زیارت قتلگاه شهدای غواص

مناطق عملیاتی دفاع مقدس، هر نقطه آن یادآور حماسه آفرینی های رزمندگان در هشت سال نبردی نابرابر است که این حماسه آفرینی ها گاهی با پیروزی های بزرگی هم چون عملیات بیت المقدس، فتح المبین، ثامن الائمه(ع)، کربلای 5 و والفجر هشت توأم بوده و گاهی هم با عدم الفتح در عملیات هایی مانند کربلای 4 روبرو می شدند.

به همین خاطر برای اینکه رشادت های رزمندگان در طول دفاع مقدس از یادها نرود، یادمان های متعددی محل بازدید خیل عظیم زائران راهیان نور قرار گرفته که از جمله این یادمان ها می توان به یادمان شهدای «علقمه» اشاره کرد.

این یادمان که چند سال پیش با هدف زنده نگاه داشتن دلاور مردان نیروهای شرکت کننده در عملیات کربلای چهار احداث شده، از زمانی که سال گذشته 175 شهید غواص این عملیات به میهن بازگشتند، تعداد بازدید کنندگان از این یادمان هم بیشتر شده است زیرا زائران سرزمین نور می خواهند ببینند محلی که نقطه به اصطلاح رهایی رزمندگان در شب عملیات بوده، چه ویژگی دارد.

منطقه عملیاتی کربلای 4 یعنی مناطق «ابوالخصیب» و «شلمچه» دارای ارزش‌ و ویژگی‌های مهم سیاسی و نظامی بوده و می‌توان آن‌را مهم‌ترین منطقه عملیاتی در جبهه جنوب دانست چون مرکز این منطقه، نخلستان‌های اطراف اروندرود ـ حد فاصل جزیره «بلجانیه» تا بصره ـ است که عرض آن 4 تا 5 کیلومتر و طول آن حدود 15 کیلومتر بود.

زمین منطقه عملیاتی دارای دو ویژگی مهم وجود نهرها و کانال‌های کشاورزی که عمق مناسبی داشتند و از آنها می‌شد برای پدافند استفاده کرد و همچنین جناحین منطقه عملیاتی که از شمال به آب‌گرفتگی شلمچه و کانال ماهی‌گیری و از جنوب به «خور زبیر» و زمین‌های باتلاقی اطراف آن منتهی می‌شد و دشمن در آن قدرت پاتک نداشت.

داشتن چنین ویژگی هایی باعث شد تا طراحان و فرماندهان جنگ تصمیم به اجرای عملیات در منطقه مورد اشاره با هدف رسیدن به بصره، مهم ترین شهر استراتژیک عراق در جنوب بگیرند لذا با تدبیری که اتخاذ شده بود عملیات می‌بایست در ساعت 22:30 مورخ 1365/10/3 آغاز شود.

به همین دلیل غواص‌ها از ساعاتی قبل به درون آب رفته و به سمت خط دشمن حرکت کردند اما در این میان، نیروهای دشمن که کاملاً آماده و هوشیار بودند، ضمن پرتاب منور، با تیربار و خمپاره به طرف نیروهای خودی شلیک می‌کردند.

این موضوع باعث شد تا در مجموع تمرکز فرماندهان و نیروها بر روی اهداف تعیین شده بر هم بخورد و بدین ترتیب به رغم تلاش بسیاری که برای تصرف مناطق مورد نظر انجام شد ولی به خاطر هوشیاری دشمن و شلیک پرحجم آنها بر روی آب، و نیز احداث 9 رده مانع طبیعی و مصنوعی در «ام‌الرصاص» و نیز اشراف و تسلطی که بر روی این موانع داشتند، امکان ادامه درگیری از میان رفت؛ لذا به منظور حفظ قوا و طراحی مجدد عملیات آتی، از ادامه نبرد اجتناب شد.

با توجه به شکست عملیات در رسیدن به اهداف خود، تحلیل های مختلفی درباره آن از سوی صاحبنظران سیاسی و نظامی صورت گرفت از جمله اینکه بسیاری از صاحبنظران نظامی معتقد بودند که فرار یکی از نظامیان بلندپایه به عراق و خیانت او باعث لو رفتن و اطلاع عراق از این عملیات و آمادگی او برای مقابله دقیق با مانور ایران شده بود.

به هر تقدیرعراق این عملیات را «روز بزرگ» نامید و همچنان سرمست پیروزی خود از دفع حمله ایران بود که نبرد سرنوشت ساز جنگ با عنوان کربلای 5 در همین منطقه با پیروزی آغاز شد.

مجموعه این تحولات باعث شده تا امسال یادمان شهدای این عملیات شاهد حضور تعداد بیشتری از زائران نسبت به سال های گذشته، باشد به نحوی که ستوان یکم پاسدار «تقی حیدری» از فرماندهان تیپ 44 قمر بنی هاشم(ع) که مسئولیت حفظ و حراست از این منطقه را عهده دار است، به خبرنگار دفاع پرس می گوید: «امسال تعداد زیادی از کاروان ها به این محل آمدند تا از نزدیک محل عروج غواصان را ملاحظه کنند به شکلی که در روز سال تحویل انبوهی از جمعیت در این منطقه حضور یافتند و یادمان مملو از جمعیت بود».

وی ادامه می دهد: «اگر بخواهیم از نظر آماری هم به این حضور عاشقانه مردم نگاهی داشته باشیم باید گفت که آنچه تا عصر سوم فروردین ثبت شده نشان می دهد از تاریخ 14 اسفند تا عصر سوم فروردین در مجموع حدود 46 هزار نفر از این یادمان بازدید به عمل آوردند».  /