امیر سرلشکر خلبان شهید «عباس دوران»

نام و نام خانوادگی: عباس دوران

محل تولد: شیراز

تاریخ تولد: ۱۳۲۹/۰۷/۲۰

درجه: سرلشکر خلبان

شاخه نظامی: ارتش جمهوری اسلامی ایران

مسئولیت: معاون عملیات پایگاه سوم شکاری

تاریخ شهادت: ۱۳۶۱/۰۴/۳۰

سن:  ۳۱ سال

محل شهادت: بغداد

مزار شهید: شیراز

گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس: امیر سرلشکر شهید «عباس دوران» ۲۰ مهر سال ۱۳۲۹ متولد شد. وی سال ۱۳۴۹ به دانشکده خلبانی نیروی هوایی ارتش راه یافت و پس از گذراندن دوران مقدماتی پرواز در ایران، سال ۱۳۵۱ برای تکمیل دوره خلبانی به آمریکا رفت.

عباس دوران پس از موفقیت در دریافت نشان خلبانی، سال ۱۳۵۲ از آمریکا به ایران بازگشت و به‌عنوان خلبان هواپیمایی F4، ابتدا در پایگاه یکم شکاری و سپس در پایگاه سوم شکاری مشغول انجام وظیفه شد.

وی با ۱۰۳ سورتی پرواز جنگی در دوران دفاع مقدس و همچنین حماسه‌های درخشان خصوصاً در عملیات «مروارید»، یکی از قهرمانان این دوران شناخته می‌شود.

«عباس دوران» سحرگاه روز ۳۰ تیر سال ۱۳۶۱ در حالی که فرماندهی دسته پرواز را به عهده داشت، به قصد ضربه زدن به شبکه دفاعی و امنیتی نفوذناپذیر مورد ادعای صدام، با پنج نفر از زبده‌ترین خلبان نیروی هوایی به پالایشگاه «الدوره» یورش بردند و چندین تُن بمب هواپیماهای خود را بر قلب دشمن جنگ‌افروز بعثی ریختند و پس از نمایش قدرت و شکستن دیوار صوتی در آسمان بغداد، هنگام بازگشت، هواپیمای لیدر مورد اصابت موشک دشمن واقع شد.

«عباس دوران» پس از اصابت موشک به هواپیمایش به رغم این‌که می‌توانست با استفاده از چتر نجات سالم فرود آید، صاعقه‌وار خود و هواپیمایش را بر متجاوزان کوبید و بدین‌ترتیب مانع از برگزاری «اجلاس سران غیرمتعهدها» به ریاست صدام در بغداد شد.

پیکر مطهر امیر سرلشکر خلبان شهید عباس دوران، تیر سال ۱۳۸۱ به میهن اسلامی منتقل شد و پنجم مرداد همان‌سال در شیراز به‌خاک سپرده شد.

 

 

 

 

 

 

 

---

تولد، دوران کودکی و تحصیلات

امیر سرلشکر «عباس دوران» ۲۰ مهر سال ۱۳۲۹ در شهرستان «شیراز» متولد شد و دوران کودکی، نوجوانی و جوانی خود را در شیراز گذراند. وی سال ۱۳۴۸ موفق به اخذ مدرک دیپلم طبیعی از دبیرستان سلطانی شیراز شد و سپس به استخدام فرماندهی مرکز آموزش هوایی درآمد.

«عباس دوران» سال ۱۳۴۹ به دانشکده خلبانی نیروی هوایی ارتش راه یافت و پس از گذراندن دوران مقدماتی پرواز در ایران،  سال ۱۳۵۱ برای تکمیل دوره خلبانی به آمریکا رفت و ابتدا در پایگاه «لکلند» دوره تکمیلی زبان انگلیسی را طی کرد و سپس در پایگاه «کلمبوس» در ایالت «می سی سی پی» موفق به آموختن فن خلبانی و پرواز با هواپیما‌های بونانزا، تی ۴۱ - تی ۳۷ شد.

---

فعالیت‌ها پیش از پیروزی انقلاب اسلامی

«عباس دوران» پس از موفقیت در دریافت نشان خلبانی، سال ۱۳۵۲ از آمریکا به ایران بازگشت و به‌عنوان خلبان هواپیمایی F4، ابتدا در پایگاه یکم شکاری و سپس در پایگاه سوم شکاری مشغول انجام وظیفه شد.

---

فعالیت‌ها و مجاهدت‌ها در دوران دفاع مقدس

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و آغاز جنگ تحمیلی، «عباس دوران» به عرصه دفاع از کیان جمهوری اسلامی ایران پرداخت و با ۱۰۳ سورتی پرواز جنگی در طول عمر کوتاه اما پربارش، یکی از قهرمانان دفاع مقدس شناخته شد.

«عباس دوران» همواره به دوستان و همکارانش تاکید می‌کرد که هرگز تن به ذلت نخواهد داد و اگر در حین پرواز مورد اصابت موشک دشمن قرار گیرد، هواپیمای سانحه دیده را بر سر دشمن زبون خواهد کوبید؛ لذا همان‌طور که گفته بود بر این پیمان خویش صادقانه ایستاد و جان فدا کرد.

حماسه‌آفرینی در عملیات مروارید

«عباس دوران» هفتم آذر سال ۱۳۵۹ در عملیات «مروارید» حماسه‌ای بزرگ آفرید و به کمک خلبان شهید «حسین خلعتبری»، پنج فروند ناوچه عراقی را در حوالی اسکله «الامیه» و «البکر» منهدم ساخت و بقایای آن را به قعر آب‌هاب نیلگون خلیج فارس فرستاد.

مقابله با ۹ فروند جنگنده‌ بعثی

«عباس دوران» در یکی از نبرد‌های هوایی که فرماندهی ۲ فروند هواپیما را به عهده داشت، به مصاف ۹ فروند از جنگنده‌های دشمن رفت و با ابتکار عمل و مهارتی خاص، یک فروند از هواپیما‌های دشمن را سرنگون و هشت فروند هواپیمای دیگر را مجبور به فرار از آسمان میهن کرد.

---

شهادت

«عباس دوران» سحرگاه روز ۳۰ تیر سال ۱۳۶۱ که فرماندهی دسته پرواز را به عهده داشت، به قصد ضربه زدن به شبکه دفاعی و امنیتی نفوذناپذیر مورد ادعای صدام، با پنج نفر از زبده‌ترین خلبان نیروی هوایی در حالی که هنوز ستیغ آفتاب ندمیده بود، با اراده‌ای پولادین به پالایشگاه «الدوره» یورش بردند و چندین تُن بمب هواپیماهای خود را بر قلب دشمن جنگ‌افروز بعثی ریختند و پس از نمایش قدرت و شکستن دیوار صوتی در آسمان بغداد، هنگام بازگشت، هواپیمای لیدر مورد اصابت موشک دشمن واقع شد.

«عباس دوران» پس از اصابت موشک به هواپیمایش اگرچه اجازه ترک هواپیما را به همرزم خلبانش، ستوان‌یکم «منصور کاظمیان» در عقب کابین داد؛ اما خود به رغم این‌که می‌توانست با استفاده از چتر نجات سالم فرود آید، صاعقه‌وار خود و هواپیمایش را بر متجاوزان کوبید و بدین‌ترتیب مانع از برگزاری «اجلاس سران غیرمتعهدها» به ریاست صدام در بغداد شد.

بازگشت پیکر

سرانجام پس از سال‌ها انتظار، پیکر امیر سرلشکر خلبان شهید عباس دوران، تیر سال ۱۳۸۱ به میهن اسلامی منتقل شد و پنجم مرداد همان‌سال طی مراسمی رسمی با حضور مسئولان کشوری و لشکری و خانواده شهید در میدان صبحگاه ستاد نیروی هوایی، بر دوش همرزمان خلبانش تشییع و به زادگاهش شیراز منتقل و در آن‌جا به‌خاک سپرده شد.

---

تصاویر

تصاویر/ امیر سرلشکر شهید «عباس دوران»

---

مستند «عملیات بغداد»

مستند «عملیات بغداد» جزییات آخرین عملیاتی که «عباس دوران» در آن شرکت کرد و به شهادت رسید را از زبان همرزمانش روایت می‌کند.

---

کتاب‌ها

• «بمبی در کابین» - ناشر: صریر
• «عباس دوران؛ آسمان ۴» - ناشر: روایت فتح
• «A Biography of martyr pilot Abbas Doran» (زبان انگلیسی) - ناشر: انتشارات راهبردی نهاجا
• «قصه فرماندهان ۳۸: پسر آسمان» - ناشر: سوره مهر
• «پلاک‌های آسمانی» - ناشر: مرکز نشر زرینه
• «فاتح آسمان بغداد» - ناشر: آتشبار