باز هم روایتی از پایان جنگ

جعفر شیرعلی نیا، محقق و پژوهشگر انقلاب و دفاع مقدس در مطلبی نوشت:
تعبیر جام زهر از امام خمینی پایان جنگ را به پرونده‌ای همیشه باز بدل کرده است. دو سال پیش در چنین روزهایی در بخشی از گفت‌وگویم با آیت‌الله هاشمی نکات تازه‌ای درباره‌ی این پرونده مطرح شد.
شیرعلی‌نیا: گویا در آن مقطع گزارش دقیقی به امام رسید. آیا امکان نداشت که آن گزارش زودتر به امام برسد؟
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی: بعضی‌ها بودند که نمی‌خواستند واقعیت وجودی ذهن خود را پیش امام رو کنند. به من می‌گفتند که نیازهای زیادی داریم و نمی‌توانیم بجنگیم، اما به امام که می‌رسیدند، می‌گفتند عاشورایی می‌جنگیم. امام هم در نامه‌ی معروفش به این نکته اشاره کردند. وقتی آن نامه را به من دادند، گفتم من که نمی‌توانم این همه نیازها را تأمین کنم. اگر می‌خواهید به امام بگویید تا به دستور ایشان ضرورت‌های کشور هم صرف جنگ شود. در آن شرایط با کدام بودجه‌ی معمولی می‌توانستیم 300 فروند هواپیما تهیه کنیم؟ می‌گفتند آمریکا هم باید از خلیج‌فارس بیرون برود. یعنی شرطی که یک‌درصد هم انجام آن در اختیار ما نبود. واقعاً به آقای رضایی نگفتم چه بنویسد. گفتم خواسته‌هایت را بنویس تا بدانیم چه می‌خواهید که جنگ را ادامه بدهید. او هم نوشت. در پایان‌ نامه صراحتاً گفت وقتی همه‌ی نیازها را تأمین کنید، پس از 5 سال اولین عملیات را انجام می‌دهیم و در این مدت فقط با حالت پدافندی جبهه را نگه می‌داریم. در همان شرایط حالت بمباران شیمیایی حلبچه پیش آمد که خیلی وحشتناک بود.
شیرعلی‌نیا: می‌توانستند این گزارش را زودتر تهیه کنند که نکردند.
هاشمی: کسانی که این مسایل به آن‌ها مربوط می‌شد، حاضر نبودند واقعیت‌ها را بگویند...
شیرعلی‌نیا: آقای روغنی زنجانی می‌گوید در سال 65 یک نامه‌ی دست‌نویس به امام داده. آقای موسوی(نخست وزیر) می‌گوید در جریان این نامه نبوده. پازل این گفته‌ها را که کنار هم می‌گذاریم، نتایج عجیب‌وغریبی به‌دست می‌آید.
هاشمی: نمی‌دانم روابط آن‌ها در کابینه چگونه بود، ولی می‌دانستم که قبل از ما به امام نوشته بودند که در اقتصاد به خط قرمز رسیدیم و دیگر نمی‌توانیم کمک کنیم. واقعاً نمی‌توانستند کمک کنند. هر یک از مسئولین و سران قوا بر اساس مسئولیت‌ها از بخش‌های مختلف کم می‌کردیم و برای جبهه‌ها می‌دادیم. خودم که رئیس مجلس بودم، خیلی تلاش می‌کردم تا هر مقدار که مقدور است، برای تأمین نیازهای جنگ مؤثر باشم. اما نیازها اقیانوس و کمک‌ها قطره‌چکانی بود. بودجه‌ی سال 67 با 51 درصد کسری فقط به ضرورت‌های حیاتی مردم می‌رسید، دولت از کجا می‌آورد که بتواند هزینه‌ی خرج جنگ را بدهد.