سرگذشت خلبان شهید در «سر به هوا»

«سید مسعود امامی» کارگردان مستند «سر به هوا» که در بخش مسابقه شهید آوینی هفدهمین جشنواره سینمای مستند ایران «سینماحقیقت» حضور دارد، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌‌پرس، درباره این مستند اظهار داشت: «سر به هوا» درباره آخرین خلبان شهید جنگ ایران و عراق یعنی عباس اکبری است و چون از کودکی همیشه سر به هوا بوده است، تصمیم گرفتم نام این مستند را اینگونه بگذارم. او در یکی از روستاهای قم به دنیا آمده است و هیچ‌کس تصور نمی‌کرد روزی بتواند خلبان شود.

وی ادامه داد: «سر به هوا» مستندی پرتره است که کاملا به صورت داستانی پیش می‌رود و روایت در آن بسیار دخالت دارد. بخش بزرگی از این مستند نیز به صورت بازسازی ساخته شده است یعنی قسمتی از آن مصاحبه با تعدادی از هم‌رزمان این شهید و قسمتی دیگر مصاحبه با خانواده او همچون دختر و پسرش که بزرگ شده‌اند و پسرش نیز همچون پدر خلبان شده است، پیش می‌برند.

این مستندساز در پاسخ به این پرسش که عباس اکبری چه تفاوتی با دیگر شهیدان خلبان دارد، عنوان کرد: عباس اکبری دوره‌دیده آمریکا بود که با شروع انقلاب، به دلیل یک تشابه اسمی از ارتش کنار گذاشته می‌شود، پس از شروع جنگ ایران و عراق نیز علی‌رغم بی‌علاقه بودن خانواده، به صورت داوطلب برای حضور در جنگ اقدام می‌کند و به ارتش بازمی‌گردد. آخرین عملیات این شهید «عملیات کرکوک» است که پس از قطعنامه انجام می‌شود و به شهادت او می‌انجامد. او می‌توانست به این عملیات یا دیگر عملیات‌های جنگ نرود اما انتخابش اینگونه بوده است.

کارگردان «سرایش» درباره مدت زمان ساخت فیلم و چگونگی دستیابی به آرشیو عنوان کرد: ساخت مستند «سر به هوا» تقریبا یک سال زمان برد چراکه بسیاری از مسائلی که می‌خواستیم، مشخص بود. همچنین بخشی از این مستند از آرشیو بهره برده و بخشی دیگر بازسازی شده است. وقتی درباره جنگ، به خصوص نیروی هوایی، فیلمی می‌سازیم، دسترسی به آرشیو و تصاویر بسیار سخت است مثلا به سختی توانستیم تصاویری از هواپیمای عباس اکبری به دست آوریم چراکه او موقعیت‌های مختلف را برای جنگ عکس‌برداری می‌کرد.

امامی درباره میزان تاثیرگذاری این مستند بر مخاطب تاکید کرد: حدود 10 یا 11 سال است که به ساخت مستند در حوزه دفاع مقدس مشغول هستم، همیشه سعی کرده‌ام جوری مستند را به تصویر بکشم که مخاطب عام هم نسبت به آن علاقه‌مند شود مثلا مستند «سر به هوا» درباره شخص عجیبی نیست بلکه انسانی‌ است که عرق به وطن او را وارد این حوزه کرده است، به طور کلی خیلی آرمان‌گرایانه به مسائل نگاه نمی‌کنم تا مخاطب هم آن را بیشتر باور کند.

وی خاطرنشان کرد: ساخت این فیلم برای من بسیار سخت بود چراکه همیشه درباره شهدای نیروی زمینی فیلم می‌ساختم و با تخصص‌های آن‌ها آشنا شده بودم اما از آن جایی که اولین بار بود که به نیروی هوایی می‌پرداختم؛ آرشیوهای شهدای نیروی زمینی و افرادی که می‌توانند درباره آن‌ها گفت‌وگو کنند، زیاد هستند و به طور کلی خیلی تخصص نمی‌خواست اما وقتی درباره یک خلبان فیلم می‌سازیم، باید اصطلاحات تخصصی را بیاموزیم که کار ما را سخت کرده بود.

این مستندساز در پایان درباره هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت» بیان کرد: یکی از آرزوهای تمام مستندسازان این است که در جشنواره «سینماحقیقت» حضور و تندیسی از آن را در آرشیو خود داشته باشند. این فستیوال یکی از درجه‌یک‌ترین جشنواره‌های ایران است.