شناسه خبر : 88126
چهارشنبه 29 دي 1400 , 11:39
اشتراک گذاری در :
عکس روز

حمزه؛ فرمانده آزاده

روایتی از زندگی سردار آزاده بزرگ شهید حاج رضا حریری (حمزه)  (از بنیانگذاران و فرماندهان ارشد مقاومت اسلامی لبنان) 
 
 
محمدجواد مهدی‌زاده
چند ماه از اسارت رضا حریری در اردوگاه انصار می‌گذشت که صهیونیست‌ها تصمیم گرفتند این فرمانده حقیقی اسرای اردوگاه را به زندان مهم‌تری منتقل کنند: زندان مهم شهر ساحلی «عتلیت» در جنوب شهر بندری مهم «حیفا» در شمال فلسطین‌ اشغالی. 
برخلاف حوادث بازداشتگاه انصار، جزئیات زیادی از فعالیت جهادی او در زندان مخوف عتلیت منتشر نشده است. تنها نکته‌ای که در این مورد بیان شده این است که رضا حریری مانند دوران اسارت در بازداشتگاه انصار، در زندان عتلیت هم شخصیتی کلیدی بین اسرای لبنانی و فلسطینی به شمار می‌رفت طوری که صهیونیست‌ها خیلی با او محتاطانه‌تر از قبل برخورد می‌کردند.
سرانجام در روز چهارشنبه 6 شهریور 1364 (28 آگوست 1985) عملیات تبادلی میان گروهی از نیروهای لبنانی مقاومت و ارتش رژیم صهیونیستی صورت گرفت که در این عملیات، «حاج حمزه» نیز جزو آزادگان لبنانی بود که به مناطق آزاد وطن برگشت.
* * * 
اولین کار مهمی که پس از آزادی از اسارت انجام داد، ازدواج با دختر عمویش بود. در آن زمان 22 سال بیشتر نداشت. دومین کار مهم هم اطلاع‌رسانی دقیق از دوران اسارت و تجارب خود در زندان عتلیت و بازداشتگاه انصار به مقامات نظامی رژیم صهیونیستی بود. با وجود اسارت رضا حریری در فلسطین‌ اشغالی و جنوب لبنان، مقامات ارتش رژیم صهیونیستی نتوانستند به جزئیات دقیق و واقعی از جایگاه او در جنبش مقاومت اسلامی، که در زمان اسارت او به‌صورت رسمی  اعلام موجودیت کرده بود، پی ببرند.
* * *  
در دوره آزادی و بازگشت دوباره به فرماندهی در مقاومت اسلامی، ارتباطش با دوستان و همرزمان نزدیکش «عماد مغنیه» (حاج رضوان) و «سمیر مطوط» (حاج جواد) بیشتر از قبل شد. روزی نبود که دیدار حضوری یا تماس تلفنی با سمیر مطوط نداشته باشد. سمیر مطوط در آن زمان فرماندهی حساس‌ترین بخش جبهه نبرد با ارتش رژیم صهیونیستی یعنی منطقه عملیاتی «بنت جبیل» را برعهده داشت و در حال تدارک اولین عملیات اسیرگیری تاریخ مقاومت اسلامی لبنان بود. قرار بود «حاج حمزه» در این عملیات، جایگاه معاون «حاج جواد» را داشته باشد.
* * * 
 موفقیت عملیات اسیرگیری تحت طراحی و فرماندهی «حاج جواد» در محور «کونین- بیت یاحون» در روز دوشنبه 28 بهمن 1364 (17 ژانویه 1986) [ضمن قسمت نهم مجموعه پرچمداران حسین(ع) و زندگی شهید حاج سمیر مطوط، به بررسی جزئیات این عملیات نیز پرداخته شد]، برای ارتش اسرائیل بسیار سخت بود.
به همین دلیل، صهیونیست‌ها با پشتیبانی آتش توپخانه و نیروی هوایی‌شان، دست به یک عملیات تهاجمی در منطقه «صریفا»، در محل تلاقی مناطق تابع شهرستان‌های صور و نبطیه در بخش آزاد جنوب لبنان زدند. هدف صهیونیست‌ها از اجرای این حمله، جلوگیری از انتقال اسرای صهیونیست توسط نیروهای مقاومت اسلامی به عمق مناطق آزاد بود. آنها حتی پیامی را از طریق نیروهای بین‌المللی مستقر در لبنان به مقاومت اسلامی رساندند که در صورت عدم تحویل دو نظامی اسیر، نه فقط منطقه صریفا بلکه تمام مناطق همجوار با این منطقه نیز توسط ارتش اسرائیل تخریب و سپس‌ اشغال می‌شود. واکنش مقاومت اسلامی واضح بود: «اگر می‌توانید از روی جنازه‌های ما عبور کنید!»
فرماندهی نبرد متقابل با نیروهای در حال پیشروی ارتش رژیم صهیونیستی به «حاج حمزه» سپرده شد. به مدت چند روز، تبادل آتش سنگینی میان نیروهای مقاومت اسلامی و یگان‌های نیروی زمینی ارتش رژیم صهیونیستی  در اطراف منطقه صریفا و نواحی همجوار با آن اجرا شد. با این حال ارتش اسرائیل که یک‌بار دیگر در برابر «رضا حریری» و نیروهایش متوقف شده بود، از ‌ترس افزایش تلفات در صفوف و تجهیزات خود، عملیات در این محور را متوقف کرد. 
سید عباس موسوی پس از پیروزی نیروهای مقاومت اسلامی در این نبرد، به فرماندهان ارشد گفت: «این رضا حریری بود که باعث تثبیت جبهه صریفا شد!»
* * * 
فرماندهی ارشد مقاومت اسلامی در اردیبهشت 1365 (می 1986) تصمیم گرفت که او را به فرماندهی جبهه «صدیقین» در حومه شهر صور منصوب کند. مدتی بعد که «حاج سمیر مطوط» به سفر حج رفت، مسئولیت موقت فرماندهی جبهه مهم «بنت جبیل» نیز تا زمان بازگشت «حاج جواد» به او سپرده شد.
به‌عنوان یک فرمانده آزاده مقاومت اسلامی، که هم در مناطق‌ اشغالی جنوب جنگیده و هم مدتی از اسارتش را در خاک فلسطین‌ اشغالی سپری کرده بود، به نیروهایش می‌گفت: «روزی می‌رسه که نه فقط مناطق‌ اشغالی لبنان بلکه شهرهای تحت‌ اشغال صهیونیست‌ها تو فلسطین هم به دست ما می‌افته!»
در آن زمان صحبت کردن از چنین موضوعی برای خیلی از افراد خارج از مقاومت اسلامی بسیار عجیب بود اما بعد از 25 سال پس از مطرح شدن این پیش‌بینی، سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان در یک سخنرانی از نیروهای مقاومت اسلامی خواست برای روزی آماده‌باشند که مقاومت اسلامی از آنها بخواهد برای آزادسازی مناطق شمالی فلسطین‌ اشغالی، وارد منطقه الجلیل شوند.
* * * 
یک روز به دوست صمیمی‌اش «حاتم حسین» (ابوعلی)، که از نیروهای زبده مقاومت اسلامی بود و بعدا شهردار منطقه زادگاهش «نفاخیه» در حومه صور شد، رو کرد و گفت: «حاتم! اگه من نتونستم آزادسازی جنوب رو ببینم، امیدوارم که تو ببینی!»
این پیش‌بینی محقق شد و «حاج حاتم حسین» در کسوت فرماندهی در مقاومت اسلامی نه فقط آزادسازی جنوب لبنان بلکه جنگ 33روزه و دفاع از حرم حضرت زینب کبری(س) را دید، در همه آنها نقش ایفا کرد و سرانجام در نبرد آزادسازی شهر «قصیر» در سوریه در بهار 1392 (2013) به دوست و همرزم دیرینه‌اش رضا حریری پیوست.
* * * 
طرحی که فرماندهان ارشد مقاومت اسلامی، مخصوصاًً رضا حریری و سمیر مطوط، برای ادامه نبرد با دشمن داشتند، نفوذ به پایگاه‌های دشمن به مناطق‌ اشغالی و انهدام و تلفات‌گیری سریع و متعاقب آن عقب‌نشینی سریع از این پایگاه‌ها بود تا به این شکل هم ضربات سریع به دشمن وارد شود، هم سرعت واکنش سریع از دشمن گرفته شود و در عین حال نیروهای مقاومت با کمترین تلفات در کمترین زمان ممکن به مناطق آزاد برگردند.
اولین پایگاه‌های مورد نظر در این مجموعه طرح عملیاتی، که بعدها به «جنگ پایگاه ها» مشهور شد و تا آخرین روزهای قبل از آزادسازی جنوب لبنان ادامه پیدا کرد، پایگاه‌های «حُقبان» (در منطقه «یاطِر» در حومه «بنت جبیل») و «سُجُد» (در «اقلیم التفاح» و حومه نبطیه) بودند. اولین عملیات، حمله به پایگاه حقبان بود که علاوه به دلیل ارتفاع قابل توجه نسبت به مناطق همجوار، قدرت تأمین آتش قابل توجهی به ارتش رژیم صهیونیستی و مزدوران مستقر در این پایگاه می‌داد. در طرح مانور این عملیات، «حاج حمزه» به‌عنوان فرمانده هجوم و «حاج جواد» به‌عنوان فرمانده پشتیبانی آتش تعیین شدند.
اولین مرحله برای نفوذ به اطراف این پایگاه حساس و مهم، پاکسازی میدان‌های مین اطراف پایگاه بدون جلب توجه دشمن بود که دشواری‌های قابل توجهی داشت. این کار یک ماه طول کشید و رضا حریری شخصا در این کار مشارکت کرد.
با وجود اصرار شدید سید عباس موسوی مبنی بر پرهیز از هر نوع مشارکت مستقیم یا حضور در خط مقدم عملیات، مانند تمام عملیات‌های گذشته، شخصا تصمیم گرفت که در صحنه حاضر باشد.
چند شب قبل از شروع عملیات به یکی از دوستانش گفت که این‌بار ان‌شاء‌الله عملیات نهایی در پیش است. به یکی دیگر از دوستانش هم در مورد جایگاه شهید و شهادت گفته بود. این دو نفر و تعداد دیگری از همرزمان‌شان یقین کرده بودند که «حاج حمزه» در این عملیات به شهادت می‌رسد. 
* * * 
11 سپتامبر را شاید بیشتر از هر حادثه‌ای با جنگ‌های کویت، عراق و افغانستان بتوان مرتبط کرد. با این وجود، پنجشنبه 20 شهریور 1365 (11 سپتامبر 1986) برای رزمندگان و پژوهشگران مقاومت اسلامی، یادآور شروع جنگ پایگاه هاست. سحرگاه آن روز، نیروهای مهاجم مقاومت اسلامی تحت فرماندهی رضا حریری، به پایگاه حُقبان در حومه بنت جبیل حمله کرده و ضمن به هلاکت رساندن 20 نظامی 
صهیونیست، انهدام کامل مواضع و سنگرهای دشمن و به غنیمت گرفتن یک نفربر و مقدار تجهیزات نظامی، توانستند به خطوط اولیه برگردند. 
با این حال در درگیری تن به تن رزمندگان با نیروهای اسرائیلی مستقر در پایگاه، سه نفر از رزمندگان مقاومت اسلامی به شهادت رسیدند. همان‌طور که چند نفر از رزمندگان حاضر در صحنه عملیات حدس می‌زدند، اولین نفر فرمانده عملیات «شهید حاج رضا حریری» (حاج حمزه) بود. با این حال رزمندگان مقاومت اسلامی پیکرها را سوار نفربر کردند و راهی شهرک «دیر قانون النهر»، زادگاه فرمانده شهید، شدند.  
رادیو عربی تهران، صدای عرب زبان جمهوری اسلامی، گزارشی را از پیروزی نیروهای مقاومت اسلامی و تشییع شهدا در آن روز منتشر کرد. فیلمبردار همراه تیم ایرانی هم صحنه‌های این تشییع را ثبت کرد. به رسم تمام شهدای آن روز مقاومت اسلامی، پیکر رضا حریری و دو همرزمش شهیدان «حاج مصطفی عبدالکریم» و «حسین قاروط» در پرچم جمهوری اسلامی ایران پیچیده شده بود.
رضا حریری را در گلزار زادگاهش به خاک سپردند؛ منطقه‌ای که بعدها ده‌ها نفر از بهترین شهیدان و فرماندهان را تقدیم مقاومت، اسلام و لبنان کرد.
* * * 
شهید رضا حریری تبحر بالایی در سرودن شعر داشت. تعداد زیادی شعر از او با موضوع اسلام، عاشورا، شهادت، مقاومت اسلامی، نبرد با دشمن‌ اشغالگر و... بجا مانده است که تا امروز به زبان فارسی‌ ترجمه نشده‌اند.
منبع: کیهان
اینستاگرام
نظری بگذارید
نام خود را وارد نمایید
متن نظر را وارد نمایید
مقدار صحیح است
مقدار صحیح وارد کنید
بدون ویرایش از شما
آخرین اخبار
تبلیغ کانال فاش در ایتابنر بیمه دیفتح‌الفتوحصندوق همیاریخبرنگار افتخاری فاش نیوز شویدمشاوره و مشاوره تغذیه ویژه ایثارگرانسایت جمعیت جانبازان انقلاب اسلامیانتشارات حدیث قلماساسنامه انجمن جانبازان نخاعیlogo-samandehi