محکومیت جهانی قرآن‌سوزی در سوئد؛ استکهلم عقب‌نشینی کرد

شاید هیچ اصل حقوق بشری چون اصل آزادی بیان، مفهومی سیال نداشته باشد. گاهی کوچک‌ترین انتقادات به رژیم آپارتاید اسرائیل مصداق یهودی‌ستیزی و نژادپرستی قرار می‌گیرد از ذیل عنوان آزادی بیان خارج و محکوم می‌شود و گاهی نیز نفرت‌پراکنیِ خشونت‌آمیز نسبت به مقدساتِ پیروان یک دین (به ویژه اسلام) مصداق آزادی بیان قرار می‌گیرد!

عصر روز چهارشنبه گذشته بود یک سوئدیِ عراقی الاصل به نام «سلوان مومیکا» (۳۷ ساله) در استکهلم، در نخستین روز تعطیلات عید قربان، یک نسخه از قرآن مجید را پاره کرد و آن را در مسجد مرکزی این شهر به آتش کشید. وی پس از آن که پلیس این کشور مجوزی برای برگزاری تظاهرات ضداسلامی صادر کرد، این جنایت را مرتکب شد. این فردِسودا زده که در منطقه قره‌قوش واقع در «بخدیدا» در استان نینوای متولد شده و در شبکه‌های اجتماعی خود را «متفکر، نویسنده و ملحد» معرفی می‌کند! روز چهارشنبه تحت حمایت مقامات سوئدی و برابر چشمان حدود ۲۰۰ مسلمان دست به این اقدام خشن در استکهلم زد. این فرد ۳۷ ساله عراقی الاصل که از کشورش به سوئد‌ گریخته است، در مصاحبه با یک روزنامه سوئدی اعلام کرد که طی ۱۰ روز دیگر پرچم عراق و نسخه‌ای از قرآن را در مقابل سفارت عراق در استکهلم آتش خواهد زد. وی گفت که از تأثیر کاری که کرده، آگاه است و مدعی شد که او هزاران پیام تهدید به قتل دریافت کرده است. «احمد الصحاف»، سخنگوی وزارت خارجه عراق در همان آغاز غائله گفته بود: «فرد موهن به قرآن کریم، دارای تابعیت عراقی است، به همین منظور از مسئولان سوئدی می‌خواهیم وی را به دولت عراق تحویل دهند تا ما بر اساس قوانین کشور اقدام به محاکمه‌ وی کنیم.»

روشن است که این اقدام موهن و نفرت‌پراکنانه با واکنش‌های زیادی از سراسر جهان همراه شده است. دفتر آیت‌الله‌العظمی «سید علی سیستانی»، مرجع عالی‌قدر شیعیان از عراق در نامه خود اعلام کرد: «رسانه‌ها گزارش دادند که یک فرد در سوئد با هدف اهانت به دین حنیف اسلام، به نسخه‌ای از قرآن کریم توهین کرده و تعدادی از برگه‌های آن را سوزانده است. طی سال‌های اخیر چندین مرتبه در کشورهای مختلف چنین رفتار شرم‌آوری رخ داده بود، اما مسئله مورد توجه این است که این بار این اتفاق با مجوز رسمی پلیس سوئد رخ داد؛ آن هم با این بهانه که این اقدام از الزامات احترام به آزادی بیان است! اما قطعا احترام به آزادی بیان به هیچ وجه صدور مجوز چنین رفتار شرم‌آوری را توجیه نمی‌کند؛ رفتاری که نماد تعدی آشکار به مقدسات بیش از 2 میلیارد مسلمان در جهان است و به ایجاد فضایی مناسب برای ‌اشاعه افکار رادیکالی و اقدامات ‌اشتباه منجر می‌شود.»

آن‌طور که ایسنا نوشته، در این نامه آمده است: «مرجعیت عالی‌قدر دینی ضمن محکوم و تقبیح کردن این اقدام، از سازمان ملل می‌خواهد گام‌های کارآمدی را به منظور جلوگیری از تکرار امثال چنین رخدادهایی اتخاذ کند و کشورها را به بازنگری در قوانینی سوق دهد که اجازه وقوع چنین اقداماتی را می‌دهد. مرجعیت عالی دینی همچنین به تثبیت ارزش‌های همزیستی مسالمت‌آمیز بین پیروان ادیان مختلف و رویکردهای فکری مبتنی بر رعایت حقوق و احترام متقابل بین همگان فرامی‌خواند.»

 ناتو: آزادی‌ بیان است!

محکومیت‌ها در حالی صورت گرفته که «ینس استولتنبرگ»، دبیرکل ائتلاف ناتو، روز پنجشنبه، اهانت به کتاب آسمانی مسلمانان در سوئد را «بخشی از آزادی بیان» توصیف کرد. استولتبرگ درباره مخالفت‌های کشورهای مسلمان با این اقدام هتاکانه در سوئد گفت: «من عمق احساساتی که این رویداد ایجاد کرده را می‌فهمم. کارهایی انجام شده‌اند که آزاردهنده‌ و زننده‌اند اما لزوماً در کشوری با حاکمیت مستقل غیرقانونی نیستند. طی هفته‌های گذشته در سوئد شاهد اعتراض‌هایی علیه ترکیه و ناتو-هر دو- بوده‌ایم.» دبیرکل ناتو گفت: «این کارها مورد پسند من نیست اما من از حق مخالفت کردن دفاع می‌کنم. این بخشی از آزادی بیان است.» البته این نظامی- سیاستمدارِ نروژی الاصل توضیح نداده چطور جلوی یهودی‌ستیزی- در حالی که کوچک‌ترین انتقادات به رژیم اسرائیل هم مصداق یهودی‌ستیزی دانسته می‌شود- را می‌توان گرفت، اما جلوی مسلمان‌ستیزی را نه؟

واکنش‌ها به این مصداق نفرت‌پراکنی زیاد بوده است؛ از وزیر امورخارجه ایران و سخنگوی این وزارت‌خانه تا جنبش حزب‌الله لبنان این اقدام را محکوم کرده‌اند. حتی قانونگذاران دومای دولتی روسیه اقدام به سوزاندن کتاب آسمانی مسلمانان را محکوم کردند و «ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهور روسیه نیز مدعی شد که بی‌احترامی به قرآن در روسیه برخلاف برخی از کشورها جرم حساب می‌شود. همچنین گردهمایی‌ها و تظاهرات‌هایی نیز در محکومیت این اقدام در سراسر جهان برگزار شده است؛ از ایران تا عراق، ترکیه و...حتی در مواردی به سفارت‌خانه سوئد نیز حمله شده است.