کارگردان سینما: رسالت سینمای دفاع مقدس تمام نشده است

«انسیه شاه‌حسینی» فیلمنامه‌نویس و کارگردان مطرح سینمای دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، به تشریح جایگاه زن در سینمای دفاع مقدس پرداخت و با تاکید براینکه بین زن و مردِ ایثارگر فرقی وجود ندارد، اظهار داشت: یکی از ویژگی‌های جنگ این است که از زن ها مرد می‌سازند و از مردها مادر ساخته می‌شود.

این نویسنده و کارگردان تصریح کرد: مادرانی که وقتی پسرشان شهید می‌شد پسر دوم‌شان را راهی جبهه می‌کردند و وقتی همسرشان شهید می‌شد هنوز استوار می‌ایستادند، مانند چاهی در خود فرو می‌ریختند و این اوج ایستادگی است. من بسیاری از مردان را دیدم که در جریان جنگ مادر شدند لذا فرقی بین زن و مرد نمی‌بینم.

کارگردان فیلم شب ‌به‌خیر فرمانده خاطرنشان کرد: یک روز در اخبار مجری خبر گفت «امام فرمودند جنگ برای ما نعمت است». آن روز باخودم عهد بستم تا آنقدر این جمله را واکاوی کنم تا به معنی این جمله امام برسم. در یکی از روزهای جنگ در محل مقبره راهیان شهدای هویزه به جایی که محل زندگی مرزنشینان بود رسیدیم و مشاهده کردم که تمام زندگی آنها جعبه مهمات بود و از همین مهمات مصالح و دیوارهای زندگی خود را می‌ساختند.

این فیلمنامه‌نویس افزود: وقتی در آن منطقه برای چوپانی می‌رفتیم با دختری دوست بودم که اسمش مسبوبه بود، او حامله بود و ما باهم هیزم جمع می‌کردیم آنجا منطقه مین‌گذاری شده بود. یکروز او پای‌اش را روی مین گذاشت و پای‌اش قطع شد اما در همان حال، با خوشحالی شکم‌اش را گرفته بود و به عربی خداروشکر می‌کرد و می‌گفت بچه ام سالم است.

شاه‌حسینی ادامه داد: در روستای دیگری یک‌روز زن عربی را دیدم که گفت میروم لب آب تا آب بیاورم، لب آب یعنی درست نقطه‌ای که در تیررس عراقی‌ها است، او به نزدیکی کرخه رفت و عبایش را خیس کرد و برگشت، وقتی آمد عبای‌اش را در آورده بود و به پیرمردها و بچه ها داد تا ابای‌اش را مک بزنند و دهنشان‌تر شود. تماشای این سکانس‎‌ها هر انسانی را بهم می‌ریزد.

شاه‌حسینی با اشاره به خاطره کودکی‌اش بیان کرد: در همان شرایط و در آن هشت سال من فهمیدم برای برنده شدن باید حتما اول ببازی، برای به دست‌آوردن باید حتما از دست بدهی و رمز جاودانی این است که اول تشنه باشی.

این کارگردان سرشناس گفت: وقتی به آن نقطه برسید با تمام شکست‌هایی که خورده‌ای مانند یک پهلوان زخمی از جایت بلند می‌شوی و با عظمتی شگرف راه میروی، باید به لحظه ای برسی که حس می‌کنی نرسیده‌ای. شهادت و ایثارگری تمام رازی است که آدم‌های پاک‌باخته به آن دست پیدا کرده‌اند، وقتی به آرمانت می‌رسی به هدف دنیایی رسیده‌ای و دیگر برایت رنگ می‌بازد.

وی تاکید براینکه کار سینمای دفاع مقدس تمام نشده است، درباره وضعیت وضعیت سینمای دفاع مقدس گفت: برای گفت‌وگو با مخاطب امروز در موضوع دفاع مقدس نیازمند روایت‌های ناب هستیم.

شاه‌حسینی با اشاره به ویژگی‌های کارگردانان عرصه دفاع مقدس گفت: یک فیلمساز دفاع مقدس باید به این مسائل فکر کند، اول باید اندازه خود را محک بزند، باید بداند که این دنیا محل زندگی نیست بلکه محل عبور است اگر این‌گونه به این دنیا نگاه کند قهرمان قصه‌اش با یک ضرر مالی فرو نمی‌پاشد و تازه می‌فهمد باید به سراغ دریای بی‌کرانه صبر برود که خدا در قرآن می‌گوید سلام بر صابرین و سلام بر پاداش‌هایی که برای آنها در نظر گرفته شده است و این صبر از آن انتخاب درست می‌آید که پیش‌تر گفتم.

وی افزود: برای اینکه آرمان‌هایمان ویران نشود، نباید فریب نرسیدن‌ها را بخوریم، نباید از باخت ناراحت شویم، تا نبازیم نمی‌بریم. بسیاری از مسائلی که در جنگ برای زنان اتفاق افتاد را نمی‌شود نوشت، درواقع احساس می‌کنم هنوز جان‌ها در آن شرایط محرمیت قرار نگرفته‌اند، هنوز درک لازم را ندارند حرف زدن در مورد زنان در جنگ کم‌فروشی است، زیرا نمی شود آنطور که باید و شاید گفت و نوشت و نمایش داد.

شاه‌حسینی با اشاره به فیلم جدیدش گفت: در فیلم جدیدم به زندگی زنانی پرداخته شده که لباس‌های سربازان را می‌شویند این فیلم خیلی لایه‌های نهفته دارد چگونه می توان حس و حال زنی که همسرش شهید و لباس خونی رزمنده‌ای دیگر را می‌شوید نمایش داد؟ ما هنوز به آن مرحله نرسیدیم، حضور زنان صور مختلفی دارد و نمی توان هنوز به تمام آن مسائل پرداخت.

وی بیان کرد: فیلمسازان دفاع، زبان سینما را نمی شناسند و نمیدانند چگونه کلام را باید به تصویر تبدیل کرد، اگر به این ترجمه دست پیدا کنند، و بدانند چطور برخی دیالوگها را با عکس بگویند رسالت‌شان را به درستی انجام داده‌اند. باید برای ترجمه ما‌به‌ازا بگذاریم و با قصه‌های روزمره امروزی ایثار و از خودگذشتگی را نشان بدهیم، حتما نباید ایثار را در پشت خاکریز نشان داد، یک معلم با رازداری‌اش می‌تواند آبروی یک شاگرد را نجات بدهد و این ایثار است؛ برای نشان دادن تشنگی اگر کسی زبان ترجمه تصویر را بداند، با یک حس یا واکنش تشنگی یا گرما را نشان می‌دهداگر فیلمساز به این مرحله برسد بسیاری از مشکلات ما حل می‌شود. ما قصه‌های زیبای بیشماری داریم که باید آنها را به نمایش بگذاریم.