امیر سرلشکر شهید «سید علیرضا یاسینی»

نام و نام خانوادگی: سید علیرضا یاسینی

محل تولد:‌ آبادان

تاریخ تولد: ۱۵ فروردین ۱۳۳۰

درجه: امیر سرلشکر

یگان: نیروی هوایی ارتش

مسئولیت: رئیس ستاد نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی

تاریخ شهادت: ۱۵ دی ۱۳۷۳

سن: ۴۳ سال

محل شهادت: اطراف اصفهان

مزار شهید: بهشت زهرا (س) - تهران

 دفاع‌پرس: «سید علیرضا یاسینی» ۱۵ فروردین ۱۳۳۰ در شهرستان آبادان دیده به جهان گشود. وی در سال ۱۳۴۸ وارد دانشگاه خلبانی نیروی هوایی شد و پس از گذراندن دوره مقدماتی پرواز با هواپیمای اف-۳۳ برای تکمیل دوره تکمیلی به کشور آمریکا رفت و پس از بازگشت به ایران با درجه ستوان دومی در پایگاه ششم شکاری بوشهر مشغول خدمت شد.

یاسینی با شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران از جمله خلبانانی بود که در عملیات ۱۴۰ فروندی در حمله به خاک عراق نقش مهمی ایفا کرد. وی به علت شایستگی‌هایش، مورخ ۱۰ اسفند ۱۳۷۲ به سمت رئیس ستاد و معاون هماهنگ‌کننده نیروی هوایی ارتش ایران منصوب شد و تا هنگام شهادت این سمت را بر عهده داشت.

شهید یاسینی مهارت خاصی در هدایت هواپیمای اف ۴ داشت. در یکی از ماموریت‌ها هواپیمای وی هنگام بازگشت از عملیاتی برون‌مرزی، مورد تعقیب یک فروند میگ ۲۳ عراقی قرار گرفته و در اروندرود مورد اصابت موشک قرار می‌گیرد.

به محض برخورد، سیستم اجکت خلبان خود به خود فعال می‌شود و خلبان اجکت می‌کند، ولی شهید سرلشکر یاسینی که به عنوان افسر کابین عقب در این پرواز بود، با مهارت خاصی هواپیما را درحالی که تقریبا سیستم هیدرولیک خود را از دست داده بود، در پایگاه ششم به زمین می‌نشاند.

در یکی دیگر از عملیات‌ها، وی از پایگاه ششم شکاری برای زدن هدفی در عراق به پرواز درمی‌آید و بعد از عبور از اروندرود، در محدوده خورموسی با ارتفاع پایین و با سرعت بالا درحال پرواز بود که ناگهان هواپیما با یک دسته پرندگان برخورد می‌کند. در این هنگام به دلیل شکستن کاناپه کابین جلو، شهید یاسینی بی‌هوش می‌شود.

سرتیپ اقدام که به عنوان کمک در این پرواز بود، بعد از چند لحظه بی‌هوشی حالت عادی پیدا کرده و به تصور این که یاسینی اجکت کرده، سعی در بازگرداندن جنگنده می‌کند، ولی به دلیل مشکلاتی که در سیستم ناوبری بوجود آمده بود، راه خود را گم می‌کند. بعد از دقایقی که با ناامیدی درحال گشتن به دنبال راه بودند، ناگهان صدای دلنشینی را که اکثر خلبان‌های فانتوم با آن آشنا بودند، از طریق رادیوی هواپیما می‌شنوند و این صدای شهید سرهنگ خلبان هاشم آل‌آقا بود که بعد از تماس رادیویی از طریق ایشان، اعلام می‌شود که یاسینی اجکت نکرده و فقط چترش باز شده و روی صندلی نشسته است.

آل آقا جلوتر حرکت می‌کند و اقدام با کمک شهید آل آقا، راه پایگاه را پیش می‌گیرد. در این هنگام شهید یاسینی به هوش می‌آید و در حالی که تمام صورت او آغشته به خون بود، به دلیل دید بهتر تصمیم می‌گیرد تا هدایت هواپیما را به عهده بگیرد و در حالی که مجروح بود، هواپیما را به سلامت در پایگاه بوشهر به زمین می‌نشاند.

شهادت و پرواز ابدی

در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۷۳ در ساعت ۶:۳۰ صبح هواپیمای جت استار حامل فرماندهان ارشد نیروی هوایی، (شهید منصور ستاری، شهید یاسینی و شهید مصطفی اردستانی) از تهران به سمت کیش پرواز کرد تا فرماندهان در جلسه شورای هماهنگی نیروی هوایی در کیش شرکت کنند. بعداز ظهر قرار می‌شود که هواپیما قبل از عظیمت به تهران، در پایگاه هوایی اصفهان توقفی کوتاه کند. بعد از بازدیدی کوتاه از این پایگاه، هواپیما در ساعت ۲۰:۳۰ شب آماده پرواز به سمت تهران می‌شود و پس از دقایقی هواپیما به پرواز درمی‌آید.

ناگهان در ساعت ۲۰:۴۲ شب از سوی خلبان اعلام می‌شود که به علت بازشدن پنجره کابین خلبان، هواپیما مجبور به فرود اضطراری است. لحظاتی بعد هواپیما در حال گردش برای نشستن بر روی باند در ۶۴ کیلومتری جنوب پایگاه اصفهان، سقوط می‌کند و چراغ زندگی سید علیرضا یاسینی برای همیشه خاموش می‌شود و او به درجه رفیع شهادت نائل می‌آید.

شهید یاسینی در زمان شهادت ۴۳ سال داشت و از وی سه فرزند پسر و یک دختر به یادگار مانده، ولی یاد و خاطره دلاوری‌ها و رشادت هایش، هیچگاه از ذهن مردم ایران و پرسنل نیروی هوایی ارتش، پاک نخواهد شد.

وی پس از امیر سرتیپ محققی بیشترین ساعت پرواز (۲۷۵۹ ساعت) را با فانتوم داشت و همچنین پایگاه ششم شکاری بوشهر به نام این بزرگوار مزین شده است.

خانواده یاسینی یک شهید و یک جانباز را نیز تقدیم انقلاب، اسلامی و ایران اسلامی کرده است. شهید رضا یاسینی که در سن ۱۷ سالگی در تنگه چزابه به شهادت رسید و عباس یاسینی که جانباز قطع عضو هستند.

---

مسئولیت‌های شهید یاسینی

این شهید بزرگوار در طول دوران حیات خود بجز این که همواره به عنوان افسر خلبان کابین جلو اف ۴ خدمت می‌کرد، مسئولیت‌های فروانی هم داشت که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

** فرمانده عملیات پایگاه سوم شکاری همدان
** فرمانده پایگاه‌های شکاری همدان و چابهار از سال‌های ۱۳۶۳ تا ۱۳۶۵
** افسر هماهنگ کننده آموزش خلبانان ایرانی در پاکستان در سال ۱۳۶۴
** فرمانده پایگاه ششم شکاری بوشهر در سال ۱۳۶۷
** مدیریت جنگ الکترونیک و معاون عملیاتی نهاجا (اواخر سال ۱۳۶۹)
** فرمانده منطقه هوایی شیراز در سال ۱۳۷۱
** معاون هماهنگ کننده و رئیس ستاد نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی از ۱۰/۱۰/۱۳۷۲ تا زمان شهادت

پرواز‌های متعدد جنگی او در نیمه دوم سال ۱۳۵۹ و نیمه اول سال ۱۳۶۰، دو سال ارشدیت برایش به ثبت رسانید و درجه نظامی اش از سروانی به سرگردی ارتقاء یافت.

همچنین شهید یاسینی ۷ مورد تشویق در دستور، ۵ مورد ارشدیت جمعی به مدت ۶۰ ماه و اعطاء ۲ مورد نشان درجه ۲ فتح (از دست مقام معظم رهبری) در دوران حضور درخشانش در صحنه‌های سرنوشت‌ساز جنگ تحمیلی دریافت کرد.

شهید یاسینی از نگاه حضرت امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی)

رهبر معظم انقلاب اسلامی در مراسم این شهید بزرگوار در وصف او فرمودند: فقدان بزرگی بود؛ نه فقط برای شما برای من هم این طور بود. ولی خب چاره‌ای نیست باید تحمل کرد. شهید یاسینی مردی مومن بود، پرتلاش بود، صادق بود، صمیمی بود و خود همین‌ها موجب شده بود که به ایشان امیدوار باشم. در این حوادث سخت است که جوهر ما آشکار می‌شود و نیرو‌ها و توانایی‌های درونی ما آشکار می‌شود.

معظم‌له در جمع خانواده این عزیز نیز فرمودند: من به شهید یاسینی خیلی امیدوار بودم من همین حالا به ایشان (سرتیپ بقایی فرمانده سابق نیروی هوایی ارتش) می‌گفتم خیلی به این جوان امید داشتم برای آینده، ولی حالا خداوند متعال این جوری مقدر کرده بود، چاره‌ای نیست باید تحمل کرد و این تقدیرات الهی است.

گفت‌وگوی امیر «محمود ضرابی» از همرزمان شهید سرلشکر یاسینی

بهمن ماه سال ۱۳۴۶ من وارد دانشکده افسری شدم، و شهید یاسینی در سال ۱۳۴۸ وارد دانشکده افسری شد که از همان‌جا آشنایی ما رقم خورد. بعد از گذراندن سال‌های پرواز، شهید یاسینی از بدو ورود که از آمریکا فارغ التحصیل شد و به ایران بازگشت با هواپیمای فانتوم آموزش را شروع کرد، سپس طبق قوانین موجود باید ساعت‌هایی در کابین عقب پرواز می‌کردیم و بعد به آموزش کابین جلو ارتقا می‌یافتیم و بعد درجه‌بندی‌ها شروع می‌شود و از نان لیدر و لیدر درجه ۴ بعد ۳ بعد ۲ و بعد ۱ و درنهایت هم فرمانده خلبان می‌شدیم که شهید یاسینی با طی کردن تمامی این دوره‌ها با نمرات بسیار بالا و ارزشمندی به درجه فرمانده خلبانی رسیدند.

شهید یاسینی فردی متواضع، کم حرف و بسیار پر کار و دور از حاشیه بود که هرگز اهل خودنمایی و تظاهر نبود، شخصیتی خاص و محبوب داشت. وقتی شهید یاسینی افسر وابسته نظامی در پاکستان شد، پس از طی کردن مدارج ترقی در پرواز، همان اول جنگ وارد میدان شد و بنده افتخار همرزمی با این شهید نصیبم شد تا از درس‌های آموزنده اش درس بگیرم.

به شهید یاسینی گفتم با اینکه حدود ۴ سال بیشتر نیست که در شرایط بد آب و هوایی خدمت می‌کنم، اما خیلی سخت است، شما چطور ۱۲ سال در بوشهر تحمل کردید. گفتند من یک سرباز هستم هرجا بگویند کار کن، کار می‌کنم، اینقدر ایشان درگیر خدمت و آموزش دادن به خلبانان بودند که هرگز به فکر خودش و استراحت نبود و این نشات گرفته از مسئولیت‌پذیری این شهید بزرگوار بود.

معمولا در عملیات بیش از ۴ فروند هواپیما به پرواز در نمی‌آید، در یکی از ماموریت‌های برون‌مرزی من و شهید یاسینی با ۸ فروند هواپیما به پرواز درآمدیم که باید از بوشهر در ارتفاع پایین به لب مرز می‌رسیدیم و دو هدف مختلف را انتخاب می‌کردیم می‌زدیم و برمی‌گشتیم که ایشان این ماموریت را به خوبی انجام داد و برگشت و بدون هیچ خستگی بعد از برگشت به ادامه کار در مرکز پرداخت. سال‌های زیادی در بوشهر خدمت کرد و در همان پایگاه به عنوان فرمانده منصوب شد که آن پایگاه به نام این شهید بزرگوار نامگذاری شد. از این شهید بزرگوار یادگاران بسیار ارزشمندی، چون فرزندان و همسر محترمشان باقی مانده که هرگز من جایی نشنیدم این عزیزان خواسته‌ای داشته باشند و همیشه مورد لطف فرماندهان قرار دارند.

در اکثر عملیات‌ها این شهید عزیز شرکت داشت و هرگز از جنگیدن خسته نشد تا جایی که در تمامی صحنه‌ها حضور داشت. در طول دوران جنگ نسبت به تعداد خلبان‌ها و ماموریت‌های انجام شده بیشترین شهدا را داریم که بالغ بر ۲۸۰ خلبان شهید شدند و حدود ۱۴۲ تن هنوز جاویدالاثر هستند و بالغ بر ۵۰ تن نیز جانبازند که همه در حفظ وطن کوشیدند. شهید یاسینی یک فرماند‌ه‌ای بود که با ازخودگذشتگی‌هایش پای نظام ایستاد و ماندگار شد و این آرامش امروز نتیجه خون‌های افرادی، چون شهید یاسینی است که امیدوارم ادامه دهندگان خوبی برای حفظ ارزش‌هایشان باشیم.

شهید یاسینی بسیار مسئولیت‌پذیر و متعهد نسبت به کار بودند تا حدی که از ناحیه کمر و دست مجروح و جانباز ۵۵ درصد شد، ولی هیچگاه درد کمر و مسئولیت‌های فراوانی که داشت مانع از پرواز‌های جنگی او نمی‌شد. شهید یاسینی با انواع مختلف هواپیما از جمله اف ۴، اف ۵، میگ ۲۹، سوخو ۲۴ و پی اف۳ پرواز کرد که از این حیث، از خود یک رکورد بجای گذاشت، ولی هواپیمای محبوب شهید یاسینی، اف ۴ (فانتوم) بود.

---

بخشی از وصیت‌نامه شهید یاسینی

«من یک خلبان هستم سال‌ها از بیت‌المال برایم هزینه کرده‌اند تا به اینجا رسیده‌ام. حال وظیفه دارم که دینم را ادا کنم. مگر نه اینکه همواره آرزو کرده‌ایم که‌ای کاش در واقعه عاشورا می‌بودیم و فرزند زهرا (س) را یاری می‌کردیم؟ اکنون زمان آن فرا رسیده و همگان مکلفیم که برای لحظه‌ای روح خدا را تنها نگذاریم. بنابرین از من انتظار نداشته باشید که بیش از این در کنارتان باشم به یقین اجر شما نیز که به تربیت فرزندان و امور خانه همت می‌گمارید و زمینه را برای حضور بیشتر ما در صحنه فراهم می‌کنید نزد خدا محفوظ خواهد بود.»

---

درگذشت مادر شهید یاسینی

حاجیه خانم «آتیه محمودی» مادر شهیدان «سید علیرضا و سید رضا یاسینی» بر اثر بیماری و کهولت سن دار فانی را وداع گفت.

پیکر مادر شهیدان یاسینی پنج‌شنبه ۱۲ تیر ۱۳۹۹ ساعت ۸:۳۰ صبح در بهشت معصومه (س) شاهین‌شهر در قطعه والدین شهدای گلزار شهدای این شهر به خاک سپرده شد.

«سعید اوحدی» رییس وقت بنیاد شهید و امور ایثارگران با صدور پیامی درگذشت بانوی ماجده و مؤمنه «حاجیه خانم آتیه محمودی» مادر گرامی شهیدان معزز «سید علیرضا و سید رضا یاسینی» را تسلیت گفت.

شهید سید رضا یاسینی برادر سید علیرضا در سال ۱۳۶۱ در عملیات چزابه و در سن ۱۹ سالگی به شهادت رسید.

 

---

طرح گرافیکی شهید «علیرضا یاسینی» به همت معاونت هنری و فضای مجازی اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان بوشهر به مناسبت ۱۹ بهمن روز نیروی هوایی منتشر شد.

---

حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی در منزل شهید

حضور شهید در جمع باستانی‌کاران

فرزند شهید یاسینی همراه عکس خانوادگی شهید