرایی کند.
انقطاع زنجیره تولید یعنی تولید پروپیلن در شهرستان چوار، توسط سرمایه گذاران خصوصی حوزه  صنعت پتروشیمی، اجرای خط انتقال توسط دولت و توسعه طرح های پایین دست در خارج از محدوده پتروشیمی، توسط سرمایه گذاران دیگر به معنای این است که چندین بخش مجزا باید همزمان فعال شوند که امکان‌پذیری کل زنجیره را زیر سوال می‌برد زیرا سرمایه‌گذاران تضمینی به اجرای تعهدات سایر بخش‌ها ندارند و اگر هر یک از این بخش‌ها (تولید پروپیلن، اجرای خط انتقال و توسعه پایین دستی) با تاخیر و یا عدم اجرا مواجه باشد، سرمایه در سایر بخش‌ها هدر خواهد رفت.
انتقال و جانمایی پروپیلن از چوار به خارج ، اگرچه تا حدودی باعث ایجاد اشتغال در مناطق مورداشاره می شود ولی تجربه موفقی نیست و شکست خواهد خورد چرا که صنعت پتروشیمی در بالادست، اشتغال زیادی به همراه ندارد و پایین دست آن اشتغال زاست. در حالی که در خط اتیلن، تقریبا تولیدکننده عمده اتیلن و مصرف‌کننده عمده آن یک سرمایه‌گذاراست، در طرح انتقال طرح تولید پروپیلن این موضوع رعایت نشده است و به نظر من طرح جامع پروپیلن به شکست تلخ‌تری نسبت به خط اتیلن ایلام منجر می‌شود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد جهت اجرای خط انتقال پروپیلن از شهرستان چوار و سایر نقاط دور دست ایلام، میلیون ها دلار هزینه باید صرف شود و با احتساب هزینه‌های ایجاد زیرساخت و مخازن در این مسیر  به بیش از هزاران میلیون دلار بودجه لازم است.
انتقال این طرح، فاقد طرح توجیه دقیق فنی_ اقتصادی و امکان سنجی و آمایش سرزمینی است. مطالعات بازار در این طرح انجام نشده و هیچ برآوردی برای هزینه های انتقال آن نشده است. همچنین امکان جذب و مصرف تمام پروپیلن، پروپیلن انتقالی به منطقه و زنجیره های تکمیلی آن، در مناطق دوردست و مناطق همجوار وجود ندارد و محصولات تولیدی در آن مناطق به مبادی صادراتی توجیه اقتصادی ندارد.

|| حمیدرضا محمدمرادی