سوریه زمان جنگ تحمیلی مرزهایش را به روی صدام بست

خلبان جانباز «سیدجمشید اوشال» گفت: برخی که ادعای دوستی می‌کردند، در جنگ ایران و عراق از ما روی برگردانند. کشور‌هایی همانند سوریه دوستی‌شان را با ایران ثابت کردند. سوریه آن زمان با عراق همکاری داشت، ولی وقتی جنگ شروع شد، مخالفتش را با صدام اعلام کرد و مرز‌های کشورش را به روی عراق بست.

«سید جمشید اوشال» سال ۱۳۵۰ وارد نیروی هوایی شد. با شروع جنگ تحمیلی برای شکستن محاصره اهواز با هواپیما به دل دشمن زد. در این عملیات هواپیمایش دچار سانحه شد و به اسارت دشمن درآمد. وی ۱۱۹ ماه در زندان‌های سازمان امنیتی بغداد، ابوغریب و الرشید به طور مخفی زندگی کرد و سرانجام در سال ۶۹ به میهن اسلامی بازگشت.

این خلبان جانباز دوران دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرنگار ما به بیان فعالیت‌های فرهنگی خود پس از آزادی پرداخت که در ادامه می‌خوانید.

دفاع‌پرس: از روز‌های پس از اسارت برایمان بگویید.

اوشال: اسرا در اردوگاه‌های بعثی آنقدر شکنجه شده و آزار دیدند که سال ۶۹ در دهه ۵۹ گیر کرده بودند. زمانی که وارد خاک کشورمان شدیم هم حتی آزادی را باور نمی‌کردیم. گروهی از خلبان‌ها در دوران اسارت یک رادیو داشتند که من هم در بین‌شان بودم، به دور از چشم سربازان عراقی از آن استفاده می‌کردند. از این طریق اطلاعاتی از کشور به دست آوردیم. پس از آزادی اطلاعات زیادی به دست ما می‌رسید که نمی‌توانستیم آن‌ها حقیقت دارند یا کذب است. سال‌ها طول کشید تا واقعیت‌های ۱۰ سال گذشته را بدانیم. وقتی آزاد شدیم عقیدتی ارتش هیچ کلاسی برای اسرا نگذاشت تا برایشان از وقایع ۱۰ سال گذشته بگویند. این گلایه را همیشه از ارتش داشتیم.

دفاع‌پرس: به نظر شما این روحیه انقلابی را هنوز در خودتان دارید؟

اوشال: ابتدا باید روحیه انقلابی را تعریف کنیم و بگوییم که به چه کسی انسان انقلابی می‌گویند. فردی که محاسنی دارد و می‌گوید که من ولایت‌مدار هستم، آیا فرد انقلابی است؟ زمانی که حضرت رسول (ص) به پیامبری مبعوث شدند، فرمودند که من آماده‌ام اخلاق، کرامت و معجزات اخلاقی را برای شما کامل کنم. از این رو فرد انقلابی کسی است که اخلاق محور است. با توجه به این تعریف‌ها انسان اخلاق‌مدار، قانون پذیر و ولایتی یک فرد انقلابی به شمار می‌رود. یک فرد انقلابی می‌تواند اثرگذار در یک جامعه باشد.

فردی که چنین خصوصیاتی را دارد، مقابل ظلم می‌ایستد و اگر دشمن به کشورش حمله کند، دفاع می‌کند. ما هم در دوران جنگ تحمیلی دفاع کردیم. وقتی به کشور بازگشتیم، روحیه انقلابی‌مان تغییر نکرد و در امور مختلف زندگی این روحیه را به کار گرفتیم.

ملت ما در چهل سال گذشته، انقلاب کرده و آن را ثبت و حفظ کرده‌اند. این انقلاب اهدافی هم داشت که متاسفانه در طی ۴۰ سال نتوانستیم تمام آن اهداف را عملی کنیم. نسل آینده موظف است که مانع فاصله گرفتن جامعه از آرمان‌ها و اهداف انقلاب شود. همچنین از خطا‌هایی که در طی ۴۰ سال گذشته رخ داده است، درس بگیرند و درست عمل کنند.

دفاع‌پرس: به نظر شما چه زمانی فرهنگ ایثار به شهادت ختم می‌شود؟

اوشال: جنگ برای ایران پس از پیروزی انقلاب، یک نعمت بود، زیرا در برخی شهر‌ها همچون کردستان و خوزستان افرادی قصد تجزیه کشور را داشتند. برخی می‌خواستند با زور اسلحه تفکراتشان را پیاده کنند. آن‌ها تصمیم داشتند که در روز اول مهر هم یک راهپیمایی برگزار کنند. در این صورت یک جنگ داخلی در کشور رخ می‌داد، اما جنگ که آغاز شد، تمام مردم کشور متحد شده و در مقابل یک دشمن واحد ایستادند. در این جنگ کشور‌های دوست و دشمن را شناختیم. برخی که ادعای دوستی می‌کردند، در جنگ ایران و عراق از ما روی برگردانند. کشور‌هایی هم همچون سوریه دوستی‌شان را با ایران ثابت کردند. سوریه آن زمان با عراق همکاری داشت، ولی وقتی جنگ شروع شد، مخالفتش را با صدام اعلام کرد و مرز‌های کشورش را به روی عراق بست. امروز برخی می‌گویند که ما چرا باید به سوریه کمک کنیم، در حالی که زمان جنگ، سوریه به ما کمک کرد و امروز وظیفه ما است که کمک‌شان کنیم.

با جنگ، یک وحدت ملی در ایران ایجاد شد. مردم ایران برای حفظ انقلاب و دفاع از کشور هزینه کردند. آن زمان، فرهنگ سرمایه‌گذاری بود. این فرهنگ باید آگاه سازی شود. نسل امروز باید ایثارگران دوران دفاع مقدس را الگوی خود قرار دادند. آمریکا و اروپا هم که امروز در دنیا قدرت‌نمایی می‌کنند یک روز با گذشت جان و مال‌شان برای قدرت امروزشان هزینه کردند.

هر زمان در کشور محبت به یکدیگر را در کشور گسترش دادیم، پایه‌های ایثار اجتماعی را بنا کردیم. این پایه‌های ایثار که رشد کرد، ایثار تا شهادت ختم می‌شود. انقلاب اسلامی همچون یک رودخانه است که ایثار همچون آبی در آن روان است. 

دفاع‌پرس: چه فعالیت‌هایی در زمینه ایثار و شهادت دارید؟

اوشال: سال ۹۳؛ طرح «خانه فرهنگ ایثار» در سرای محله‌های تهران را من به شهرداری، بنیاد شهید و شورای شهر دادم. شهردار و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران این طرح را تصویب و پشتیبانی کردند. شورای شهر نیز به این طرح رسمیت داد و شورای هماهنگی و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت شهر تهران برای اولین بار مصوب شد، اما پس از تغییر مدیریت، تشکیل این شورا محقق نشد. تکریم ایثارگران و تحقق شعار سال از جمله سرفصل‌های این خانه فرهنگ است.

در سال ۱۴۰۴ قرار است که ما یک کشور توسعه یافته باشیم، توسعه یافتگی هم در ذهن، فرهنگ، عملکرد انسان و فهمیم است. خانه فرهنگ ایثار نقطه اتصال گذشته به آینده است. نمی‌توان یک کشور را تغییر داد و یا فرهنگ سازی کرد، اما می‌توان محله به محله پیش رفت. وقتی جوانان و ایثارگران با هدف‌های مشترک بدور از هیچ چشم‌داشتی دور هم جمع می‌شوند و فعالیت می‌کنند، این تاثیرگذار است.