آزادی مظنوین به شهادت رساندن محیط‌بان!!

 در تاریخ 25 تیر ماه سال 1397 گروهی از شکارچیان غیرمجاز در پاک ملی گلستان با محیط‌بانان درگیر شدند که در نتیجه این درگیری، گلوله شلیک شده از اسلحه یکی از شکارچیان، قلب محیط‌بان "تاج محمد باشقره" را شکافت و او را به شهادت رساند و 2 محیط‌بان دیگر نیز زخمی شدند.

پس از 3 روز از وقوع این حادثه خونین، شکارچیان متهم در این حادثه دستگیر شدند و رسیدگی حقوقی به این پرونده به جریان افتاد و همچنان ادامه دارد اما اتفاق عجیب در این پرونده اعلام نتیجه دادگاه و آزادی 2 شکارچی است که به قتل شهید محیط‌بان "تاج محمد باشقره" محکوم شده بودند.

در خصوص صدور این رأی توسط دادگاه و جزئیات پرونده، گفت‌وگویی را با نوشا میرجعفری؛ وکیل پرونده‌ شهید محیط‌بان "تاج محمد باشقره" داشتیم که در ادامه مشروح این گفت‌وگو تقدیم مخاطبان ارجمند تسنیم شده است.

تسنیم: خانم میرجعفری! از ابتدای روند پیگیری پرونده و پس از انجام تحقیقات، چه کسی به عنوان قاتل معرفی شده بود؟

در ابتدای روند رسیدگی به پرونده و در بازجویی‌های اولیه مشخص نشد که ساچمه‌ای که به قلب محیط بان باشقره اصابت کرده، از کدام تفنگ شلیک شده است. به همین دلیل شروع به بررسی اسلحه‌ها کردند تا مشخص شود که ساچمه مربوط به کدام اسلحه است و کدام اسلحه از فاصله نزدیک و کدام یک از فاصله دورتر شلیک کرده است. از همان ابتدا بر اساس شهادت شهود و بازسازی صحنه مشخص شد که دو نفر در صحنه، تیر‌اندازی کرده بودند.

این 2 نفر ح . الف و ع.ب بودند؛ در تحقیقات مشخص شد که از اسلحه این 2 نفر از فاصله خیلی نزدیک شلیک کرده است. اسلحه‌ها از نوع اسلحه‌های شکاری غیرمجاز و متفاوت از یگدیگر بودند اما گلوله‌ای که استفاده شده بود برای هر 2 اسلحه یکسان بود و در واقع هر 2 اسلحه یک نوع گلوله را شیک کرده بودند.

بازجویی از این 2 نفر شروع و در بازجویی مشخص می‌شود که یکی از این 2 نفر که (ح . الف) نام دارد، از شدت ترس، اسلحه‌ای را که در جریان درگیری از آن استفاده کرده بوده را در زیر یک درخت در جنگل پنهان کرده و اسلحه متفاوتی را به مأمورین تحویل داده است!

در حین بازجویی، ح . الف اقرار می‌کند که اسلحه را در کجا پنهان کرده است و مأمورین آگاهی در محل اشاره شده حضور پیدا می‌کنند، اسلحه را از زیر خاک بیرون می‌کشند و پس از بررسی اسلحه و تطابق آن با گلوله شلیک شده، مشخص می‌شود که از این اسلحه از فاصله نزدیک شلیک شده و نوع گلوله نیز از نوع همان گلوله‌ای است که به بدن شهید باشقره اصابت کرده است.

ح.الف در ابتدا به طور کل شلیک کردن را انکار کرده بود اما در ادامه بازجویی‌ها اقرار می‌کند که من شلیک کردم و محیط‌بان را به شهادت رساندم اما این اعتراف در اداره آگاهی بوده و عندالقاضی نبوده است؛ زمانی که پرونده به بازپرسی می‌رود، شخص مذکور اعتراف خود را انکار می‌کند. پرونده با این روند پیش می‌رود و زمانی که به دادگاه می‌رسد، رئیس دادگاه همین شخص را به عنوان قاتل معرفی می‌کند و شهادت محیط‌بان به دست ح.الف) را محرز می‌داند.

این نظر قاضی بر اساس موضوع چال کردن اسلحه، اعتراف به قتل در آگاهی و گزارش آگاهی مبنی بر اظهارات ضد و نقیض این فرد بوده است.

برخلاف این تصمیم قاضی، در رأی صادره، قاضی نظر خود را تغییر داده و می‌گوید که برای ما مشخص نیست که ح.الف یا ع.ب قاتل هستند! در نتیجه قاضی، "قاعده لوث" اعلام می‌کند و می‌گوید که باید قسامه اجرا شود؛ قسامه به این معنی است که 50 نفر از اقوامِ مردِ شخص مقتول باید دست بر روی قرآن بگذارند و متفق‌القول بگویند که یک نفر از بین این 2 نفر، قاتل است.

اگر این مراسم انجام نشود، قسامه به مظنونین به قتل می‌رسد؛ به این شکل که 2 محکوم باید 50 بار دست خود را بر روی قرآن بگذارند و قسم یاد کنند که من قاتل نیستم. به گفته خانواده شهید، به آن‌ها گفته شد که قسامه را اجرا کنند اما خانواده شهید به رأی اعتراض کردند. پس از این رأی، پرونده به شعبه 49 دیوان عالی رفت و دیوان قسمتی از رأی را نقض کرد اما نقضی که انجام شد، واضح نبود و در واقع قراری که صادر کرده بود، مشکل داشت و نه ماهیت رأی. پرونده مجدداً به شعبه بازگشت و شعبه گفت که فقط باید مراسم قسامه اجرا شود.

گزارش اسلحه‌شناسی کاملاً واضح و مبرهن است که ح.الف مرتکب قتل شده است. اگر این شخص قاتل نبود چرا باید تفنگ خود را پنهان می‌کرد؟! بر اساس اظهارات گروه شکارچیان، این شخص در شب بعد از حادثه شروع به گریه می‌کند و تعادل عصبی ندارد! وی مدام تکرار می‌کرده که من محیط‌بان را کشتم و الان اعدامم می‌کنند!

تمام شکارچیان حاضر در صحنه شهادت داده‌اند که ح.الف) از شدت ترس و اضطراب حتی می‌خواسته دست به خودکشی بزند؛ تمام این موارد در پرونده موجود است. مشکل اینجاست که اقرار قتل باید عندالقاضی (در محضر قاضی) باشد اما این شخص در آگاهی اقرار به قتل کرده است. اگر پرونده به همین شکل پیش برود این 2 نفر تبرئه می‌شوند و وثایق آن‌ها نیز آزاد خواهد شد.

تسنیم: مگر می‌شود که 2 نفر همزمان با هم قتلی را انجام دهند و هر 2 نفر تبرئه شوند؟

میرجعفری: بله! اگر دادگاه تشخیص ندهد که قاتل کدام است، باید قسامه اجرا شود. خانواده شهید به من گفتند که ما اصلاً 50 نفر مرد در فامیل نداریم و اگر هم ما قسامه را به مظنونین رد کنیم هر 2 نفر 50 بار دست بر روی قرآن می‌گذارند و می‌گویند که ما قاتل نیستیم. جالب‌تر این است که دیه نیز از جیب دولت و صندوق تأمین خسارت‌های جانی تأمین می‌شود و این افراد حتی دیه را نیز نمی‌پردازند!

شهید باشقره با تیر اول کشته شده و بر اساس جانمایی شکارچیان نیز، گلوله ح.الف محیط‌بان را شهید کرده است چرا که نفر جلویی در صف شکارچیان هنگام تیراندازی می‌گوید که نفر پشت من شلیک کرده که این شخص همان ح.الف است، نفر سوم هم می‌گوید نفر جلویی من شلیک کرده که این شخص نیز ح.الف است؛ در واقع ح.الف نفر وسطی در ردیف شکارچیان بوده و اقرار شکارچیان و نتیجه جانمایی نشان می‌دهد که اسلحه همین شخص محیط‌بان باشقره را به شهادت رسانده است.

تسنیم: شما برای برگردان رأی چه برنامه‌ای دارید؟

قطعاً به رأی اعتراض خواهیم کرد؛ ما باید اعاده دادرسی بدهیم و همه مدارک و شواهد را بار دیگر برای قاضی مرور کنیم و امیدواریم که قاضی دستور تحقیق بیشتر و تکمیل تحقیقات را بدهد.