پاوه شهر مقاومت فراموش شده

ذوالفقار بابایی - نگاه دوگانه راهبردی به اهداف دشمن در کردستان مانع از توجه به شهر پاوه شد. در نگاه اول حفظ نوسود به عنوان گلوگاه استان کرمانشاه از سوی بنی صدر بعنوان فرمانده کل قوا و مرحوم ظهیرنژاد به عنوان رئیس ستاد مشترک ارتش موردتأکید قرار گرفت. در نگاه دوم نقش مقاومت شهر پاوه در برابر محاصره دشمنان داخلی وعراقی یکی مهمترین رخدادهای سیاسی اجتماعی و نظامی جنگ ایران و عراق است که کمتر درباره آن سخن بایسته ای گفته ونوشته شده است. جایگاه مقاومت شهره پاوه – نوسود و نودشه در روند تحولات جنگ از دو منظر قابل توجه و بررسی است. نخست تأثیر مقاومت پاوه – نودشه بوشکت دشمن و دیگری تأثیر آن بر کل روند جنگ در منطقه غرب است.

برای ادراک بهتر از تأثیر مقاومت پاوه و نودشه باید به اهداف عراق از جمله ایران توجه کرد. تجزیه کرمانشاه و لغو قرارداد 1975 بخشی از اهداف عراق بود که در صورت تصرف پاوه و نودشه و نوسود تأمین می شود.

بر پایه توضیح یاد شده مقاومت در نودشه – پاوه – نوسود با هم و تدثیر هر دو بر اهداف عراق به هم پیوسته است . به این معنا که مقاومت پاوه موجب تأخیر در پیش روی ارتش عراق به سمت پاوه – نوسود و نودشه و درنتیجه مانع از سقوط شهر پاوه و نوسود و نودشه شد. به این اعتبار حفظ پاوه تا اندازه ای تحت تأثیر نتایج مقاومت در نودشه – نوسود و در پاوه بود . در عین حال دستاوردهای مقاومت در پاوه را حفظ کرد.

علاوه بر این مقاومت پاوه و نوسود و نودشه مانع از تأمین اهداف دشمن و عراق برای تجزیه کرمانشاه یا لغو قرارداد 1975 الجزایر شد . بر پایه توضیحات یاد شده مقاومت پاوه در محاصره چندان مورد توجه قرار نگرفته است . به نظر می رسد در این مسئله چند عامل نقش داشته است.

1) شکل گیری مقاومت در پاوه موجب شد این شهر بعنوان نماد مقاومت در جنگ شناخته شده و به شهر پاوه و نودشه توجه چندانی نشده ؟

2) نگاه دو گانه راهبردی به اهداف دشمن در کرمانشاه وکردستان مانع از توجه به پاوه شد . در نگاه اول حفظ نوسود و نودشه به عنوان گلوگاه کردستان و کرمانشاه از سوی بنی صدر بعنوان فرمانده کل قوا و مرحوم ظهیرنژاد به عنوان رئیس ستاد مشترک ارتش مورد تأکید قرار گرفت ، در نگاه دوم شهر کرمانشاه به عنوان مرکز استان از سوی شهید فلاحی فرمانده وقت نیروی زمینی ارتش مورد توجه بود . بنابراین پاوه و نودشه و نوسود از دست رفته تلقی می شود؟

3) مناقشه ارتش و سپاه درباره شکستن محاصره پاوه نوسود و نودشه موجب توجه به مسئله آزادسازی به جای مقاومت شده است؟

فرمان امام برای شکستن محاصره پاوه و اورامانات علاوه بر اینکه منطق مقاومت در محاصره و تلاش برای شکستن آن را شکل داد موجب شد با آزادسازی پاوه زمینه آزادسازی کل منطقه اورامانات فراهم شود و توجه به مقاومت در پاوه و  اورامانات علاوه بر اینکه بعنوان یک واقعیت تاریخی ضروری است می تواند با تبیین ابعاد سیاسی و اجتماعی جنگ الگو مقاومت در جنگ را تعمیق بخشد و نهادینه کرد.