دوشنبه 02 اسفند 1400 , 10:21
نقش بی‌بدیل روحانیت در دفاع مقدس
تشویق و ترغیب مردم به حضور در میدان‌های نبرد و ایجاد روحیه استقامت و مقاومت در دشواری‌های ناشی از جنگ و دادن امید و اطمینان به تحقق وعده‌های الهی، از جمله نقش‌های روحانیت در حماسه دفاع مقدس است. بزرگان دین با حضور به موقع در صحنه و دادن پیام به مردم، مبنی بر اینکه دفاع از حریم و ناموس کشور اسلامی و جهاد در مقابل متجاوز، لازم و واجب است، نقش سترگی در این راه ایفا کردند.
شهید شیخ فضل‌الله محلاتی یکی از همین شهدای روحانی است که نقش بسیار مهمی در دفاع مقدس ایفا کرده است. او در فاصله سال‌های ۱۳۲۶ تا ۱۳۵۷ پس از آشنایی با شهید نواب صفوی، به گروه فداییان اسلام پیوست و به علت این همکاری، بار‌ها تحت تعقیب قرار گرفت.
در اول اسفند ۱۳۶۴، آیت الله شیخ فضل الله محلاتی، نماینده امام خمینی (ره) در سپاه پاسداران به همراه هشت تن از نمایندگان مجلس، به نام های: حجج اسلام ابوالقاسم رزاقی، سید نورالدین رحیمی، غلامرضا سلطانی، مهدی یعقوبی و ابوالقاسم موسوی دامغانی و نیز آقایان محمد کلاته ای، علی معرفی زاده و سید حسن شاه چراغی و چند تن دیگر از قضات و مسؤولین نظام، عازم جبهه‌های جنگ بودند که هواپیمای آن‌ها مورد حمله دو فروند جنگده عراقی قرار گرفت و در نزدیکی اهواز سقوط کرد و کلیه سرنشینان آن به شهادت رسیدند. جهت ارج نهادن به فداکاری‌های روحانیون در طول دوران دفاع مقدس، این روز به نام روز «روحانیت و دفاع مقدس» نامگذاری گردید. روحانیون در دوران هشت سال دفاع مقدس نقش بسیار برجسته‌ای داشتند، روحانیون شهیدی همچون شاه آبادی، محلاتی، شیرازی، میثمی، زمانی، رزاقی و... گواهی بر این مدعاست.
شهید آیت الله شیخ فضل الله محلاتی در سال ۱۳۰۹ در محلات متولد شد و در سال ۱۳۲۴ به حوزه علمیه قم رفت و از محضر بزرگانی همچون آیت الله بروجردی، امام خمینی، علامه طباطبایی و شهید صدوقی کسب فیض کرد. فعالیت‌های سیاسی ایشان از سال ۱۳۲۶ و به دنبال آشنایی با فداییان اسلام و مرحوم آیت الله کاشانی آغاز شد.
بعد از کودتای ۲۸ مرداد به خاطر سخنرانی بسیار تند علیه کنسرسیوم نفت و کودتای شاه، دستگیر و به مشهد تبعید شد. بعد از آغاز نهضت امام خمینی در سال ۱۳۴۱ فعالیت‌های شهید محلاتی شدیدتر شد و بار‌ها به زندان افتاد. در آستانه انقلاب اسلامی از اعضای فعال کمیته استقبال از امام بود و بعد از پیروزی، در کمتیه مرکزی به عنوان نماینده امام فعالیت داشت. ایشان در انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی به عنوان نماینده محلات و دلیجان انتخاب شدند و سپس به عنوان نماینده امام در سپاه منصوب شد. ایشان در دوره دفاع مقدس نقش ارزنده‌ای ایفا نموده و سرانجام مزد مجاهدت‌های خود را با شهادت خود گرفت.
اول اسفند روز شهادت شهید محلاتی و تعدادی از نمایندگان و قضات است که با نظر مساعد حضرت امام به عنوان «روز روحانیت و دفاع مقدس» ثبت شد. آمار شهدای روحانی در کشور چهارهزار و سیصد و شصت و سه نفر است که به نسبت جمعیت دیگر اقشار جامعه، بالاترین میانگین را دارد.
تعداد شهدای روحانی که در سمت فرماندهی به شهادت رسیدند ۱۴۳ نفر است. هم چنین از میان روحانیون ۱۲۴ آرپی. جی زن به شهادت رسیده اند. شهدای تخریبچی طلبه ۴۷ نفر و تعداد شهدای روحانی اطلاعات و عملیات ۲۸ شهید بوده است. قوه قضائیه ۲۰ شهید و مجلس شورای اسلامی ۲۶ شهید تقدیم انقلاب اسلامی کرده اند که این‌ها علاوه بر شهدای ترور است.
۱۲۶ نفر از روحانیان، ترور و شهید شدند، هم چنین ۵۳ روحانی امدادگر، ۷۲ روحانی غواص و ۸۸ روحانی مخابرات، بخشی از شهدای روحانیت در طول دوران دفاع مقدس است. تعداد شهدای طلبه که همزمان دانشجو نیز بودند ۲۹ نفر است. ۳۳ نفر از مسؤولان عقیدتی سیاسی در نیرو‌های مسلح و ۴۵ طلبه معلم هم در جنگ به شهادت رسیدند.
۶۲ امام جماعت و ۴۳ امام جمعه به جز شهدای روحانی در طول هشت سال دفاع مقدس به شهادت رسیده اند. هم چنین ۱۵ بانوی طلبه در دفاع مقدس به شهادت رسیدند.
از سوی دیگر، ۸۴ نفر از بین روحانیون اهل سنت در دفاع مقدس به شهادت رسیدند و تعداد شهدای طلبه غیر ایرانی هم بالغ بر ۲۴۸ نفر است که این آمار را می‌توان قابل توجه دانست. تعداد پدران شهدای روحانی فراوان است، حتی پدران شهدای روحانی که چند فرزند خود را فدای انقلاب کرده اند هم بسیارند و بعضی از آن‌ها هم پدر شهیدند، هم خودشان شهید شده اند.
آیت الله احمدی میانجی، آیت الله بُدلا، آیت الله معرفت و آیت الله سید مهدی روحانی از جمله پدران شهدای روحانی هستند. چهار فرزند از مرحوم آیت الله جنیدی امام جمعه رودسر در زمان جنگ به شهادت رسیدند و پنجمین فرزندشان سال‌ها پس از جنگ و بر اثر عوارض شیمیایی به شهادت رسید. بیش از ۳۰۰ روحانی آزاده در چنگال دژخیم بعثی اسیر بودند که نمی‌شود نقش آن‌ها را در معنویت بخشی و روحیه دادن به رزمندگان انکار کرد. مرحوم ابوترابی و جمشیدی ازجمله این روحانیون هستند.
